2018'de kültür sanat þaha kalktý
Türkiye’de 2018, Türk sinemasýnýn þaha kalktýðý, yurt dýþýna kaçýrýlan eserlerin ait olduklarý topraklara geri döndürüldüðü, arkeolojik açýdan önemli baþarýlara imza atýldýðý bir yýl olarak tarihe geçti.
Geçen yýl, Devlet Tiyatrolarý (DT) ile Devlet Opera ve Balesi (DOB) yönetimlerinde 3 Ocak’ta yapýlan görev deðiþimlerine iliþkin geliþmelerle baþladý.Bu kapsamda DT Genel Müdürlüðüne Mustafa Kurt, DOB Genel Müdürlüðüne de ünlü tenor Murat Karahan getirildi.
YENÝ YAPILANMA
Cumhurbaþkanlýðý kabinesinde yeni sistemin ilk Kültür ve Turizm Bakaný olarak turizmci, iþ adamý Mehmet Nuri Ersoy yer aldý. Vakýflar Genel Müdürlüðü, TÝKA, Yurt Dýþý Türkler ve Akraba Topluluklar Baþkanlýðý ile Radyo ve Televizyon Üst Kurulu, Kültür ve Turizm Bakanlýðýna baðlandý.
2018 yýlýnda arkeolojide Türkiye’nin ajandasý haylý yüklüydü. Haziran ayýnda medyada yer alan haberlerde Türkiye’de yurtdýþýndan gelen ekiplerin yürüttüðü arkeolojik kazýlar için en az yüzde 51 Türk çalýþan þartý getirildi. Karar, arkeoloji alanýnda daha fazla Türk bilim insaný yetiþmesi için alýndý.
2018 yýlýnda Türkiye’de yapýlan en dikkat çekici arkeolojik keþifler ise þöyle sýralandý:
Ýstanbul’un Beykoz ilçesinde yapýlan yüzey araþtýrmasýnda, Paleolitik döneme ait taþýnabilir kaya sanatý örneði bulundu.
Ýstanbul Haydarpaþa’da yürütülen kazýlarda, Khalkedon kentinin izleri bulundu.
Ýstanbul’un Beþiktaþ semtinde yürütülen metro kazýlarýnda ortaya çýkarýlan bir mezarýn içinde, stilize insan formunda iki adet 5.500 yýllýk figürin bulundu.
Antalya’nýn Kaþ ilçesindeki Patara Antik Kenti’nde, 9 veya 10. yüzyýla ait Viking kýlýcý bulundu.
Binlerce tarihi eser ait olduðu topraklara döndü
Kültür ve Turizm Bakanlýðý’nýn yürüttüðü ýsrarlý çalýþmalar sonucunda 2003 ila 2018 arasýnda 4 bin 319 parça tarihi eser Türkiye’ye getirildi. Ait olduðu topraklara bu yýl döndürülen binlerce yýllýk tarihi eserler “Altýn Taç” ile “Dað Keçisi Figürü”nün tanýtým töreni 29 Ocak’ta düzenlenirken, 1960’lý yýllarda yurt dýþýna kaçýrýlan Zeugma’nýn en nadide eseri “Çingene Kýzý” mozaiðinin ABD’de bulunan 12 parçasýnýn Türkiye’ye iadesi saðlandý.
