Türk üniversitesi su kirliliðini uydudan takip edebilen sistem geliþtirdi! Türkiye'de ilk olma özelliði taþýyor

GTÜ'den yapýlan açýklamada, Türkiye'nin teknolojik deðiþim ve dönüþümünde ilklere imza atan Gebze Teknik Üniversitesince biliþim tabanlý bir projenin daha baþarýyla hayata geçirildiði belirtildi.

Üniversitede uydu görüntülerini kullanarak su kalitesini ölçen makine öðrenimi modeli geliþtirildiði bildirilen açýklamada, "Su kaynaðýndan örnek alýnmadan düzenli þekilde suyun kalitesinin gözlenebildiði teknoloji, Türkiye'de ilk olma özelliði taþýyor." ifadeleri kullanýldý.

Açýklamada, yürütücülüðünü GTÜ Biliþim Teknolojileri Enstitüsü Öðretim Üyesi Prof. Dr. Erchan Aptoula'nun yaptýðý projede, Samsun Üniversitesi Havacýlýk ve Uzay Bilimleri Fakültesi Meteoroloji Mühendisliði Bölümü Dr. Öðretim Üyesi Sema Arýman'ýn araþtýrmacý olarak görev aldýðý kaydedildi.

- "Model, 5 günde bir güncel su kirliliði haritalarý oluþturuyor"

Açýklamada görüþlerine yer verilen Aptoula, TÜBÝTAK 1001 projesi kapsamýnda geliþtirilen modelin performansýný göstermek için Kýzýlýrmak Deltasý'nda yer alan Balýk Gölü'nü seçtiklerini belirtti.

Su kalitesini ölçen makine öðrenimi modelinin, düzenli þekilde uydu görüntülerini kullanýp 5 günde bir güncel su kirliliði haritalarý oluþturduðunu kaydeden Aptoula, þöyle devam etti:

"Olaðan þartlarda, çevre mühendisleri göllere gidip örnek toplayýp laboratuvarda analiz ediyor. Bu hem zaman alýyor hem maliyetli hem de sadece birkaç noktadaki su kalitesi hakkýnda bilgi veriyor. Kaldý ki birçok göl öyle kolay da ziyaret edilemiyor. Bizim yaklaþýmýmýz ile tüm gölün 5 günde bir su kalitesi haritasý üretiliyor. Ne göle gitmeye gerek var ne laboratuvarda analiz yapmaya. Sentinel-2 uydusunun 5 günde bir çektiði görüntüler alýnýyor, geliþtirdiðimiz makine öðrenimi modeli, 6 farklý kirlilik parametresine göre regresyon gerçekleþtirip gölün kirlilik haritalarýný yüksek isabetle üretiyor."

Balýk Gölü'nün 1998'den beri Ramsar Sözleþmesi kapsamýnda uluslararasý öneme sahip sulak alan olarak korunduðunu ve ülkedeki kuþ türlerinin yüzde 74'üne ev sahipliði yaptýðýný vurgulayan Aptoula, "Modeli GTÜ olarak biz geliþtirdik. 2017-2019 arasýnda gölden örnek toplama ve analiz etme görevini Sema hoca ve ekibi gerçekleþtirdi." bilgisini verdi.

Prof. Dr. Aptoula, çevre kirliliði ve çevre koþullarýnýn en kolay þekilde bilinip kontrol edileceði bu modelin çýktýlarýnýn "https://sites.google.com/view/waterqualitymap/" adresinden incelenebileceðini ifade etti.