Adres belli oldu! Türkiye ile Ýsveç arasýnda bir ilk

Türkiye ile Ýsveç arasýnda bakanlar düzeyinde Güvenlik Mekanizmasý toplantýsý yarýn Ankara'da gerçekleþtirilecek.

Diplomatik kaynaklardan edinilen bilgiye göre, 18 Eylül'de Ankara'da yapýlacak toplantýya Dýþiþleri Bakaný Hakan Fidan ve Ýsveç Dýþiþleri Bakaný Maria Malmer Stenergard'ýn baþkanlýk etmesi bekleniyor.

Ýlk kez düzenlenecek Güvenlik Mekanizmasý toplantýsý, iki ülke kurumlarý arasýnda terörizm konularýndaki iþbirliðinin geliþtirilmesi bakýmýndan özel önem taþýyor.

Görüþmelerde, yol haritasý çerçevesinde, baþta terörizmle mücadele olmak üzere, güvenlik alanýndaki iþbirliðinin ele alýnmasý beklenirken, bu baðlamda, özellikle PKK/PYD/YPG ve FETÖ terör örgütleri baðlamýnda ilave adýmlar atýlmasý hedefleniyor.

Öte yandan Bakan Fidan'ýn Ýsveçli mevkidaþý Stenergard ile yapacaðý görüþmelerde, ikili konular ile bölgesel ve küresel geliþmelerin ele alýnmasý da bekleniyor.

2023 NATO Vilnius Zirvesi kapsamýnda Cumhurbaþkaný Recep Tayyip Erdoðan, Ýsveç Baþbakaný Ulf Kristersson ve NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg'in katýlýmýyla yapýlan toplantýda, Türkiye ile Ýsveç arasýnda bakanlar seviyesinde "Güvenlik Mekanizmasý" kurulmasý kararlaþtýrýlmýþtý.

Ýsveç'in terörizmin her biçim ve tezahürüyle mücadelesi temelinde, Haziran 2022'de imzalanan Üçlü Mutabakat Zaptýnda kayýtlý taahhütlerinin tümüyle uygulanmasý doðrultusunda bir "yol haritasý" sunmasý üzerinde mutabýk kalýnmýþtý.

- ÜÇLÜ MUTABAKAT ZAPTI

Ýsveç ve Finlandiya, 18 Mayýs 2022'te resmi olarak NATO'ya üyelik baþvurusunda bulunurken, 28 Haziran 2022'de düzenlenen NATO Madrid Zirvesi kapsamýnda, Türkiye, Ýsveç ve Finlandiya arasýnda, bu ülkelerin terörle mücadele ve savunma sanayii alanlarýndaki taahhütlerini kapsayan Üçlü Mutabakat Zaptý imzalanmýþtý.

Üçlü Mutabakat Zaptý'yla Ýsveç ve Finlandiya, terörle mücadele mevzuatlarýnýn güçlendirilmesi, PKK ve uzantýlarýnýn bu ülkelerdeki faaliyetlerinin engellenmesi, FETÖ ve PYD/YPG'ye destek verilmemesi, Türkiye'nin terörle baðlantýlý iade ve sýnýr dýþý taleplerinin ivedilikle iþleme konulmasý, terör örgütlerinin propaganda, finansman ve eleman devþirme faaliyetlerinin engellenmesi/yasaklanmasý, Türkiye'ye yönelik savunma sanayii ihracatýna getirilen kýsýtlamalarýn kaldýrýlmasý hususlarýnda taahhütlerde bulunmuþtu.

Bu kapsamda, Ýsveç'te 1 Temmuz 2022'de Yeni Terörizmle Mücadele Yasasý yürürlüðe girmiþti.

"Terör örgütü ile angajmana girilmesi" ve "terör örgütüne destek verilmesi" halinde örgütlenme özgürlüðünün sýnýrlandýrýlmasý için, 1 Ocak 2023'ten itibaren geçerli olacak þekilde Ýsveç Anayasasý'nda deðiþiklik yapýlmýþtý.

Anayasa deðiþiklikleriyle birlikte güncellenen Terörizmle Mücadele Yasasý 1 Haziran 2023'te yürürlüðe sokulmuþ ve söz konusu yasa kapsamýnda terör örgütüne katýlým suç haline getirilmiþti.

Ýsveç, Türkiye'yle baðlantýlý dava ve konularda eþgüdümü teminen bir Ýrtibat Savcýsý atarken, PKK'nýn Ýsveç'teki ana finansman kaynaklarýndan sözde "Kürt Kýzýlayý" oluþumunun Ýsveç'teki banka hesabý kapatýlmýþtý.

Üçlü Mutabakat Zaptý öncesi dönemde, PKK/PYD/YPG/SDG'nin sözde temsilcileri, Ýsveç'te bakan düzeyinde dahi kabul görüp sýk sýk temas ve ziyaretlerde bulunabilirken, Ýsveç hükümeti, PYD/YPG'nin PKK'yla baðýna atýfla, PYD/YPG'yle arasýna mesafe koyacaðýný açýklamýþtý.

Bununla birlikte Ýsveç'te bazý PKK mensuplarýyla ilgili yargý süreci baþlatýlmýþtý ve Ýsveç güvenlik kurumlarý tarafýndan Þubat 2024'te yayýmlanan yýllýk deðerlendirme raporlarýnda PKK'nýn finansman ve propaganda faaliyetlerine atýfta bulunulmuþtu.

- ÝKÝLÝ ÝLÝÞKÝLER

Bu yýl, Türkiye ve Ýsveç'in diplomatik iliþkilerinin tesisinin 100. yýl dönümü olurken, Ýsveç, kuzey ülkeleri arasýnda Türkiye'nin en büyük ticaret ortaðý konumunda.

Ýki ülke arasýndaki ticaret hacmi 2023'te 4,1 milyar dolar olarak kaydedilirken, ticaret hacminin 5 milyar dolara taþýnmasý Türkiye ve Ýsveç'in ortak hedefi.

Ýsveç'in 18 Mayýs 2022'de NATO'ya üyelik baþvurusunun ardýndan diyalog süreci ivme kazanýrken, Ýsveç, 7 Mart 2024'te 32. müttefik olarak NATO'ya katýldý.

Bu süreçte, terörle mücadele ve savunma sanayii alanlarý, geliþtirilmesi öngörülen iþbirliði baþlýklarý arasýna dahil olmuþtu.

Ýsveç, savunma sanayii alanýnda Türkiye'ye yönelik ambargolarý kaldýrmýþtý.