Saðlýk Bakaný Fahrettin Koca, Saðlýk Bakanlýðý'nda düzenlenen "Ulusal Saðlýk Deðerlendirme ve Koordinasyon Toplantýsý"na katýldý.
Toplantýnýn ardýndan basýn açýklamasý yapan Koca, verimlilik ilkesinin, her alanda olduðu gibi saðlýk sitemi ve saðlýk hizmetinde de esas olduðunu belirtti.
Türkiye'deki saðlýk sisteminin sýradan bir sistem olmadýðýný, saðlýk hizmetlerinin tamamýnýn, bütün vatandaþlara sosyal güvenlik kapsamýnda, bedelsiz sunulduðuna ve bunu sunabilen ender ülkelerden biri olduðuna dikkati çeken Bakan Koca, "Buna baðlý olarak, sýnýrlý kaynakla sýnýr konulmayan bir saðlýk hizmeti talebini karþýlamaya çalýþtýðýmýz da bir gerçektir. Bir vatandaþýmýzýn hissettiði herhangi bir saðlýk sorunu; ona, hizmet talep etme ve özgürce baþvurma hakkýný tanýmaktadýr. En büyük gücümüzse saðlýk çalýþanlarýmýzdýr. Onlara çabalarý için teþekkür ediyorum." diye konuþtu.
Saðlýk Bakanlýðýný üstlendiði günden itibaren, gerekli her hususta vatandaþlarý bilgilendirmeyi esas aldýðýný belirten Koca, bu prensibin deðiþmediðini ve ayný þekilde devam ettiðini vurguladý.
Koca, sosyal medyanýn, saðlýklý bir bilgi kaynaðý olmadýðýný, saðlýkla ilgili konularda doðru bilgi kaynaðýnýn Saðlýk Bakanlýðý olduðuna dikkati çekerek, "Bilgi kirliliðinin önüne geçmek için, týpký bugün olduðu gibi sizleri, Saðlýk Koordinasyon Kurulumuzun kararlarý konusunda düzenli bir þekilde bilgilendireceðim. Saðlýk Koordinasyon Kurulu, yeni dönemdeki en önemli deðerlendirme organýmýzdýr." þeklinde konuþtu.
- SAÐLIKTA "BEYAZ REFORM"
Saðlýkta, yakýn dönemde nelerin gerçekleþtirildiðine de deðinen Koca, "beyaz reform"a atýfta bulundu.
Bu reformun, hekimlerin kamuya geçiþi baþta olmak üzere pek çok sonucu beraberinde getirdiðini aktaran Koca, þunlarý kaydetti:
"Dünyada eþi görülmemiþ bir yasayla, malpraktis davalarýna iliþkin sorunlar, yine yakýn bir dönemde, kökten çözülmüþtür. Saðlýkta þiddet yasasý sonucunda, þiddet olaylarý önemli ölçüde azalmýþtýr. 'Beyaz kod' uygulamasý yaný sýra 'Gri Kod' uygulamasý pilot uygulama olarak baþlatýlmýþtýr. Çalýþmalarýmýz sonucunda Beyaz kod sayýsý 1 milyonda 31'den bir milyonda 14'e inmiþtir. Gri kod uygulanan bölgelerde ise bu düþüþ ilave olarak yüzde 50'den fazladýr."
Bakan Koca, hekimlerin ve saðlýk çalýþanlarýnýn emekliliklerine dair özlük haklarýnda önemli iyileþtirmeler yapýldýðýný da hatýrlatarak, saðlýk çalýþanlarýnýn verdikleri her hizmetin karþýlýðýný aldýðý bir teþvik sistemine geçtiklerini dile getirdi.
Görevi medikal kurtarma olan Ulusal Medikal Kurtarma Ekibi (UMKE) çatýsý altýnda, UMKE ATAK adýný taþýyan yeni bir birim kurduklarýný belirten Koca, bu ekiplerin, medikal arama kurtarma çalýþmasý yaptýðýný anlattý.
Koca, koruyucu saðlýk hizmetlerine verilen önemin arttýðýný, kaynaklarýn yaklaþýk üçte birini koruyucu hekimlik için kullandýklarýný vurguladý.
