Dünyanýn en büyük nimeti sevgi
Aylarca sokakta yaþamak zorunda kalan Ayþe Tükrükçü’nün hayalleri gerçek oldu; evsizleri sarýp sarmalayacak olan Hayata Sarýl Lokantasý açýldý. Þimdi Tükrükçü gözlerinde yaþlarla “Baþardým” diyor ve ayrým yapmaksýzýn herkesi sevmenin nimet olduðunu anlatýyor.
Acýlarla yoðrulmuþ bir hayatýn nasýl ýþýldayabildiðine tanýk olduk bu hafta. Toplumdan dýþlanarak geçen bir ömür olmuþ Ayþe Tükrükçü’nünki. Dünyadaki sýnavý pek çoðumuzunkinden zorlu geçmiþ. Ýstemediði bir iþi yapmaya zorlanmýþ, direnmiþ, sokakta yaþamýþ. Umudu ve yaþama karþý olan inadý onu hayatta tutmuþ. Þimdi karþýmýzda hiç olmadýðý kadar güçlü, saðlam ve mutlu oturuyor. Çünkü toplumdan dýþlanan, evsiz kalan kadýn, erkek, çocuk gözetmeksizin herkese yardým eli uzatmanýn bir yolunu bulup hayatýnda tertemiz, yepyeni, iyilik dolu bir sayfa açmýþ. Iþýl ýþýl gözleri hikayesini anlatýrken kimi zaman yaþlarla doluyor. Öte yandan ‘Baþardým’ demenin haklý gururunu okuyoruz o gözlerde. Hayali olan, Hayata Sarýl Lokantasý nihayet açýldý. Tükrükçü’nün elinden çýkan yemeklerin tadýna bakmak ve onlara destek olmak için mutlaka Beyoðlu’ndaki lokantayý ziyaret etmelisiniz…
PARAM OLURSA…
Hikayesini hem aðlayýp hem de gülerek anlatan Ayþe Tükrükçü 51 yaþýnda. Geçmiþinden bahsederken “Hayatýmýn bir dönemini ‘hayatsýz kadýn’ olarak geçirdim. 1996’dan beri mücadele veriyorum. 2004 yýllarýnda 4.5 ay evsiz kaldým. Para kazanmak için nelerden ödün vermem gerektiðini biliyordum. Bu nedenle sokakta yaþamayý yeðledim” diyor. Sokakta nasýl yaþanýr, ne yenir, ne içilir hepsini deneyimleyerek öðrenen Tükrükçü o zamanlar hep ‘Bu durumdan kurtulacaðým diye söz vermiþ kendine: Bir gün zengin olursam evsizlere yardým edebileceðim. Bir lokanta, çamaþýrhane, konaklama ne olursa demiþtim kendime. Terk edilmiþ bir bina gördüðümde içimden hep ‘Þurayý bize verseler biz orada neler yapmayýz ki!’ diye geçirir, dua ederdim. Ýnsanlara bayat yemekleri, eskilerinizi vermektense kendi giydiðinizden, yiyebildiklerinizden vermeniz çok daha önemli.
YEMEK BÜYÜK BÝR NÝMET
Evsiz kaldýðý dönemlerde gecelerini genelde hastanelerin acillerinde geçiriyordu. Rutin hayatýmýzda farkýna varmadýðýmýz ama aslýnda öylesine önemli noktalara deðiniyor ki Tükrükçü: Bir kadýn için 38 gün kýyafetlerini deðiþtirmeden yaþayabilmek ne kadar zor bilemezsiniz. Yemek yemenin nasýl bir nimet olduðunu da… Ýnsanlar çocuklarýna kýzar ‘Þu yemeðini ye’ der. Bense onlarý gördüðümde ‘Allahým bir an önce doyup kalksalar da kalanlarý yesem’ diye dua ederdim. Hastanedeki refakatçiler içtikleri çayý yarým býrakýrdý. O bardaðýn içine sigara izmaritlerini atarlardý. O içine attýðýný görmezdi ama bardaðýn içindeki sýcak çayý görürdü gözlerim.