Necip Fazýl ödülleri 5 yaþýnda
Star Gazetesi tarafýndan Kültür ve Turizm Bakanlýðý’nýn katkýlarýyla verilen Necip Fazýl Ödülleri Lütfi Kýrdar Kongre Merkezi’nde düzenlenen görkemli bir törenle 5. kez sahiplerini buldu. Baþkan Recep Tayyip Erdoðan’ýn katýlýmýyla gerçekleþen tören bugüne kadar hiçbir edebiyat ödülüne nasip olmamýþ yoðun katýlým ve coþku içinde geçti. Ödüller bu yýl þiirde Arif Ay, hikaye-romanda Aykut Ertuðrul, fikir-araþtýrmada Ahmet Yaþar Ocak, ilk eserlerde Naime Erkovan ve Fatih Baha Aydýn, uluslar arasý kültür sanatta Mýsýrlý yazar Muhammed Harb’e verildi. Necip Fazýl Saygý Ödülü ise, Türk müziðinin yaþatýlmasý için ömrünü vakfeden, hocalarýn hocasý Prof. Dr. Nevzat Atlýð’a tevdi edildi. Atlýð’a ödülünü Baþkan Erdoðan verdi. Erdoðan,törende yaptýðý konuþmada “Necip Fazýl Kýskürek’in fikirlerini genç nesillerle buluþturmalýyýz. Onu dokunulmaz kýlýp tabulaþtýrýrsak Üstad’ý derin bir sessizliðe terk etmiþ oluruz. Ona vefa borcunun ödenmesi manasýna gelen Necip Fazýl Ödülleri’ni düzenleyenlere teþekkür ediyorum’ diye konuþtu.
Sanatýn ustalarýna büyük ödüller
Kültür ve Turizm Bakanlýðý Özel Ödülleri, “Sinema”da Safa Önal, “Musiki”de Cüneyt Kosal, “Sanat Tarihi”nde Prof. Dr. Nurhan Atasoy, “Tasavvuf Tarihi”nde Prof. Dr. Süleyman Uludað ile “Kültür ve Sanat Kurumu” dalýnda Baksý Müzesi’ne verildi.
Cumhurbaþkanlýðý Kültür ve Sanat Büyük Ödülleri tarih ve sosyal bilimlerde Prof. Dr. Mehmet Ýpþirli’ye, sinemada Türker Ýnanoðlu’na, müzikte Erol Sayan’a, sanat/fotoðrafta Ýzzet Keribar’a, vefa ödülü ise Mehmet Akif Ersoy’un manevi þahsýna verildi.
‘Millet Kýraathaneleri’ devrede
Cumhurbaþkaný Erdoðan’ýn açýkladýðý “100 Günlük Eylem Planý”nda yer alan ve bazý halk kütüphanelerinin “millet kýraathaneleri” olarak da hizmet vermesine yönelik çalýþmalar, baþlatýldý. Türkiye genelinde çok sayýda kýraathane oluþturuldu. Buralarda kitap okuma zevkine çay ve simit keyfi de eklendi.
Troya yýla damgasýný vurdu
2018 Troya Yýlý kapsamýnda, yýlýn 7 ayýnda Troya temasýyla ulusal ve uluslararasý alanda 133 tanýtým etkinliði gerçekleþtirildi. 55 ülkedeki 100 turizm fuarýnda kurulan Türkiye stantlarýnda Troya boy gösterdi. Çanakkale’de 5 bin yýllýk geçmiþe sahip Troya Antik Kenti’nde yapýmý tamamlanan Troya Müzesi 10 Ekim’de ziyarete açýldý. Topkapý Sarayý Müzesinden 1964’te Bursa Arkeoloji Müzesine devredildikten bir süre sonra yerinde olmadýðý fark edilen 524 yýllýk el yazmasý Kur’an-ý Kerim, süreçlerden habersiz olarak eseri bir sahaftan satýn alan ve koleksiyonuna dahil eden hattat Ziya Aydýn’ýn oðullarý tarafýndan Topkapý Sarayý Müzesine teslim edildi.
“Göbeklitepe” ve “Dede Korkut” UNESCO listelerinde
Þanlýurfa’da 12 bin yýllýk geçmiþiyle “tarihin sýfýr noktasý” olarak nitelendirilen Göbeklitepe, 1 Temmuz’da yapýlan açýklamayla UNESCO Dünya Miras Listesi’ne alýndý. Böylelikle Türkiye’nin listedeki tescilli alanlarýnýn sayýsý 18’e yükseldi. Türk Destaný “Dede Korkut” ise 28 Kasým’da UNESCO Dünya Somut Olmayan Kültür Mirasý Temsili Listesi’ne oy birliðiyle kabul edildi.