Uzaktan saðlýk hizmeti ile ilgili altyapý çalýþmalarýný tamamladýklarýný ve pilot uygulamalarýna baþlandýðýna dikkati çeken Bakan Koca, "Kronik hastalarýn takibi, rapor ve reçete yenileme için de bu uygulama sayesinde çevrimiçi hizmet sunmayý planlýyoruz. Kýsa adý YAÞAM olan Saðlýklý Yaþ Alma Merkezlerimizi hayata geçirdik. Uygulamaya 80 yaþ üzeri vatandaþlarýmýzdan baþladýk. Yaþ sýnýrýný aþaðý indirerek uygulamayý yaygýn hale getireceðiz." ifadesini kullandý.
- "2 MÝLYON 200 BÝNDEN FAZLA BEBEÐÝMÝZ ÝÇÝN TARAMA YAPTIK"
Bakan Koca, evlilik öncesi SMA Taþýyýcý Tarama Programý kapsamýnda 1 milyon 400 binden fazla çifti taradýklarýný aktararak, "Yeni Doðan SMA Tarama Programý'nda 2 milyon 200 binden fazla bebeðimiz için tarama yaptýk. Erken taný, tedavi baþarýmýzýn yüzde 90'ýn üzerine çýkmasýný saðladý." dedi.
Aile diþ hekimliði uygulamasýný 3 ilde pilot olarak baþlattýklarýný ve 42 aile diþ hekimliði biriminde 12 bini aþkýn çocuk ile ailelerine ulaþtýklarýný kaydeden Koca, "23 þehir hastanemizde toplam 34 bini aþkýn yatak kapasitesi ile hizmet veriyoruz. Yatak kapasitesi 15 bini bulacak olan 12 þehir hastanemizin yapýmý devam etmektedir." diye konuþtu.
Kullanýlan her 100 kutu ilacýn 91'inin, deðer bazýnda ise 57'sinin artýk Türkiye'de üretildiði paylaþan ve Saðlýk Vadisi kurma çalýþmalarýný hýzlandýrdýklarýný bildiren Koca, þöyle devam etti:
"Hýfzýssýhha Aþý ve Biyoteknolojik Ürün Üretim Merkezimizin inþaatýný tamamlayarak pilot üretimlere iki yýl içinde baþlayabileceðiz. Hedefimiz, ihtiyacýmýz olan aþýlarýn tamamýnýn Türkiye'de üretilmesidir. 3 aþýmýz yani kuduz, Hepatit A ve suçiçeði aþýlarý, teknoloji transferi ile artýk ülkemizde üretilecek. Baðýþýklama programýndaki diðer bütün aþýlar da Hýfzýssýhha'da üretilecek. 2028'de ise tüm aþýlar yüzde 100 yerli üretim olacak. Tip 1 diyabet hastalarý baþta olmak üzere, bütün diyabet hastalarýmýzýn kullanabilecekleri sürekli glikoz ölçüm sensörlerini tamamen yerlileþtiriyoruz. Klinik deðerlendirmesini de tamamlayýp, en kýsa sürede hastalarýmýza sunacaðýz. Nadir hastalýklar için Hücre ve Gen Terapisi Hastanesini kuruyoruz. Böylece en güncel tedaviyi kendimiz geliþtirerek uygulayacaðýz. Baðýmlýlýkla mücadele için rehabilitasyon amaçlý BAHAR merkezlerini hayata geçiriyoruz. Ýlki bu yýl Sancaktepe'de hizmete baþlayacak. Çok kýsa bir sürede tüm büyükþehirlerimiz bu merkezlere sahip olacak."
- "GELÝNMEYEN TOPLAM RANDEVU SAYISI 81 MÝLYON"
Bakan Koca, Kovid-19 pandemisi döneminde þartlar gereði hastanelerin, alýþýlageldiðinden çok farklý kullanýldýðýna iþaret etti.
Kalabalýk ortamlarýn oluþmasýný önlemek için ayaktan muayeneye karþý, randevu sistemini çok daha yaygýn kullanmayý teþvik ettiklerini vurgulayan Koca, "O dönemden itibaren hastalarýmýz, çalýþanlarýmýz, böyle bir gereklilik olmadýðý halde, randevu sistemine yöneldiler. Ayný muayene, randevulu yapýlabildiði gibi randevusuz da yapýlabiliyorken tercih, atýl kalma riski olan randevulu muayeneye kaydý. Buna raðmen randevulu ve randevusuz bakýlan hasta sayýlarý neredeyse eþittir." diye konuþtu.
