Türkiye'nin ''parlamento tarihi'' dijital arþive aktarýlýyor

AA muhabirinin edindiði bilgiye göre, bir süredir uygulanan Kaðýtsýz Parlamento Projesi ile Türkiye biliþim ödülleri programýnda birincilik ödülü alan TBMM, Meclis Baþkaný Numan Kurtulmuþ'un talimatýyla baþlayan Dijital Parlamento Projesi ile de dijital dönüþüm çalýþmalarýna hýz verdi.

TBMM arþivine tek bir portal üzerinden ulaþýlarak yerleþke içerisinde bulunan kullanýcýlarýn eriþimine açýlmasý için tüm arþiv belgelerinin dijital ortama aktarýldýðý "Arþiv Yönetim Sistemi" yazýlýmý, kurum imkanlarýyla yapýldý.

Fizibilite çalýþmalarý 2022'de baþlayan "Arþiv Yönetim Sistemi" yazýlýmý geçen sene devreye alýndý ve bu sene veri aktarýmý baþladý. Bu sistem, Türk parlamento tarihine ait arþiv belgelerine; kiþi adý, yer adý, tarih, belge numarasý, konu baþlýðý gibi filtrelerle tarayarak çok hýzlý þekilde eriþim imkaný saðlýyor. Yeni sistemle, tüm arþiv koleksiyonlarýnda ayný anda araþtýrma yapmak mümkün hale geliyor.

- GÖRÜNTÜLERÝN, SÝSTEMDE TAM METÝN OLARAK ARAÞTIRILMASI MÜMKÜN

Sisteme yüklenen toplam dijital görüntü sayýsý 12 milyona ulaþýrken, yýl sonuna kadar 1 milyon görüntünün daha sisteme yüklenmesi planlanýyor. Bu görüntülerin sistemde tam metin olarak araþtýrýlmasý da mümkün olacak.

Çalýþma kapsamýnda TBMM'nin tüm birimlerinin belge eriþim süreçleri bakýmýndan çevrim içi hale getirilmesi de hedefleniyor.

Arþivde muhafaza edilen belgeler arasýnda þunlar yer alýyor: Ýstiklal Mahkemeleri, Yassýada, Yüce Divan (Divan-ý Ali) dosyalarý, Meclis-i Mebusan, Meclis-i Ayan, TBMM (1920-1960 / 1983-), Milli Birlik Komitesi (1960-1961), Temsilciler Meclisi (1961), Kurucu Meclis (1961), Millet Meclisi (1961-1980), Cumhuriyet Senatosu (1961-1980), Milli Güvenlik Konseyi (1980-1983), Danýþma Meclisi (1980-1983), Gizli Celse Zabýtlarý, Ýstiklal Madalyalarý, Hatay Devleti, kanunlar, kararlar, genel kurul tutanaklarý, önergeler, kadükler, komisyonlar, dergiler, gazeteler, kitaplar.

Öte yandan TBMM Kütüphanesinde 2007'den bu yana ulusal basýlý medyanýn görüntü arþivi bulunuyor.

Ayrýca 1831 tarihinden itibaren yayýmlanmýþ 2 bin 459 adet dergi ve 782 gazetenin de dijitalleþtirme süreci baþladý.

Proje kapsamýnda Akþam, Yeni Þafak, Cumhuriyet, Millet, Milliyet, Tercüman, Türkiye, Vakit, Vatan gazetelerinin de aralarýnda bulunduðu 116 farklý gazetenin yaklaþýk 5 milyon görüntüsü arþiv sistemine yüklendi. TBMM'ye günlük gelen tüm ulusal gazeteler ise 1 Ekim 2024 tarihi itibarýyla Arþiv Yönetim Sistemi'ne dijital olarak yükleniyor.

Açýk eriþim sistemi envanter projesi kapsamýnda ise haritalar, siyasi parti yayýnlarý, telif sorunu olmayan gazete, dergi ve kitaplar ile TBMM yayýnlarý dijitalleþtirildi.

Açýk eriþimde bulunan dergi sayýsý yapýlan çalýþma neticesinde 294'e yükselirken, açýk eriþim sistemi kullanýcý sayýsý ise 2 milyon 730 bine çýktý.

Kuruma gelen belge taleplerine kurum imkanlarýyla geliþtirilen Arþiv Yönetim Sistemi yazýlýmý sayesinde anlýk cevap verilirken, bütünleþik arþiv yönetimi anlayýþýyla TBMM çatýsý altýnda bilgi-belgeye eriþimde çevrim içi aþamasýnda hizmet verilebiliyor.