Mitokondriyal DNA nedir, nasıl kullanılır? Mitokondri nakli nedir?

Mitokondri nakli nedir? Mitokondriyal DNA nedir, nasıl kullanılır? sorularının yanıtları yoğun olarak araştırılan konular arasında yerini aldı. Gündemin en trend başlıkları arasında yer alan mitokondri nakli hakkında internet araştırmaları yoğun bir şekilde yapılıyor. Hamile kalmak isteyen kadınlar için, ülkemizde geliştirilen yöntemler her geçen gün artıyor. Yaşlanan kadın yumurtasına, yine kendi öncü hücreleriyle ‘gençlik aşısı’ yapılmaya başlandı. Mitokondri nakli olarak tanımlanan bu yöntem birçok vatandaş tarafından araştırılıyor. Mitokondri nakli hakkında merak edilenlerin tümüne haberimizin içerisinden ulaşabilirsiniz. İşte tüm detaylar...

MİTOKONDRİ NAKLİ NEDİR?

Yumurtanın aksine bu özelliği nedeniyle DNA hasarı kalıcı olmuyor, kendi kendini yenileyebiliyor. Kısacası yaşlanmıyor. Öncü kök hücreden mitokondri izole etmeyi başaran işlem yumurtalıklardan kapalı ameliyat yöntemiyle (laparoskopik) 5 milimetrelik doku alınmasıyla başlıyor. Dokudan özel bir işlemle öncü hücreler ayrıştırılıyor.

MİTOKONDRİ NAKLİ NASIL YAPILIR?

Prof. Dr. Oktay, “Elde edilen mitokontriler, baba adayından alınan spermle birlikte yaşlanan, dolasıyla kalitesi bozulan yumurtanın içine enjekte edilerek yerleştiriliyor. Böylece yumurtanın kendi kendini yenilemesi, yaşlanmanın geriye çevrilmesi sağlanıyor. Gençleşen yumurtalardan gelişen embriyolar daha kaliteli oluyor. Gebelik şansı hayli yükseliyor. Bu işleme ‘augment’ yani destekleme diyoruz” diye konuştu.

PROF. Dr. Oktay, “Augment, erken veya doğal yoldan menopoza girmiş kadınlar için şu an işe yaramasa da uzun vadede umut olabilir. Bundan sonraki adım, öncü hücrelerin kültür ortamında yani laboratuvarda çoğaltılması olacak. Laboratuvarda büyütülen bu öncü hücreler tekrar yumurtalığın içine verilip yeni yumurtalar elde edilebilecek." dedi.

MİTOKONDRİYAL DNA NEDİR?

Mitokondriyal DNA (kısaca mtDNA), hücrelerimizin çekirdeği haricinde, mitokondri denen ve enerji üretimi için büyük moleküllerin oksijen ile yakılarak küçük moleküllere dönüştüğü organelde bulunan bağımsız DNA parçasına verilen isimdir. Kısacası ana genetik materyalimiz olan çekirdek DNA'sından bağımsız; ancak canlı genomu dahilinde sayılan bir DNA'dır.

Çekirdekteki DNA iki taraftan da bilgi taşıdığı için, bazı kritik bilgiler muğlaklaşabilmekte, bu nedenle de analizi güçleştirebilmektedir. mtDNA'yı özel kılan önemli bir unsur, neredeyse her zaman sadece dişiler tarafından, yani annenin soy hattından erkek ve dişi yavrulara aktarılmasıdır. Bu sayede, bu DNA içerisindeki genetik kodun evrimi takip edilerek, soy hatlarının dişi tarafı milyonlarca yıl geriye kadar takip edilebilir. Böylece evrime dair çok önemli bilgiler alabilmekteyiz.