Randevulu muayeneye yöneliþin, beraberinde bazý uygulama zorluklarýný da getirdiðini aktaran Koca, geçen yýl 23 milyon kiþinin aldýðý randevulardan en az birine gelmediðini bildirdi.
Bunun nüfusun yaklaþýk 4'te birine geldiðine iþaret eden Koca, "Gelinmeyen toplam randevu sayýsý 81 milyon. 3-4 saat kala iptal edilen randevu sayýsý ise 21 milyon. Bu gibi sebeplerle randevu kapasitesinin yüzde 30'u kullanýlamadý." dedi.
Küresel salgýnýn, yaþattýklarýnýn yanýnda bazý gerçekleri de apaçýk görme fýrsatý verdiðini dile getiren Koca, þehir hastanelerinin, saðlýk hizmetlerinde kapasitesinin arttýðýna þahit olduklarýný söyledi.
Tüm büyükþehirlerde þehir hastanesi kurulmasýný ve her ilde üçüncü basamak saðlýk hizmetinin verilebilir olmasýný hedeflediklerini vurgulayan Koca, þunlarý kaydetti:
"Artýk vatandaþlarýmýz, saðlýk hizmeti almak için en iyi adres olarak kamu hastanelerimizi görüyor, saðlýk sorunlarýnda kamu hastanelerimize müracaat ediyor. Eskiden 'kamu hastaneleri' denince anlaþýlan ile bugün kamu hastaneleri denince anlaþýlan ayný deðildir. Söz konusu baþarý, kamu hastanelerine yöneliþi her geçen gün artýrmaktadýr. Bu tercihi, kamu hastanelerinde, pandemi öncesi dönemle þimdi bakýlan hasta sayýlarýný kýyasladýðýmýzda açýkça görüyoruz. Bu ve özel sektörün saðlýk hizmetlerindeki payýnýn azalmasý kamuya talepte artýþ demektir. Talep ise yeni randevu anlamýna gelmektedir. Randevu sorununun bir nedeni de budur. Baþarý, beraberinde bir sorun da getirmiþtir."
Saðlýk hizmeti almayý kolaylaþtýracak bir geliþmeyi de paylaþan Koca, saðlýk yöneticileri ve yazýlým mühendisleriyle birlikte kurduklarý MHRS sisteminin yeni bir özellik kazandýðýný belirterek, "Ertesi gün randevusu olan her hastamýz, akþam saat 20.00'ye kadar randevusuna onay verecek veya gelemeyeceðini bildirecek. Bu sisteme Onaylý Randevu Sistemi, MHRS'de baþlatýlan bu yeni döneme de Onaylý Randevu Dönemi diyoruz. Uygulama pazartesi günü baþlýyor." þeklinde konuþtu.
- "HASTA GELEMEYECEÐÝ RANDEVUYU ÝPTAL EDECEK"
Bakan Koca, yeni dönemde 65 yaþ üstü hastalar ve kanser hastalarýnýn ayrýcalýklý olarak kabul edileceðini, bu gruptaki hastalarýn onay iþlemlerinden istisna olduðunu hatýrlattý.
Onaylý Randevu Sistemi'nin, hastanelere, hekimlere zamaný verimli kullanma imkaný saðlayacaðýna vurgu yapan Koca, konuþmasýný þöyle sürdürdü:
"Hasta gelemeyeceði randevuyu iptal edecek. Böylece, randevu sadakatsizliði sebebiyle, þu an boþ kalan kapasitemizi hizmet bekleyen hastalar için kullanabileceðiz. Boþ kalan her bir randevuda, sistemden randevu alamayýp, talep býrakmýþ hastalarýmýza ulaþacaðýz. Öncelik talep býrakan hastalarda olacak. Onaylý Randevu Sistemi sayesinde, öngörümüze göre, birçok branþta hastamýzýn talebine 24 saat içinde cevap verebiliyor olacaðýz. Bu yeni sistemden, beklenen sonucu alacaðýmýza inanýyoruz. Taleplerin etkin þekilde karþýlanabilmesi içinse Randevu Koordinasyon Merkezi'ni devreye alýyoruz. Bu merkezin faaliyetlerini þahsen takip edeceðim."
