Özbekistan Devlet Baþkaný Ýslam Kerimov kimdir?
Özbekistan Devlet Baþkaný olan ve görevini 1989 yýlýndan beri devam ettiren Ýslam Kerimov hastanede gözlerini hayata kapattý. Beyin kanamasý geçiren Özbekistan Cumhurbaþkaný Ýslam Kerimov kaldýrýldýðý hastanede hayatýný kaybetti. Kýzý Lola Kerimova, sosyal paylaþým sitesinde, babasý Kerimov'un cumartesi günü beyin kanamasý teþhisiyle hastaneye kaldýrýldýðýný duyurmuþtu. Peki Özbekistan Devlet Baþkaný Ýslam Kerimov kimdir?
Özbekistan Cumhurbaþkaný Ýslam Kerimov, beyin kanamasý geçirdi. Yoðun bakýmda tutulan 78 yaþýndaki Kerimov'un durumu bir süre stabil kaldý ancak 29 Aðustos 2016 akþamýnda vefat etti. Peki Özbekistan Devlet Baþkaný Ýslam Kerimov kimdir?
Ýslam Abduðanýyeviç Kerimov (d. 30 Ocak 1938 – 29 Aðustos 2016), 1990 yýlýndan beri Özbekistan Devlet Baþkanýdýr. Kerimov SSCB'ne ait bir yurtta yetiþip, daha sonra Taþkent'te makine mühendisliði ve iktisat bölümlerini okudu.1964 yýlýnda Komunist partiye katýldý. Devlet idaresine geçmeden önce mühendis olarak uçak sanayisinde çalýþmýþtýr. 1983 ve 1986 yýllarý arasýnda Maliye Bakaný ve Baþbakan Yardýmcýsý olarak görev aldý. Adý yolsuzluk ve rüþvete karýþtýðý için 11 Aðustos 1984'de KGB tarafýndan Mayýs 1987'ye kadar gözaltý hapsinde tutuldu. 1989'da Özbekistan SSC'inde Komunist Parti'nin Birinci Sekreteri oldu. 24 Mart 1990'da Özbekistan SSCB'inde En Üst Sovyetlerin Baþkaný oldu. Bu zaman içinde bütün SSC'nin bagýmsýzlýðý için mücadelede bulundu ve 31 Aðustos 1991'de Özbekistan'nýn baðýmsýzlýðýný ilan etti.
29 Aralýk 1991'de, Özbekistan'ýn ilk seçimlerinde % 86 oranýnda oy alarak Özbekistan Cumhuriyeti'nin ilk Devlet Baþkaný seçildi. 1995'de tartýþmalý bir referandumla görev süresini 2000 yýlýna kadar uzattý. 9 Ocak 2000'de, tek ve zayýf bir rakibe karþý yarýþtýðý devlet baþkanlýðý seçimlerini % 91.9 ile kazandý. 27 Ocak 2002'de, devlet baþkanlýðý süresini 5'ten 7 yýla uzatan ikinci bir referandumda daha istediði sonucu aldý.
11 Eylül 2001 Saldýrýlarý'nýn ardýndan ABD'nin Orta Asya'daki yakýn müttefiklerinden biri haline geldi. 2001 yýlýnda Afganistan'daki Taliban rejimine yönelik yapýlan saldýrýlar için bir hava üssünü ABD güçlerine kullandýrdý. ABD'nin lojistik destek karþýlýðýnda Kerimov rejiminin insan haklarý ihlallerini görmezden gelmesi pek çok insan haklarý kuruluþunun tepkisini çekti.
Mayýs 2005'te meydana gelen Andican olaylarý sýrasýnda hükûmet güçlerinin sert müdahalesi ABD hükûmeti tarafýndan eleþtirildi, bunun üzerine Kerimov ülkesindeki ABD güçlerini sýnýrdýþý etti. Terörist bir grup olarak kabul ettiði Özbekistan Ýslami Hareketi liderlerinden Tahir Yoldaþ ve Cuma Hocayev gýyablarýnda idama mahkûm edildi.
Aralýk 2007'de yapýlan devlet baþkanlýðý seçimleri öncesinde üçüncü bir dönem daha aday olmak istemesi tartýþmalara neden oldu. Kanunlara aykýrý olmasýna raðmen üçüncü bir dönem baþvurduðu adaylýðý seçim komisyonu tarafýndan kabul edildi. Batýlý gözlemcilerin hayli tartýþmalý bulduðu seçimleri, Özbekistan Liberal Demokratik Partisinin adayý olarak % 90.6 ile kazandý. Seçimler Þanghay Ýþbirliði Örgütü ve Baðýmsýz Devletler Topluluðu gibi örgütlerinin gözlemcilerince olumlu biçimde deðerlendirilirken, Avrupa Güvenlik ve Ýþbirliði Teþkilatý'nýn gözlemcilerince eleþtirildi.
