Yenilikçi sistemlerle, binalar depreme karþý daha güvenli olacak
Gebze Teknik Üniversitesince TÜBÝTAK desteðiyle yürütülen proje kapsamýnda geliþtirilecek yenilikçi sistemlerle, binalarýn depreme karþý daha güvenli hale gelmesi ve yapý maliyetlerinin düþürülmesi amaçlanýyor. Proje, enerji esaslý tasarým ve deðerlendirme yönteminin betonarme çerçeve sistemler için geliþtirilmesini kapsýyor.
Ýnþaat Mühendisliði Bölümü Dr. Öðretim Üyesi Ahmet Anýl Dindar'ýn yürütücülüðünü yaptýðý "Betonarme Çerçeve Sistemleri Ýçin Enerji Esaslý Sismik Tasarým ve Deðerlendirme Yönteminin Geliþtirilmesi" projesi, TÜBÝTAK'tan destek almaya hak kazandý.
Proje, enerji esaslý tasarým ve deðerlendirme yönteminin betonarme çerçeve sistemler için geliþtirilmesini kapsýyor.
Bu kapsamda talep ve kapasitenin enerji büyüklükleriyle ifade edilmesinin ardýndan güncel yönetmeliklerle karþýlaþtýrma yapýlarak, enerji esaslý tasarým ve deðerlendirme yöntemi önerisinde bulunulacak.
Projenin amaçlarýna baþarýyla ulaþýlmasýyla uygulamada tasarým ve deðerlendirme konularýnda uzman mühendis ve tasarýmcýlar için daha pratik, tutarlý ve hassasiyet seviyesi yüksek bir analitik yaklaþým ortaya konulacak.
- "BÝNALARIN TASARIMINDA YENÝ BÝR HESAP SÝSTEMÝNÝN GELÝÞTÝRÝLMESÝNÝ HEDEFLÝYORUZ"
Dr. Öðretim Üyesi Dindar, AA muhabirine, mühendislik yapýlarý konut, köprü, baraj gibi binalarýn tasarýmýnda kullanýlan temel büyüklüðün, yapýnýn "zorlanma gücü", yani dayanýmý olduðunu söyledi.
Türkiye'deki yapým yönetmeliklerinin de bu bilgiyi esas aldýðýný aktaran Dindar, 2018'de düzenlenen Avrupa Deprem Konferansý'nda, 2030'lu yýllarda yayýmlanacak yeni nesil depreme dayanýklý yapý tasarým yönetmeliklerinde "enerji" kavramýnýn yer almasý gerektiðinin vurgulandýðýný kaydetti.
Bugüne kadar deprem tasarýmlarýnda üstü kapalý ifade edilen enerji kavramýnýn, tüm dünyada bilimsel araþtýrma çalýþmalarýnýn konusu olduðunu vurgulayan Dindar, "yeni nesil" yönetmeliklerin içinde yer almasý beklenen enerji kavramý kapsamýnda betonarme binalarýn tasarýmýnda yeni bir hesap sisteminin geliþtirilmesini hedeflediklerini bildirdi.
Dindar, proje ortaklarýnýn, Beykent, Gedik ve Eskiþehir Teknik üniversiteleri olduðunu, 15 kiþilik ekiple geçen yýl ekimden bu yana çalýþmalara devam ettiklerini anlattý.
Avrupa Birliði'nde þu anda çalýþmalarý devam eden bu hedefi Türkiye'ye taþýmayý ve ülkedeki yönetmeliklerde yer alacak þekilde öncü çalýþmalar yapmayý hedeflediklerini dile getiren Dindar, "Temelde hedeflediðimiz yapý sistemleri betonarme çerçeve sistemlerdir. Betonarme çerçeve sistemler ise bizim ülkemizdeki yapý konutlarýnýn, yapý stokunun büyük bir bölümünü temsil etmektedir. Bu açýdan yaygýn etkisinin fazla olacaðýný hedefliyoruz ve buna göre de kazandýðýmýz bilgileri, sonraki gelecek olan yönetmelik içerisinde yerleþtirmeyi düþünüyoruz." ifadelerini kullandý.
- "GELÝÞEN TEKNOLOJÝNÝN YAPILARDA UYARLANMASI ÖNEMLÝ"
Betonarme yapýlardaki yeni hesaplamalar, güncellenen deprem tehlike bilgisi ve bununla beraber geliþen teknolojinin yapýlarda uyarlanmasýnýn önemine deðinen Dindar, "Daha hassas hesap yapabiliyor olmamýz, ayný zamanda yapý güvenilirliðini artýracak. O zaman 30-50 yýl süre içerisinde oturduðumuz binalarda çok daha gönül rahatlýðýyla yaþýyor olacaðýz." dedi.
Dindar, 2000'li yýllarda yapýlan binalarýn, daha önceki senelerde inþa edilenlere göre daha saðlam olduðuna deðinerek, yeni binalarda kalite kavramýnýn ön planda olduðunu belirtti.
Çalýþmalarý 2 yýl içerisinde bitirmeyi hedeflediklerini anlatan Dindar, þunlarý kaydetti:
"2018'de yayýmlanmýþ olan yönetmeliðimize baktýðýmýzda, bunun þu an için Avrupa yönetmeliklerinden daha ileride olduðunu söyleyebiliriz. Ancak önümüzdeki birkaç yýl içerisinde Avrupa Birliði'nin yönetmeliði çýktýðýnda, bizimkinden biraz daha iyi olmuþ olacak, bazý yenilikler gelmiþ olacak. Temel hedef, literatürde geçen bir sonraki 'yeni nesil' yönetmeliklerdir. Yeni nesil kavramý da þuradan kaynaklanýyor, esasýnda teknolojiyle, bu geliþimlerle beraber hayatýmýzda görmüþ olduðumuz klasik, hemen hemen her yerde örnekleri bulunan yapý sistemlerinde deðiþiklikler var. Þimdi yaþadýðýmýz bir kavram var, kentsel dönüþüm, yaþlanan, yorulan yapý stokunun yenilenmesi. Bu yenilikçi sistemler geldiðinde yapýlar daha fazla zorlanmamýþ olacak. Bizim þu an inþa ettiðimiz binalarýn ömürleri daha uzun olacak. Arada geçirdiði depremlerdeki tamir, takviye, onarým masraflarý daha çok düþüyor olacak. Demek ki bu bir yerde esasýnda maliyeti direkt etkileyecek, düþürecek."