Bir gazetecinin "Acil bir endoskopi gereken durumda hastaya 1 yýl sonrasýna randevu verildiðinde hasta gidip randevusunu özelden alýyor ve randevusunu iptal etmeyi unutuyor, özellikle görüntüleme, endoskopi, kolonoskopi ve ultrasonlarda ciddi uzayan süreler var, bu konuda bir adým atacak mýsýnýz?" sorusu üzerine Koca, acil bir endoskopi için karar verildiðinde zaten endoskopinin yapýlmak zorunda olduðunu ve yapýldýðýný söyledi.
Bazý hastane ve yerlerde insan kaynaðý eksikliðinden randevu tarihlerinde birtakým sorunlar yaþadýklarýný ifade eden Koca, bu sorunu aþmak için bir hekimin kolonoskopi, endoskopi ve gastroskopiyi ne zaman nasýl istemesi gerektiði algoritmasýný ilgili derneklerle hazýrladýklarýný belirtti.
"Kamuda profesörlere ulaþmak zor görünüyor, genellikle asistan doktorlar üzerinden yürütülen kamuda bir sistem var, bu noktada sizin deðerlendirmeniz ne olur?" sorusu üzerine Koca, "Hastaya bakma ve eðitim, hocalarýn nezaretinde olan bir durum. Eðitim kurumlarýmýzdaki temel esas bu." dedi.
Hocalarýn da akademisyenlerin de bu anlamda hasta baktýklarýný, özellikle özellikli iþlemleri yapma noktasýnda gayret ve çaba içerisinde olduklarýný bildiklerini belirten Koca, "Bu talebe cevap vermek üzere de ilgili hastanelerimizle ilgili hekim arkadaþlarýmýzla ilgili bilim dallarýmýzla da yakýn iþbirliði halindeyiz, çalýþýyoruz." diye konuþtu.
- "AÝLE HEKÝMLÝÐÝNÝN, TERCÝH EDÝLEN 'BÝRÝNCÝ BASAMAK KURUMU' OLMASINI ARZULUYORUZ"
Bakan Koca, bir gazetecinin, "Endoskopi isteme kriterleri, gerekçesi, sebebi belli deðil midir?" sorusunu yanýtlarken, dünyanýn her yerinde bu algoritmalarýn olduðunu söyledi.
Bu durumun akademinin de parçasý olduðunu anlatan Koca, hangi tetkikin hangi hastada ne zaman istenileceðiyle ilgili eðitim sürecinden geçildiðini vurgulayarak, bunun uygulamasýný da görmek istediklerini, o yüzden bilim insanlarýyla çalýþtýklarýný ifade etti.
Koca, endoskopinin istenmesiyle ilgili bilim insanlarýnýn bir algoritma belirlediðini ve 1 Haziran'dan itibaren devreye gireceðini kaydetti.
Aile hekimlerinin ödeneklerinin artýrýlmasý ile ilgili soru üzerine Koca, aile hekimlerini önemsediklerini, bu anlamda Hazine ve Maliye Bakanlýðýyla görüþtüklerini bildirdi.
Koca, "Biz aile hekimliðinin her geçen gün tercih edilen, vatandaþýmýzýn da tercih ettiði 'birinci basamak kurumu' olmasýný arzuluyoruz." diyerek, þu an için yeni bir düzenlemenin olmadýðýný ama teþvikle ilgili çalýþmalarýnýn bulunduðunu söyledi.
Bir gazetecinin, "Randevu alan vatandaþlara ne þekilde ulaþýlacak? Hastaya ulaþamadýðýnýz durumda veya gelip gelemeyeceðine iliþkin herhangi bir geri dönüþte bulunulmadýðýnda randevusu direkt iptal mi olacak?" sorusu üzerine Koca, 65 yaþ ve kanser hastalarý dýþýnda randevularýn iptal olacaðýný, vatandaþlara randevularýný hatýrlatmak için ise randevularýna 24 saat kala mobil uygulama, Alo 182, web ve SMS üzerinden ulaþacaklarýný aktardý.