BAÞARACAÐIM DEDÝM!
Bir gün yine bir hastanenin acilindeyken þans kapýsýný çalmýþ Ayþe Haným’ýn; annesine refakatçi arayan bir kadýn hayatýnýn deðiþmesine vesile olmuþ: Bana ‘Sen bakar mýsýn?’ diye sordu. Kabul ettim tabii ki! O an para vermek istediler. Kabul etmedim. Bana güvensinler, paralarýný çalacaðýmý düþünmesinler istedim. Kazandýðým ilk parayla bir otele gidip yýkandým. Kýyafetlerimi yýkadým. Ýnadýmla ayakta kaldým. Hep önüme baktým. Kendi kendime hep ‘Baþaracaðým! Kendimden ödün vermeden yapacaðým’ dedim.
Baþarmýþ da. Baþarmýþ ve geçmiþte yaþadýðý acýlarý bir gün bile unutmayarak kendi gibi olanlara yardým etmeye baþlamýþ. ‘Çorbada Tuzun Olsun’ projesi ile sokakta yaþayanlara çorba daðýtmýþ. Ýþte o dönemde Hayata Sarýl Derneði’nin baþkaný Dilara Z. Moran ile yollarý kesiþmiþ ve bu iyilik hareketinin filizleri atýlmýþ.
GELECEKTEN UMUTLU
Geçmiþini bir kenara býraktýk ve þimdisini konuþtuk Tükrükçü ile... “Özgeçmiþimi düþünüyorum… Ýlk defa, 21 yýl sonra sigortalý bir iþim var. Mutfak eðitimi aldým, sertifika aldým. Kendime ‘Geçmiþim bitti’ dedim. Sertifikayý elime alýnca çýðlýk atýp ‘Baþardým. Lanet olsun sana geçmiþ. Ýþte geleceðim’ diye haykýrmak istedim. Hissettiklerimi kimse anlayamaz. Evet, bunu daha önce de ücretini verip alabilirdim. Ama o parayý kazanmak için nelerden vazgeçmem gerekirdi? Bu þans bana bir kez geldi. Ben o þansa tutundum. Artýk Hayata Sarýl Lokantasý’ndan beni kimse kovamaz ama kovduklarýný varsayalým. Baþka bir yerde iþe girmek istedim diyelim. Bana ‘En son çalýþtýðýn yer neresi’ diye sorduklarýnda göðsümü gererek cevap verebilirim artýk. ‘Son çalýþtýðým sigortalý iþim Hayata Sarýl Lokantasý’ diyeceðim. Bu duyguyu bu güveni anlatabileceðim bir kelimem yok” diye anlattý.
Mutfak eðitimi sertifikamý elime alýnca çýðlýk atýp ‘Elveda geçmiþ. Ýþte benim yeni hayatým’ diye haykýrmak istedim.
“Bir kadýn için 38 gün kýyafetlerini deðiþtirmeden yaþayabilmek ne kadar zor bilemezsiniz. Yemek yemenin nasýl bir nimet olduðunu da…”
ÝYÝLÝK ÝÇÝN BÝZE BÝR KIVILCIM GEREK
Bu yolculukta Tükrükçü’nün en büyük destekçisi Dilara Z. Moran olmuþ. Moran, topluma faydalý bir þeyler yapmanýn peþinde koþarken tanýþmýþ ikili. Dost olmuþlar ve birlikte hayaller kurmuþlar. Moran: Ayþe Tükrükçü cesaretin ve ayaða kalkýp ilerlemenin en önemli sembolü. Onunla evsizleri tanýdýk. Daha önce görmediðimiz ya da görmemezlikten geldiðimiz o insanlarý... Ayþe Abla (Tükrükçü) o insanlarýn neye ihtiyacý olduðunu çok iyi biliyordu. Ne yapýlmasý gerektiði konusunda bize yol gösterdi. Ayþe Abla’nýn da içinde olduðu yedi arkadaþ Hayata Sarýl Derneði’ni kurduk.
