Tanrý daðý nerede? Tanrý daðlarý nerede bulunur? MHP’li vekil, Cemal Enginyurt’un ülkücülüðün ön sözü olarak bilinen Tanrý Daðlarý’nun eteklerinde bozkurt iþareti yaparak kurt gibi ulumasý, vatandaþlarýn, “Tanrý daðý nerede? Tanrý daðlarý nerede bulunur?” sorularýna yanýt aramasýna neden oldu. Tanrý Daðlarý, (Ýngilizce 'Celestial Mountains'), Orta Asya'da bulunan büyük dað sistemlerinden birini oluþturan sýradaðlar. Nihat Atsýz’ýn “Kürþad'ýn narasýyla indik Tanrý Daðý'ndan/Ruhumuzu doldurduk, Orhun kaynaðýndan/Bu kaynaktan içenin yüreði tunç olur/Türk'e kefen biçenin ölümü korkunç olur” dizelerini yazarak hayranlýðýný dile getirdiði Tanrý Daðý, bugünkü siyasi coðrafya dikkate alýnýrsa, Özbekistan, Kazakistan, Kýrgýzistan ve Çin'in Sincan Otonom Bölgesi'nin merkezi kýsýmlarýna yayýlýr.Tanrý Daðlarýnýn 1,000,000 km2’lik alaný kapladýðý hesaplanmýþtýr. Ýþte ayrýntýlar...
TANRI DAÐLARI NEREDE BULUNUR?
Tanrý Daðlarý, (Ýngilizce 'Celestial Mountains'), Orta Asya'da bulunan büyük dað sistemlerinden birini oluþturan sýradaðlar.
Bugünkü siyasi coðrafya dikkate alýnýrsa, Özbekistan, Kazakistan, Kýrgýzistan ve Çin'in Sincan Otonom Bölgesi'nin merkezi kýsýmlarýna yayýlýr.Tanrý Daðlarýnýn 1,000,000 km2 lik alaný kapladýðý hesaplanmýþtýr.
Kuzeyde Çungar ve Güney Kazakistan düzlükleri, güneydoðuda Tarým Havzasý, güneybatýda Hisar ve Alay Sýradaðlarý ile sýnýrlanýr.
Tanrý Daðlarýný Pamir Dað Sisteminden Hisar Vadileri ayýrýr.
Tanrý Daðlarý Palaeozoik Çað'da (540-245 milyon yýl önce) kristalin ve sediman kayaçlardan oluþmuþtur. Bölgenin kuzey ve doðu kýsmý Palaeozoik baþlarýndanki dað oluþumlarý sýrasýnda kývrýlarak yükselmiþtir. Güney ve Batý kesimler ise metamorfoza uðramýþ sediman kayaçlar olup volkanik oluþumlar nadirdir. Bölgenin kývrýlmasý Palaeozoik'in geç dönemlerine rastlar.
Tanrý Daðlarý yaz ve kýþ büyük ýsý farklarý ile karakteristik þiddetli kara iklime sahiptir. Karakteristik olan kuraklýk kendini çevreleyen çöller ve kurak bölgelerde belli eder. Bu alanlar yýlda ortalama 2,500 saatlik güneþ ýþýðý absorbe etmektedir. Daðlarda yükseklik arttýkça, iklim gittikçe soður. Daimi donmuþ topraklar 3,000m yükseklikten sonra yaygýndýr. Atlantik Okyanusu'ndan gelen hava kütleleri yaðýþlarýný batý ve kuzeybatý Tanrý Daðlarý eteklerine (2700-3000m) býrakýr (710-790mm). Doðu ve Ýç Tanrý Daðlarýnda toplam yaðýþ oraný azalýr. Güney Tanrý Daðlarýnda en fazla yaðýþ Mart-Nisan aylarýndadýr. Burada yaz mevsimi kurak geçer. Batý ve Kuzey Tanrý Daðlarýnda yaðýþ çoðunlukla Nisan-Mayýs aylarýndadýr. Ýç ve Doðu Tanrý Daðlarýnda ise yaðýþ yaz aylarýndadýr.
Isý, Tanrý Daðlarýnda yüksekliðe göre çok deðiþim gösterir. Dað eteklerinde yaz aylarý sýcak geçer. Temmuz ayýnda ortalama ýsý 23 °C ye ulaþýr. Ýli çöküntü havzasýnda 34 °C, iken Tanrý Daðlarýnýn 3,300 m'lik kesimlerinde +5 °C ye düþer. Bu bölgelerde yaz boyunca geceleri don olayýna rastlanýr. Kýþýn ise buralar