Koca, bir gazetecinin, "Onaylý Randevu Sistemi'nden randevu aldým ama ertesi gün baþýma bir þey geldi ve randevuya gidemedim. Bir sonraki gün randevu alabilecek miyim?" þeklindeki sorusuna, þu yanýtý verdi:
"Talebiniz düþtüðünde veya randevunuza gidemediðinizde saat 20.00'den sonra açýldýðýnda randevunuzu yeniden almak için baþvurabilirsiniz. Randevu alamadýðýnýzda da talep býrakabilirsiniz. Talep býraktýðýnýzda da zaten 24 saatte dönüþ saðlanmýþ olacak."
Koca, var olan uygulamanýn dýþýnda yeni bir uygulama getirmediklerini, randevuya ikinci kez gelinmemesi durumunda herhangi bir kýsýtlama getirilip getirilmeyeceðine iliþkin çok tartýþtýklarýný ancak þimdilik onu düþünmediklerini kaydetti.
- "BU DÖNEMDE (SALGIN) DEVLET HASTANESÝ KAVRAMI GÝDEREK YIKILMAYA BAÞLADI"
Bakan Koca, bir soru üzerine, saðlýk hizmetlerine iliþkin rutin yaptýklarý memnuniyet anketleri olduðunu belirterek, þöyle devam etti:
"Bu anketlerle ilgili saðlýk sisteminde bir düþüþ memnuniyette söz konusu deðil. Her geçen gün kamu, eski devlet hastanesi kavramýndan çýktý. Devlet hastanesi kavramýyla rutin hizmetler yapýldý. Þehir hastaneleriyle Cumhurbaþkaný'mýzýn 'hayalim' dediði hastanelerle birlikte her geçen gün nitelikli hastanelerin artýþý ve akademik kadronun buralarda hizmet veriyor olmasý teknik altyapýyla birlikte vatandaþýmýzýn buraya yönelmesini saðladý."
En önemli unsurlardan birinin de salgýn dönemi olduðunu ve bu dönemde aðýrlýklý hizmetin baþta þehir hastaneleri olmak üzere kamu hastanelerinde verildiðini hatýrlatan Koca, þunlarý aktardý:
"Sadece Ankara'da Bilkent Þehir Hastanesi, var olan Kovid-19'lu yatan hastanýn yüzde 62'sine hizmet verdi. Pandemi hastaneleri, baþta þehir hastaneleri olmak üzere, eðitim-araþtýrma hastanelerimizden oluþtu. Dün, devlet hastanesi diye gelmeyen vatandaþýmýz, pandemiyle birlikte özellikle bu hastanelerde nitelikli hizmetin verildiðini, özel ve üniversitelerde de bu hizmetin verilmediðine þahit oldu. Bu dönemde devlet hastanesi kavramý giderek yýkýlmaya baþladý."
- "ÝLGÝLÝ HASTANELERDE RANDEVU KOORDÝNASYON MERKEZLERÝNÝ OLUÞTURDUK"
O dönemde randevulu sistemi teþvik etmelerinden dolayý devamýnda vatandaþlarýn, randevulu bir sistemle bu hizmeti almaya talip olduðunu bildiren Koca, sözlerini þöyle sürdürdü:
"Bu dönemde randevusunu almayan bir o kadar hastaya da baktýk. Randevulu baktýðýmýz hasta kadar randevusuz hastaya da bakýyoruz. Acillerde geri çevrilen bir hastamýz var mý? Söz konusu deðil. Randevu almadan gelen hastayý geri çeviriyor muyuz, çevirmiyoruz ama randevusunu istediði yerden istediði yere, istediði hocaya alma talebi olduðunda birtakým sorunlar baþlayabiliyor, bu doðal zaten. Bunu çözmek için koordinasyon kurulunu oluþturduk. Ýlgili hastanelerde de randevu koordinasyon merkezlerini oluþturduk. Bu anlamda randevusuna belli günlerde cevap verilemediðini ben koordinasyon merkezinde bizzat görmüþ olacaðým."
