Danimarka 60 yýl sonra Türkiye'ye iade ediyor
Kültür ve Turizm Bakanlýðýnýn yoðun diplomatik ve bilimsel çalýþmalarý sonucu, Burdur Boubon Antik Kenti kökenli Septimius Severus heykel baþý, Danimarka'nýn NY Carlsberg Glyptotek Müzesi tarafýndan Türkiye'ye iade ediliyor.
Bakanlýktan yapýlan açýklamaya göre, yaklaþýk 60 yýl aradan sonra ait olduðu topraklara dönen Septimius Severus heykel baþý eser, Anadolu'nun kadim kültürel mirasýnýn korunmasýnda önemli bir baþarý olarak öne çýkýyor.
Burdur'da yer alan Boubon Antik Kenti, Roma Ýmparatorluðu döneminin görkemli yapýlarýndan izler taþýyan önemli bir merkez olarak biliniyor.
Milattan sonra 193-211 yýllarý arasýnda hüküm süren Roma Ýmparatoru Septimius Severus'a ait bronz heykel baþý, 1960'lý yýllarda Boubon Antik Kenti'nde gerçekleþtirilen yasa dýþý kazýlar sýrasýnda yurt dýþýna çýkarýldý.
1970'de sanat simsarý Robert Hecht Jr. tarafýndan Danimarka'daki Glyptotek Müzesi'ne satýlan eser, 1979'da müzede bulunan gövdesiyle birleþtirildi.
Türk bilim insaný Prof. Dr. Jale Ýnan'ýn 1970'li yýllarda yaptýðý araþtýrmalar ve yayýmladýðý bilimsel çalýþmalar, eserin kökeninin belirlenmesinde ve iadesinde temel bir kaynak oluþturdu.
Heykel baþý, Roma sanatýnýn detaylara verdiði önemi ve dönemin liderlik sembollerini yansýtan nadir eserlerden biri olarak kabul ediliyor.
- ABD'DEN DAHA ÖNCE GETÝRÝLEN ESERLER
Burdur Boubon Antik Kenti'nden kaçýrýlan eserlerin yalnýzca Avrupa deðil, ABD'ye gönderildiði de biliniyor.
Kültür ve Turizm Bakanlýðý, Manhattan Bölge Savcýlýðý ile yaptýðý iþbirliðiyle, geçen yýllarda Boubon kökenli Lucius Verus, Septimius Severus, Genç Ýmparator ve Giyimli Kadýn heykellerinin yaný sýra Ýmparator Caracalla'ya atfedilen iki büst ve dönemin önemli þahsiyetlerine ait beþ baþ ile bir bronz kadýn büstünün ABD'den Türkiye'ye iadesini saðlamýþtý.
Danimarka'dan gelen son iade, Boubon Antik Kenti'nin kültürel zenginliklerinin bütünlüðünü saðlama adýna bir baþka önemli adým olarak deðerlendiriliyor.
- DÝPLOMATÝK VE ETÝK ÇÖZÜMLER
Septimius Severus heykel baþýnýn iade süreci, Kopenhag Türkiye Büyükelçiliði ve Kültür ve Turizm Bakanlýðýnýn sunduðu belgeler ve bilimsel kanýtlar doðrultusunda, Glyptotek Müzesi'nin etik deðerlere dayalý kararýyla sonuçlandý.
Müze Müdürü Gertrud Hvidberg-Hansen, "Kaçak kazýlarla elde edilen bu eserin ait olduðu topraklara dönmesi, müzecilik ilkeleri ve etik deðerler açýsýndan önemli bir adýmdýr." ifadelerini kullandý.
Ayrýca, Boubon kökenli eserlerle Pisidia Bölgesi'ne ait düver piþmiþ toprak levhalarýnýn iadesine de karar verildi. 1960'lý yýllarda yapýlan kaçak kazýlarla yurt dýþýna çýkarýlan bu levhalarýn, bölgenin kültürel mirasý açýsýndan kritik bir öneme sahip olduðu biliniyor.
- BOUBON'UN ZENGÝNLÝKLERÝ YENÝDEN GÜN YÜZÜNDE
Boubon Antik Kenti'nden yaklaþýk 60 yýl önce kaçýrýlan Septimius Severus heykel baþý, kýsa süre içinde Türkiye'de sergilenmeye baþlanacak.
2024 yýlý içerisinde Türkiye'ye iadesi saðlanan eser sayýsý bu heykel baþý ile birlikte 94'e ulaþýrken, 2018-2024 yýllarý arasýnda toplam 7 bin 898 eser ve 2002-2024 yýllarý arasýnda ise toplam 12 bin 213 eser yurt dýþýndan ülkeye kazandýrýldý.
