Türkiye, Karadeniz Programý 2021-2027 dönemi son çaðrý proje baþvurularýnda açýk ara önde

AB Baþkanlýðýndan yapýlan yazýlý açýklamaya göre, AB'nin Uyum Politikasý ve Komþuluk Politikasý araçlarýndan Karadeniz Havzasý'nda Sýnýr Ötesi Ýþbirliði Programý'nýn 2021-2027 dönemi ilk proje teklif çaðrýsýnda oldukça baþarýlý sonuçlar alan Türkiye, ikinci çaðrýnýn baþvuru istatistiklerinde programa dahil 8 ülke arasýnda her alanda açýk ara birinci oldu.

52,4 milyon avro bütçeye sahip ikinci teklif çaðrýsý kapsamýnda, bütçe aralýðý 250 bin avro ile 500 bin avro arasýndaki projeler küçük ölçekli proje, 500 bin avro ile 1,5 milyon avro arasýndaki projeler ise standart projeler olarak iki ayrý kategoride sýnýflandýrýldý. Küçük ölçekli projelerin en fazla 18 aya kadar, standart projelerin ise en fazla 30 aya kadar uygulanmasý öngörüldü.

Küçük ölçekli projeler daha yeþil ve düþük karbon tüketen bir Avrupa hedefi kapsamýnda, iklim deðiþikliðine uyum, afet risklerinin önlenmesi ve dayanýklýlýðýn teþvik edilmesi amaçlanýyor. Biyolojik çeþitliliðin ve yeþil altyapýnýn korunmasýna yönelik projeler hazýrlanan program kapsamýnda, Avrupa için daha iyi bir iþbirliði yönetiþimi hedefi altýnda kamu kurumlarýnýn kurumsal kapasitesinin artýrýlmasýna, karþýlýklý güven oluþturulmasýna, sürdürülebilir demokrasinin geliþtirilmesine ve sivil toplum aktörlerinin desteklenmesine yönelik projeler sunuluyor.

Standart proje sunan baþvuru sahipleri de daha yeþil ve düþük karbon tüketen bir Avrupa hedefinin yaný sýra daha rekabetçi ve akýllý bir Avrupa hedefi altýnda araþtýrma ve yenilik kapasitelerinin ve ileri teknolojilerin benimsenmesinin geliþtirilmesini ve güçlendirilmesini konu edinen proje fikirleriyle çaðrýya baþvurdu.

Program koþullarý dahilinde çaðrý kapsamýnda ülkelerin program alanýna dahil olan bölgelerinde yer alan kurum ve kuruluþlarla proje ortaklýðý geliþtirilmesi beklendi. Buna göre, küçük ölçekli ve standart proje olmak üzere iki kategorideki proje baþvurularýnda program alanýna dahil ülkelerden en az 1 AB üyesi ülke ve en az 1 AB üyesi olmayan ülke ortaklýk geliþtirdi. Küçük ölçekli projelerden en az 3, en fazla 4 kurum ve kuruluþun; standart projelerde ise en az 4, en fazla 6 kurum ve kuruluþun ortaklýk kurmasý istendi.

Bu kapsamda, çaðrý baþvuru istatistiklerine göre programda yer alan Bulgaristan, Ermenistan, Gürcistan, Moldova, Romanya, Ukrayna, Yunanistan ve Türkiye'den 156'sý standart, 102'si ise küçük ölçekli proje olmak üzere toplam 258 proje baþvurusu yapýldý. Böylece çaðrý kapsamýnda yapýlan baþvurularla programdan 240,3 milyon avro hibe talep edilirken bu tutarýn yüzde 34,8'ine denk düþen 83,55 milyon avrosu Türkiye'deki kurum ve kuruluþlarýn yer aldýðý Türk ortaklý projelerden talep edildi.

Buna göre Türkiye, baþvurularýn yüzde 77,5'ine tekabül eden 200 projeye ortak olarak hem çaðrýda hem de program tarihinde açýk ara en fazla proje ortaklýðý kuran ülke oldu. Türkiye ayný zamanda tüm öncelikler altýnda da en çok baþvuruyu yaparak bu alanda da birinci oldu.

Çaðrý kapsamýnda 8 ülke içinde 1096 kurum ve kuruluþ arasýnda ortaklýk kurulurken en fazla ortak kuruluþ sayýsýna 286 ile yine Türkiye sahip oldu. Sunulan projelerin 146'sýnda ise projeyi sunan ve koordine eden ana ortak olan Türkiye'deki kurum ve kuruluþlar, bu alanda da diðer ülkelerdeki proje baþvuru sahiplerinden açýk ara önde oldu.

Ayrýca tüm öncelikler altýnda da en çok proje ortaklýðý kuran Türkiye'den çaðrýnýn en çok ortaklýðý "Daha yeþil ve düþük karbonlu bir Avrupa" önceliði altýnda, ikinci olarak "Avrupa için daha iyi bir iþbirliði yönetiþimi" altýnda ve üçüncü olarak da "Daha akýllý ve rekabetçi bir Avrupa" baþlýðý altýnda kuruldu.

Bu kapsamda Türkiye'den program alanýna dahil iller arasýnda en çok baþvuru sýrasýyla Ýstanbul, Trabzon ve Edirne'den yapýlýrken ortak kuruluþ sayýsýnda da bu sýralama deðiþmedi.

Deðerlendirme sürecinin ardýndan sonuçlarýn 2025'in baþýnda açýklanmasý ve projelerin uygulama aþamasýna geçmesi öngörülüyor.

- PROGRAM

Türkiye'nin 2007-2013, 2014-2020 ve 2021-2027 dönemlerinde katýlým saðladýðý çok taraflý bölgesel iþbirliði programý olan Karadeniz Havzasý'nda Sýnýr Ötesi Ýþbirliði Programý'nda, ilk çaðrýda yer almayan Ermenistan, Bulgaristan, Gürcistan, Moldova, Romanya, Ukrayna ve Yunanistan da bulunuyor.

Programýn Türkiye'deki uygulama alaný Ýstanbul, Tekirdað, Edirne, Kýrklareli, Kocaeli, Sakarya, Düzce, Bolu, Yalova, Zonguldak, Karabük, Bartýn, Kastamonu, Çankýrý, Sinop, Samsun, Tokat, Çorum, Amasya, Trabzon, Ordu, Giresun, Rize, Artvin ve Gümüþhane'yi kapsýyor.

2014-2020 döneminde toplam bütçesi 53,9 milyon avro olan programýn, 2021-2027 dönemi bütçesi 94 milyon avroya çýkarýldý.

Her bütçeleme döneminde açýlan proje teklif çaðrýlarý kapsamýnda, belirlenen potansiyel yararlanýcýlarýn programýn ortaklýk koþullarýný yerine getirmesi ve tespit edilen öncelik alanlarýnda proje fikirlerini sunarak baþvuru yapmasý gerekiyor.