Fahrettin Koca, sosyal medyada gündeme gelen hekimlerin nöbet saatleri ve þekillerine iliþkin iddialara da þu yanýtý verdi:
"Asistan hekim arkadaþlarýmýzýn nöbet sayýsýný 8 ile sýnýrladýk. Bu nöbetini acilde de tutabilir, serviste de tutabilir, yoðun bakýmda da tutabilir. Biz acile gelen hastanýn özellikle ilgili branþla ilgili bir sorunsa, 'yarýn gelin' demektense, orada branþ poliklinikleri oluþturup o hastaya hizmet etmek istiyoruz. Bunu nöbet kapsamýnda yapýyoruz ve bu zaten yaptýðýmýz bir uygulama. '24 saat hekimlere nöbet tutturularak poliklinik yaptýrýlmak isteniyor' þeklinde, 2-3 gündür açýklama yapýlmýþ olduðu halde algý sürekli devam ediyor. Bilgiyi lütfen kaynaðýndan, Bakanlýðýmýzdan almayý tercih edelim."
- "ARKADAÞLARIMIZ BAKANLIKTA ARTIK TOGG KULLANACAK"
Randevusunu iptal eden ve onay veremeyen kiþilere uygulanacak yaptýrýmlar ile Saðlýk Bakanlýðýnýn kamuda tasarruf konusunda alacaðý tedbirlere iliþkin soruyu Koca, þöyle yanýtladý:
"Randevusunu aldýðý halde gelmeyen kiþinin o hastanede, o branþla ilgili 15 gün içinde tekrar randevu alamama yaptýrýmý var ama o hastamýz randevusuz ayný branþa gelebilir, acil hizmetini alabilir veya baþka branþa çok rahat gider, hizmetini alabilir. Randevusunu aldýðý halde gelmeyen vatandaþýmýz randevusuz da þu an ayný yerden hizmet alabilir. Bunun dýþýnda yeni bir yaptýrým getirmedik, var olan sistem devam ediyor. 'Onay' istemiyle de yeni yaptýrýmlara ihtiyaç olmayacaðýný öngörüyoruz.
Cari harcamalarla ilgili bir tasarruf çalýþmamýz baþladý. Bunun dýþýnda bizim Bakanlýða özel 3 hafta kadar önce yaptýðýmýz kamudaki araçlarla ilgili normalde rutin, üç yýlda bir kiralama yöntemi olur. Yeni dönem rakamlarýnýn 3 kata yakýn arttýðýný gördük, onu görünce iptal ettik. Ýptal ederek 17 Togg arabamýzdan aldýk ve arkadaþlarýmýz Bakanlýkta artýk Togg kullanacak."
Muayene oranlarý ve doktor kadrosundaki yabancý uyruklulara iliþkin soruya Koca, "Yurt dýþýnda, Almanya'da, Ýngiltere'de, ABD'de, ileri ülkelerde, yabancý hekim vatandaþýna hizmet etmek üzere istihdam edilir. Bizde yabancý uyruklu olup vatandaþýmýza kamu kurumlarýnda hizmet eden 1 kiþi bile yok. Hizmet edebilmesi için Türkiye Cumhuriyeti vatandaþý olmasý gerekiyor. Bu çok istismar ediliyor, 'Yabancý hekimle açýk kapatýlmak isteniyor' deniyor, böyle bir durum söz konusu deðil." karþýlýðýný verdi.
Hekim yetiþtirme noktasýnda güçlü bir altyapýya sahip olduklarýný vurgulayan Koca, "Fiziki þartlarýyla 30 büyükþehrimizde en az 1 þehir hastanesi olacak. Bu çalýþmalar yapýldý, þu an bir kýsmýnýn da inþaatlarý devam ediyor. Her ilimizde vatandaþýmýzý olabildiðince bir baþka ile sevk etmemek, özellikle de yoðun bakým hastasýný hiç sevk etmemek için 'Her ilimizde en az bir üçüncü basamak devlet hastanesi olsun' hedefimiz var. Þu an Kars'ta 500 yatak, Iðdýr'da 450 yatak, Muþ'ta, Þýrnak'ta, Bitlis'te, Bingöl'de, Batman'da 500'er yataklý hastanelerimizin inþaatý yapýlýyor. 2028'e kadar bunlar tamamlanmýþ olacak." diye konuþtu.