AMAÇ DAHA ÇOK HAYATA DOKUNMAK
Ýnsanlarýn içlerindeki yardýmsever tarafý ortaya çýkarmak için bir kývýlcýma ihtiyaç duyduklarýna inanan Moran “Derneði kurduktan iki hafta sonra bir banka hesabý açtýk ve duyurmaya baþladýk sosyal medyada. Ýnsanýmýzýn kalbi inanýlmaz güzel. Tohumu topraða koymuþtuk ama bize bir can suyu gerekiyordu. Ýnanýlmaz baðýþlar geldi. Belki hepimiz durumun farkýndaydýk ama korktuðumuz, çekindiðimiz için kafamýzý çeviriyorduk bir evsiz gördüðümüzde. O insana yaklaþamýyorduk, ne yapacaðýmýzý bilemiyorduk belki. Nisan 1’de dükkanýmýzý bulduk. Dokuz ay boyunca tadilat yaptýk. Pek çok sponsorumuz oldu, markalarla tanýþtýk. Bize boya, eþya gönderdiler, gelip fiziki gücüyle yardým eden çok güzel insanlar oldu. Gönüllü psikoloðumuz Yusuf Kulca evsiz arkadaþlarýmýza psikolojik destek vermeye baþladý. Kendisi daha önce de sokak çocuklarý üzerine bir çalýþma yapmýþtý ve Türkiye’de ilk Sokak Çocuklarý Derneði’ni kuran kiþi. Bu konuda çok bilgili ve deneyimli. Kendisi de zamanýnda sokak çocuðu olduðu için farkýndalýðý ve hassasiyeti çok yüksek. Psikolojik desteðin yaný sýra Ýntema Yaþam bizlere mutfak ve hijyen eðitimi vermeyi teklif etti. Lokantada çalýþan arkadaþlarýmýzýn hepsi gidip orada eðitim aldýlar ve artýk sertifikalarý var. Eðitimleri devam edecek.
BURASI TÜM EVSÝZLERÝN
Hayata Sarýl Lokantasý kapýlarýný 2 Kasým’da açtý. Moran “Biz buraya kadar getirdik ama burayý hayata geçirenler onlar. Burasý onlarýn yeri” diyor ve lokantadan bahsediyor: Burada çalýþtýktan sonra artýk ‘eski evsiz’ statüsüne taþýnýyorlar. Ekibimiz altý ayda bir deðiþecek. Buradan ayrýlanlarý baþka yerlere yerleþtireceðiz. Ellerinde sertifikalarý ve özgeçmiþlerinde deneyimleri olacak artýk. Onlar gidince baþkalarý gelecek. Ulaþabildiðimiz kadar çok hayata dokunabileceðiz. Ýlk hedefimiz burayý sürekli ve sürdürülebilir kýlmak. Daha sonra bu lokantanýn þubelerini açmak istiyoruz. Türkiye’de ilk kez böyle bir yer açýldý ve artmasýný çok isteriz. Uzun vadeli bir hedefimiz daha var; sokakta yaþayan insanlar için rehabilitasyon merkezi açabilmek.
ASKIYA YEMEK BIRAKMAYI UNUTMAYIN
Hayata Sarýl Lokantasý’na gidip bir kahve dahi içseniz derneðe baðýþ yapmýþ oluyorsunuz. Güzel bir sistem oturtmuþlar. Gündüz gelen misafirler diledikleri gibi yemeklerini yiyor. Saat 20:30’u gösterdiðinde ise lokanta evsizlere ücretsiz hizmet vermeye baþlýyor. Lokanta 21:30’a kadar ihtiyaç sahiplerine ait oluyor. 22 Kasým’da Mehmet Gürs ile baþlayacak ünlü þef ziyaretlerinin de müjdesini verelim buradan. Her ay baþka bir þef gelip ekibe yeni yemekler öðretecek. Evlere paket servisi de yakýnda baþlýyor. Unutmadan; ‘Askýda Yemek’ sisteminden de bahsedelim. Hesabý öderken minimum 10 TL ekstra ödeyerek askýya yemek býrakabilirsiniz. Böylece gün içinde lokantayý ziyaret eden bir evsize yemek ýsmarlamýþ olursunuz.
