Ankara Büyükþehir Belediyesi ve Baþkent Elektrik Daðýtým A.Þ. tarafýndan Baþkent'teki aydýnlatma direklerinin reklam amaçlý kullanýmýna iliþkin kiralama iþlemlerinde 1 milyar TL'lik yolsuzluðunun sözleþmeleri ortaya çýkmýþtý. "64 yaþýndayým, bu yaþýma kadar haram yemedim. Bu yaþtan sonra haram yemeye de yedirmeye de niyetim yok" diyen ve milyarlarca lira seçim harcamasý yapan ABB Baþkaný Mansur Yavaþ'ýn Ankara'daki aydýnlatma direklerindeki reklam panolarýnda direk tahsis ücreti almayarak ve usulsüz kullanýmlar yoluyla Ankara Büyükþehir Belediyesi'nin 1 milyar TL'ye yakýn kamu zararýna uðramasýna neden olduðu seçim süresi içerisinde medyada geniþ bir yer bulmuþtu.
Ýçiþleri Bakanlýðý kaynaklarýndan edinilen bilgilere göre; Ankara Cumhuriyet Baþsavcýlýðý, Ankara Büyükþehir Belediyesi ile ilgili direk yolsuzluðu hakkýnda soruþturma baþlatýldý.
Ankara'daki elektrik direklerinin reklam amaçlý kullanýmý için üç yýl önce Ankara bölgesinin elektrik daðýtým iþini yapan Enerji-SA tarafýndan ihale yapýldý. Ýhale sadece galvanizli direklerin reklam amaçlý kullanmasý konusu kapsýyordu ve Baþkent Enerji-SA ihaleye girmeye istekli firmalara Ankara Büyükþehir Belediyesi Emlak Ýstimlak Daire Baþkanlýðý'ndan alýnmasý gereken izin yetki belgesini þart koþtu. Ancak Emlak Ýstimlak Dairesi Baþkanlýðý, istekli birçok firmaya izin yetki belgesi vermezken Ýstanbul'dan katýlan bir Ýstanbul firmasýna ayrýcalýk tanýdý. Hiçbir firmaya verilmeyen yetki belgesi, bu konuda yetkisi olmayan Fen Ýþleri Dairesi baþkanlýðý tarafýndan Ýstanbul firmasýna verildi.
Ankara'da bulunan aydýnlatma direklerinin kontrolü Ankara Büyükþehir Belediyesine ait. Ýmar ve þehircilik daire baþkanlýðýnda son üç yýlda 10'a yakýn daire baþkaný deðiþti.
Usulsüzlüklerden diðeri de yetki belgesi alýnmýþ olsa da ABB'nin daha evvel çýkarmýþ olduðu meclis kararýndan dolayý, direklerin reklam amaçlý kullanýlmasý için ABB'ye gelir amaçlý direk tahsis ücreti ödenmesi gerekiyor. ABB'nin Ýlan Reklam Yönetmeliði'ne göre; Elektrik direklerine levha asma tahsis ücreti direk baþýna 20 Bin 394 TL olarak belirlenmiþ durumda. Ancak Ýstanbul firmasý bu ücreti de ödemedi. Ankara'da 10 bin direk üzerinden bir hesaplama yapýldýðýnda bu hesaba göre; yýllýk 203 milyon 640 bin TL Ankara Büyükþehir'e yani Ankara halkýna ödenmesi gereken para ödenmedi. Firmanýn 3 yýldýr iþlettiði bu direklerin 3 yýllýk maliyeti ise 611 milyon 820 Bin TL'ye karþýlýk geliyor ve böylece ABB kamu zararýna uðratýlmýþ oluyor.
5216 Büyükþehir Belediyesi kanunu ve 2023 yýlý ABB Gelir Ücret Tarifesi'ne göre; ihale kapsamýnda olan galvanizli direkler haricinde ana arterlerde bulunan ve tasarruf yetkisi büyükþehirde olan alüminyum eðik direkler de firmaya kullanmasý için peþkeþ çekiliyor. ABB'nin iç iþleyiþini iyi bilen ve bu durumu fark eden vicdanlý yöneticiler ile personel ise görevlerden alýnarak susturuluyor. Böylece bu direklerin de kullanýlmasýna göz yumuluyor. "Ankara Ýli Aydýnlatma Direklerinden Reklam Amaçlý Yararlanýlmasýna Ýliþkin Kiralama Ýþlerinde Uygulanacak Þartname" kurallarý görülmeksizin, ABB'ye dolayýsýyla Ankara halkýna ait olan en az 2 bin adet eðik aydýnlatma direðinin hiçbir kamu yararý gözetilmeden rant uðruna kullanýlmasýna göz yumuluyor.
Ýþ bu sözleþme kapsamýnda kiralanacak direkler sadece "Galvanizli Aydýnlatma Direkleri" olup Galvanizli Aydýnlatma Direði haricindeki direkler üzerlerinde armatür bulunsa dahi sözleþme kapsamýndaki iþlerde kullanýlamaz.
Firmanýn reklam satýþ fiyatýna göre biri 500 TL'den bir direðe asýlabilen arkalý önlü 4 reklamla 2 bin TL alýnýyor. 2 bin aydýnlatma direðinde bu rakam yýl hesabý yapýldýðýnda 104 milyon TL'ye karþýlýk geliyor. Firmanýn 3 yýldýr kullanýmýnda bu rakam 312 milyon TL yapýyor. Bu gelirden ABB herhangi bir kira bedeli, direk tahsis ücreti gibi tek bir gelir kalemi dahi oluþturmuyor. Yaklaþýk 1 milyar TL'lik kaybýn nereye gittiði, kimlere verildiði ise þimdilik bilinmiyor.