Beyaz Reform'dan önce uzmanlýk sýnavý tercihleri boþ kalýrken þimdi yüzde 100 doluluða eriþtiðini belirten Koca, "Yan dal uzmanlýðýnda da sorunu aþtýk, 2 kat artýrdýðýmýz halde yüzde 100 oranýna ulaþtý. 2028 için söylüyorum, þu an bu asistan arkadaþlarýmýz eðitim görüyor, 4 yýl sonra mezun olacaklar. Daha önce yýlda 4 bin uzman hekim mezun ederken, 4 yýl sonra 16 bin uzmanýmýz mezun olacak. 5'inci, 6'ncý, 7'nci yýl, 16'þar bin uzman hekim kadromuza dahil olacak. Bugüne kadar olan uzman sayýmýzýn 2 katý kadar 4 yýl sonra uzmanýmýz yetiþmiþ olacak." açýklamasýnda bulundu.
Koca, mevcutta 59 bin olan uzman ana dal ve yan dal uzman sayýsýnýn 2028'de 114 bin olacaðýný bildirdi.
Yabancý uyruklu hastalara iliþkin göçmen saðlýðý merkezleri bulunduðuna iþaret eden Koca, Suriyelilerin tedavisinin, belli bir eðitimden geçmiþ yabancýlarca yapýldýðýný söyledi.
- "YURT DIÞINDAN HER GEÇEN GÜN ÖNEMLÝ ÖLÇÜDE HASTA GELDÝÐÝNÝ GÖRÜYORUZ"
Saðlýk turizmine iliþkin bir soruya karþýlýk Koca, "Yurt dýþýndan her geçen gün önemli ölçüde hasta geldiðini görüyoruz. Yaklaþýk 3 milyar dolara yakýn olduðunu biliyoruz. Bu sayýnýn 10 milyar dolara kadar kapasitesinin olduðunu öngörüyoruz." dedi.
Koca, MR ve tomografi ve benzeri tetkiklerde tekrar eden uygulamalara iliþkin de çalýþmalarýnýn olduðunu belirtti.
Randevusuna gelmeyenlerin hangi sebeple gelmediklerine dair birçok sebebinin olduðunu aktaran Koca, þu bilgileri verdi:
"Bir kýsmý bilmediðimiz bir sebeple erteliyor. Kaç, yüzde 61'i. Yüzde 13'ü o süreçte muayene olmuþ. Diyelim siz 10 gün sonraya randevu aldýnýz, o arada randevu almadan da gidip muayene olmak istiyorsunuz veya acile de gidebiliyorsunuz. Yüzde 17'si baþka bir hekime gitme sebebiyle yüzde 9'u da muayeneden vazgeçmiþ."
Gerçek hasta sayýsýnýn Kovid-19 salgýnýnda olan sayý olduðunu ifade eden Koca, vatandaþýn reçete, rapor, ilaç ve laboratuvar sonucu gösterme gibi taleplerini daha çok uzaktan saðlýk hizmetiyle çözme adýna çalýþmalar yaptýklarýný dile getirdi.
Koca, hastaneye zorunlu geliþleri olabildiðince azaltmak istediklerine deðinerek, dünyanýn da her geçen gün uzaktan saðlýk sistemini devreye aldýðýný kaydetti. Bu çalýþmanýn yönetmeliðinin çýkarýldýðýný, pilot çalýþmalarýnýn yapýldýðýný söyleyen Koca, bütün hekimlere her hasta için uzaktan saðlýk hizmetini verebilir olmasýný saðlamak istediklerini ve böylece sorunlarýn önemli ölçüde azalacaðýný düþündüklerini ifade etti.
- "BÖYLE BÝR DÖNÜÞ TARÝHTE YOK"
Çalýþmak için yurt dýþýna giden ve yeniden Türkiye'ye dönen saðlýk çalýþanlarýnýn sayýsýna iliþkin soruyu yanýtlarken Koca, þunlarý aktardý:
"Emin olun artýk hekimlerimiz kamuyu tercih ediyor. Hiç algý yapmaya gerek yok. Yurt dýþýna giden arkadaþlarýmýz da geri dönmek istiyor, özel sektörde olan veya muayenehanesi olan arkadaþlarýmýz da kamuya dönmek istiyor. Bu süreçte bizim açtýðýmýz açýktan atama, dýþarýdan gelen hekim demek. Açýktan atamayla 11 bin hekim geldi ve bunun 8 bine yakýný sadece uzman. Böyle bir dönüþ tarihte yok."
