Malezya ve Endonezya, Türkiye'nin sistemini örnek alacak!

Bircan, AA muhabirinin hac kuralarý, hac organizasyonu ve bu konuda gündeme gelen çeþitli iddialara iliþkin sorularýný yanýtladý.

2024 yýlý hac organizasyonunun, hacý adaylarýnýn þeytan taþlamalarý ve veda ziyaretlerinin ardýndan tamamlanacaðýný dile getiren Bircan, "Türkiye Cumhuriyeti'nin yurt dýþýnda yaptýðý en büyük organizasyonlardan birisi. Bir gecede 85 bin vatandaþýmýzýn otellerinden önce Arafat'a ardýndan Müzdelife'ye birkaç saat içinde intikal ettirilmesi, bunun da 3 milyona yakýn insanýn bulunduðu ortamda sorunsuz þekilde yapýlmasý çok önemli bir baþarýdýr." diye konuþtu.

Diyanet Ýþleri Baþkanlýðýnýn hac ve umre organizasyonlarýnda kanunun verdiði yetki kapsamýnda iþlemler yaptýðýný aktaran Bircan, bununla birlikte hac ve umrenin karar merci denilebilecek "Bakanlýklararasý Hac ve Umre Kurulu"nun bulunduðunu belirtti.

Diyanet Ýþleri Baþkaný baþkanlýðýndaki kurulda 7 bakanlýktan bakan yardýmcýsýnýn görev aldýðýný anlatan Bircan, "Bu kurulda fiyatlamadan eðitime, gidiþ ve geliþ tarihlerinden daðýtýlacak malzemeye kadar hacca dair bütün unsurlar belirlenmektedir." ifadesini kullandý.

Hac kontenjanlarýnýn nasýl belirlendiðine yönelik soru üzerine Bircan, þunlarý kaydetti:

"Kontenjanlarý biz belirlemiyoruz. Bizim kontenjan talebimiz tabii ki çok daha fazla ancak 1989'da Ürdün'ün baþkenti Amman'da Müslüman ülkelerin dýþiþleri bakanlarýnýn aldýðý karar gereði, ülkedeki Müslüman nüfuslarýnýn binde 1'i oranýnda her ülkeye kontenjan veriliyor. Bizim nüfusumuz 74 milyon iken kotamýz 74 bindi, nüfusumuz 80 milyon oldu kotamýz 80 bine çýktý, 2024 güncellemesinde ise 85 milyon nüfusumuz için kota aldýk. Bu kota uygulamasý sadece bize özgü deðil tüm ülkeler için böyledir. Mesela Endonezya'nýn Müslüman nüfusu 230 milyon olduðu için onlarýn kotasý 230 bindir."

- KONTENJAN 84 BÝN, YILLIK BAÞVURU 200 BÝN

Hac için yýllýk ortalama baþvuru sayýsýnýn sorulmasý üzerine Bircan, "Hacca gitmek isteyen kardeþlerimizin taleplerini almak ve onlarý kuraya dahil etmek için her sene ön kayýt alýyoruz. Bunun da ortalamasý yýllýk yaklaþýk 200 bin kiþi civarýndadýr." dedi.

Baþvurulara iliþkin istatistiksel verileri de paylaþan Bircan, "2013'ten bekleyenlerin sayýsý 204 bin 335 kiþi. 2014 ve 2015'te ön kayýt almadýk bu nedenle 2016'daki ön kayýt sayýmýz 581 bin oldu. 2023'te 220 bin kiþi, 2024'te 135 bin kiþi baþvurdu." açýklamasýný yaptý.

Bircan, hacý adaylarýnýn kurada çýkmasý bakýmýndan uzun süredir bekleyenlerle, yeni baþvuranlarýn arasýndaki adaletin nasýl saðlandýðýna yönelik soru üzerine, ülkelerde hacý adaylarýnýn belirlenmesine yönelik farklý uygulamalarýn olduðunu söyledi.

Bu uygulamalardan birinin "salt kura sistemi" olduðunu belirten Bircan, "Bu sistem baþvuranlarýn bekleme oranlarýna dikkat edilmeden, herkesin ayný þartlarda kuraya dahil edilmesi ve çýkmasý durumunda kutsal topraklara götürülmesini kapsýyor." diye konuþtu.

- "SIRA 130 YIL SONRA GELECEK"

Remzi Bircan, bir diðer sistemin ise "sýra sistemi" olduðunu belirterek, "Bu sistemde baþvuranlar, baþvuru yýllarýna göre sýraya konuluyor, sýrasý geldiðinde kutsal topraklara gidiyor. Bunun en bariz örneði Malezya'da yaþanýyor. " dedi.

Bircan, Malezya'da bugün itibarýyla hacca baþvurulduðunda sýra gelme süresinin "130 yýlý" bulduðunu ifade eddi.

