O küreyi çatlattýk

ABD Baþkaný Trump’ýn Mayýs ayýndaki ziyaretinin ardýndan Suudi Arabistan öncülüðünde 8 körgez ülkesinin Katar’a uyguladýðý abluka kumpasý, Türkiye’nin adýmlarýyla etkisini yitirmeye baþladý.

Cumhurbaþkaný Recep Tayyip Erdoðan, Katar krizinde öncü bir rol alarak “küre”nin etrafýnda oluþan ve bölgede savaþ söylemlerine yol açan oyunu bozan bir tutum sergiledi. Krizin ilk gününden itibaren sergilenen mekik diplomasisiyle tüm taraflarla görüþen Erdoðan, sorunun diyalogla çözümünü telkin etti. Mekik diplomasisi sonrasýnda ilk yumuþama sinyali ABD’den geldi.  

ERDOÐAN DOKTRÝNÝ

Geçmiþte bölgemizde yaþanan krizlerde Türkiye genelde ‘bekle-gör’ politikasý izlerdi. Katar konusunda yaþanan geliþmelerle birlikte Türkiye, Ýslam Ýþbirliði Teþkilatý(ÝÝT) dönem baþkaný pozisyonunu da kullanarak inisiyatif aldý. Cumhurbaþkaný Erdoðan, krizin çýktýðý ilk günden itibaren öncü bir rol üstlenerek yoðun bir telefon diplomasisi yürüttü. Ýlk gün, Katar Emiri Þeyh Temim bin Hamad Al Sani, Rusya Federasyonu Baþkaný Vladimir Putin, Kuveyt Emiri Þeyh Sabah El Ahmed El Sabah ve Suudi Arabistan Kralý Selman bin Abdulaziz Al Suud ile telefonda görüþtü. Cumhurbaþkaný Erdoðan ertesi gün mekik diplomasiyi sürdürerek, Fransa Cumhurbaþkaný Emmanuel Macron, Endonezya Devlet Baþkaný Joko Widodo, Bahreyn Kralý Hamad bin Ýsa El Halife, Ürdün Kralý 2. Abdullah, Lübnan Baþbakaný Saad Hariri ve Malezya Baþbakaný Necip Abdürrezzak ile görüþmeler yaptý. Ýran Dýþiþleri Bakaný Zarif ile de krizi konuþtu.

DÝYALOG ÇAÐRISI

Katar’a uygulanan yaptýrým kararlarýný doðru bulmadýðýný belirten Cumhurbaþkaný Erdoðan, mekik diplomasisi ile de bölgedeki meselelerin diyalog ve diplomasiyle çözülmesi gerektiðini hatýrlattý. Katar’ý “terörizme destek vermekle” suçlamanýn haksýzlýk olduðunu ifade eden Erdoðan, sorunla ilgili olarak “Katar’a karþý baþlatýlan yaptýrýmlarý doðru bulmadýðýmýzý peþinen ifade etmek istiyorum” diyerek, haksýzlýðý yüksek sesle dünya kamuoyuna açýkladý.

ÝRAN’LA ORTAK TAVIR

Cumhurbaþkaný Erdoðan’ýn, sorunun çözümü için öncü rol üstlenmesi sonrasýnda Ýran Dýþiþleri Bakaný Cevad Zarif Türkiye’ye bir çalýþma ziyareti yaptý. Zarif, Katar krizinin çözümü için iki ülkenin ortak hareket etmesinin önemine vurgu yaptý. Türkiye’nin sorunun çözümü için gösterdiði çabanýn bir diðer yansýmasý ise ABD’de yaþandý. Türkiye’nin diplomasi ataðý, Katar’a yapýlanlarýn yanlýþlýðýna vurgu yapýlmasý, Ýranlý Bakan’ýn Türkiye ziyareti, asker gönderme kararý ve Katar’a gýda yardýmý sonrasý ABD Baþkaný Trump sürpriz bir þekilde Katar Emiri Al Sani’yi aradý. Suudi Arabistan, Bahreyn, Birleþik Arap Emirlikleri (BAE), Mýsýr ve Yemen, “teröre destekle suçladýklarý” Katar ile diplomatik iliþkilerini kestiklerini açýklamýþtý.