Koca, 2022'de 1359 kiþinin Bakanlýktan "iyi hal belgesi" aldýðýný belirterek, þunlarý kaydetti:
"Ýyi hal belgesi alanlarla ilgili o dönemde Emniyet kayýtlarýyla yurt dýþýnda veya ülkede olup olmadýklarýnýn bilgisini istedik. 450 kiþinin yurt dýþýna gittiði bilgisi geldi bize. Bunu Meclis'te de söyledim. Her iyi hal belgesi alan, yurt dýþýna gitmiyor. Her yurt dýþýna giden de orada hekimlik deðil, yeri geldiðinde bunun 3'te 1'i uzman, 3'te 2'si pratisyen. Aðýrlýklý olarak eðitim amaçlý olduðunu da biliyoruz. Daha somut bir þey söyleyeyim, o dönem için yurt dýþýna giden 450 kiþiydi. Bugün 378 kiþiye düþtü. Yani iyi hal belgesi alan 1359 sayýsý artmadýðý gibi 450'den aþaðý düþüþ oldu. Yani yurt dýþýna gidenler de geldi."
- "ELBETTE BÜTÇENÝN ARTIRILMASINDAN YANA OLURUZ"
Saðlýk Bakanlýðý ve ilaca ayrýlan payýn genel bütçe içerisinde sabitlenmesine iliþkin öneri hatýrlatýlarak, bu öneriye iliþkin fikrinin sorulmasý üzerine Koca, þu deðerlendirmelerde bulundu:
"Biz elbette bütçenin artýrýlmasýndan yana oluruz. Geri ödeme kurumlarýnýn bu kadar kapsadýðý, bu kadar geniþ hizmet veren bir baþka ülke olmadýðýný bilelim. Buna raðmen, gayri safi yurt içi hasýladaki payýmýz artmýyor. Keþke artsa. Gayri safi milli hasýlada Almanya'ya göre 3'te 1, Amerika'ya göre 4'te 1'iz. Amerika Birleþik Devletleri yüzde 17,5, Almanya yüzde 12,8, Fransa zannediyorum 13,2. OECD yüzde 8,8. Yani OECD'ye göre bile yarýsýndan aþaðý. Keþke daha fazla olsa."
Özellikle "Onam Sistemi" ile birlikte hastanelerden randevu alamayan hastalarýn hangi branþlardan randevu alamadýklarýna dair çalýþma baþlatacaklarýný söyleyen Koca, þöyle devam etti:
"Hangi branþlarda bu talebin býrakýldýðýný ilgili hastane görsün istiyoruz. Onunla ilgili hastanenin aksiyon almasýný bekliyoruz. Bu aksiyon nasýl bir aksiyon olabilir? Elbette mevzuatýmýzda olan mesai sonrasý çalýþmamýz var. SUT'taki uygulama, hekimlerin lehine olan bir uygulama. Bugüne kadar zaten mesai sonrasý uygulama vardý. Bu mesai sonrasý uygulama, 'ikiyle çarpýlarak ödeme yapýlacak' uygulamasý. Yani sistemin daha iyi iþlemesi için hekimler lehine, hizmeti lehine oluþturulmuþ bir adým. Bunun kararýný ilgili hastane talebi göreceði için hangi branþlarla ilgili aksiyon almasý gerektiðini ilgili hastane koordinasyon kurullarý verecek. O talep durumuna göre ilgili hastane aksiyon alacak."
Özellikle cildiye, plastik cerrahi, kulak-burun-boðaz, göz gibi 4-5 branþta yoðunlaþmanýn daha fazla olduðunu gördüklerini bildiren Koca, diðer branþlarda bu sorunlarýn daha minimal olduðunu ifade etti.
Bakan Koca, sorunlarý çözene kadar hep birlikte çalýþmaya devam edeceklerini vurguladý.