- TÜRKÝYE'DE HACI ADAYLARININ BELÝRLENMESÝNE YÖNELÝK UYGULAMA

Türkiye'deki uygulamaya yönelik soru üzerine ise Bircan, þöyle konuþtu:

"Bizim kendimize has katsayý-kura sistemimiz var. Bu sistemle baþvuru süresi arttýkça kurada çýkma ihtimaliniz de artýyor. Örneðin, bir vatandaþýmýz 10 yýl beklediyse kendisine bekleme süresi kadar yani 10 katsayý veriliyor, 100 oluyor. 5 yýl beklediyse katsayýsý 5 çarpý 5 yani 25'tir. Bir yýl beklediyse kendi katsayýsýyla çarpýnca bir olur. Bu ne demektir? Bir vatandaþýmýzýn 100 katsayýsý varsa isminin 100 defa kura listesinde yer almasý anlamýna gelir. Dolayýsýyla kat sayýsý fazla olanlarýn kurada çýkma oraný daha da artmaktadýr. Bu yýlki hac organizasyonunda kurada çýkanlarýn isimlerinin büyük bölümünü 2009, 2010 ve 2011 yýllarýndan bekleyenler oluþturdu. Bu sene hac kurasýnda çýkanlarýn yüzde 81,1'ini söz konusu yýllardan beri bekleyen isimler oluþturdu. 2023 ve 2024'te baþvuranlarýn çýkma oraný ise yüzde 0,01'dir. Bu þekilde bir adaletli sistemimiz var."

- MALEZYA VE ENDONEZYA, TÜRKÝYE'NÝN SÝSTEMÝNÝ ÖRNEK ALACAK

Diyanet Ýþleri Baþkanlýðýnýn "katsayý-kura sistemi"nin diðer Müslüman ülkelerden de takdir gördüðünü aktaran Bircan, "Malezya ve Endonezya kendi sistemlerini bizimki gibi yapmak istiyor. Bununla ilgili hac dönemi sonrasýnda heyetler gelip bizimle görüþecekler." bilgisini paylaþtý.

- "BU BÝZÝM KIRMIZI ÇÝZGÝMÝZDÝR"

Kura-katsayý sistemine yönelik "ayrý torbalardan hacý adaylarý belirleniyor", "hile yapýlýyor" iddialarýnýn sorulmasý üzerine Bircan, "Asla böyle bir durum söz konusu deðil. Bizim her türlü iþlemimiz Baþkanlýðýmýz müfettiþleri ve Cumhurbaþkanlýðý Devlet Denetleme Kurulu üyeleri tarafýndan inceleniyor. Biz her sene yapýlan hac kuralarýný noter huzurunda yapýyoruz." dedi.

"Vip hacýlar kurada daha kolay çýkýyor" iddiasýnýn sorulmasý üzerine Bircan, þunlarý kaydetti:

"Kura konusunda vatandaþlarýmýz arasýnda hiçbir fark yoktur, herkes eþittir. Hiç kimseye yönelik bir ayrýmcýlýk asla söz konusu deðildir, bu bizim kýrmýzý çizgimizdir. Devletimizin denetim mekanizmalarý her sene bunu denetliyor. Bu konuda çok þeffafýz, veremeyeceðimiz hiçbir hesabýmýz yoktur. Bize tanýnan kotadaki her bir kardeþimizin hakkýný koruduk, korumaya devam edeceðiz."

- "ÇÝRKÝN BÝR KARALAMA"

Ortaya atýlan iddialara iliþin deðerlendirmesi sorulan Bircan, "Diyanet Ýþleri Baþkanlýðý olarak ülkemizin onuruna yakýþýr bir þekilde hac organizasyonu yapýyoruz. Bu baþarýyý gölgede býrakmak isteyen birtakým kiþiler bunlarý gölgede býrakmak, vatandaþlarýmýzýn kafasýndaki hac organizasyonunun güzelliðini silmek istiyorlar. Hepsini çirkin bir karalama olarak nitelendiriyorum." ifadesini kullandý.

Bircan, hac sýrasý bekleyenlerin sayýsýnýn 2,5 milyona yakýn olduðunu belirterek, "Kanun gereði hac kontenjanýnýn yüzde 60'ý Diyanet Ýþleri Baþkanlýðý organizasyonunda, yüzde 40'ý ise belli þartlarý taþýyan acenteler tarafýndan karþýlanýyor." diye konuþtu.

Acentelerin, Diyanet Ýþleri Baþkanlýðý müfettiþleri tarafýndan çok sýký denetlendiðini belirten Bircan, olumsuz durumlarda gerekli yaptýrýmlarýn uygulandýðýný sözlerine ekledi.