Doha’ya destek yürüyüþü      

Suudi Arabistan öncülüðünde 8 ülkenin abluka uyguladýðý Katar’a destek amacýyla Taksim’de bir araya gelen grup, “Katar Yalnýz Deðildir” sloganýyla açýklama yaptý. Galatasaray Lisesi önünde toplanan Katar Dostluk Grubu üyeleri, ellerinde Türk ve Katar bayraklarýyla, “Mehmetçik Katar’a”, Katar yalnýz deðilsin” þeklinde sloganlar attý. Öte yandan Katar’a, Twitter’da açýlan «#KatarYalnýzDeðildir” hashtagýna da destek mesajlarý yaðýyor. “Katar’dan Türkiye’ye Osmanlý selamý”, “Türkiye-Katar kardeþtir”, “Dostlardan vazgeçilmez” paylaþýmlarý yapýldI.

Katar yasasýný onayladý

Cumhurbaþkaný Erdoðan, Katar topraklarýnda Türk kuvvetlerinin konuþlandýrýlmasýna iliþkin 7022 ve 7023 sayýlý kanunlarý onayladý. Buna göre Katar’da mevcut durumda bulunan yaklaþýk 200 Türk askeri varlýðý, 5 bine kadar çýkabilecek. Anlaþmalarla; Ýç güvenlik eðitimi, kaçakçýlýk ve organize suçlarla mücadele eðitimi, toplumsal olaylara müdahale eðitimi, askeri kolluk görevlerine yönelik eðitimler ve mobil eðitim timi görevlendirmeleri yapýlabilecek.

TRUMP’I REDDETTi

ABD’den önceki gün yapýlan açýklamada “Baþkan, Beyaz Saray’da gerek duyulursa bir toplantý yapýlmasý da dahil, taraflara farklýlýklarýný çözmeleri konusunda yardým etmeyi teklif etti” denildi. Açýklamada Katar ile diðer taraflarýn ABD’de buluþturulmasý teklifi yapýldý. Katar Emiri Þeyh Temim bin Hamad Al Sani ise Trump’ýn bu davetini reddetti. Oysa krizin çýktýðý ilk gün Baþkan Trump Twitter’dan “Suudi Arabistan ziyaretinde, Kral’la ve 50 ülkeyle yaptýðýmýz ziyaretin iþe yaradýðýný görmek iyi. Onlar, radikalizmin finansmaný konusunda katý bir tutum alacaklarýný söylediler ve bütün söylenenler Katar’ý iþaret ediyordu. Belki bu terörizm korkusu için sonun baþlangýcý olacak” demiþti.

Türk askeri bölge güvenliði için geliyor

Katar Dýþiþleri Bakaný Muhammed bin Abdurrahman Al Sani Türk askerlerinin bölge güvenliði için ülkesine geleceðini söyledi. “Krize askeri çözüm bulunmasýndan yana deðiliz” diyen Al Sani, “Ýzole edildik çünkü baþarýlýyýz ve ilerliyoruz” þeklinde konuþtu. Al Sani ayrýca, yarýn Rusya Dýþiþleri Bakaný Sergey Lavrov ile  Moskova’da görüþecek.

HOÞGELDiN TÜRK ORDUSU

Türkiye’nin asker gönderme adýmý Katar’da büyük sevinçle karþýlandý. Türk bayraðýnýn önünde duran bir Türk askerinin fotoðrafýnýn altýna “Türk ordusu hoþ geldin” yazan twitter kullancýlarý paylaþýmlarda bulundu. Yine Katar’da çalýþan Feyza Gümüþlüoðlu durumu þu ifadelerle anlattý: Bu kararý halk memnuniyetle karþýladý. Zaten Katar ile Türkiye arasýndaki savunma anlaþmasý ilk imzalandýðýnda da tepkiler çok olumluydu. ABD son yýllarda halk nezdinde güvenirliðini kaybetmeye baþlamýþtý.”

BAE’den küstah tehdit 

Birleþik Arap Emirlikleri, Katar’ýn Türkiye’den yardým istemesinin krizde ‘trajik sayfa açabileceðini’ söyledi. BAE Dýþiþleri Bakaný Enver Muhammed Gargaþ Twitter’dan þunlarý kaydetti: “Kafa karýþtýran, kafasý karýþmýþ kardeþ ülkenin krizi týrmandýrmasý ve 2 Arap olmayan ülkeden yardým talep edip, bir tanesinden de askeri koruma istemesi, krizde yeni bir trajik ve komik sayfa açabilir.” Gargaþ, krizin en ‘tuhaf’ kýsmýnýn, ‘kardeþ ülkenin’ kimlerle (Ýran, Türkiye, Hamas..) taraf olmasýnda olduðunu da vurguladý.