Bakan Çavuþoðlu'ndan Ýngiliz gazeteciye 'Türkiye' uyarýsý

Slovenya'da düzenlenen 17. Bled Stratejik Forumu'na katýlan Çavuþoðlu, "Avrupa'da kaç Avrupa var?" baþlýklý panele konuk oldu.

Paneli yöneten moderatör Nik Gowing'in, oturumun baþýnda konuklarý tanýtýrken Ýngilizce olarak "Turkey" ifadesini kullanmasý üzerine Çavuþoðlu, Gowing'i iki defa "Türkiye" demesi yönünde uyardý.

Rusya-Ukrayna savaþýnýn er ya da geç bir aþamada sona ereceðini ancak ne kadar süreceðinin bilinmediðini ifade eden Çavuþoðlu, "Peki biz bu savaþtan dersler çýkaracak mýyýz?" sorusunu sordu.

Avrupa Birliði, Avrupa Konseyi, Avrupa Güvenlik ve Ýþbirliði Örgütünün kurulma sebebinin kýtada ya da dünyada baþka bir savaþýn çýkmasýna engel olmak olduðuna iþaret eden Çavuþoðlu, "Ama þu anda bir savaþ var. Þu anda savaþ Avrupa'ya geri döndü maalesef." ifadesini kullandý.

- "ÇÖZÜM ASLINDA ÝLK HAFTALARDA ÇOK DAHA KOLAY OLABÝLÝRDÝ"

Rusya-Ukrayna arasýndaki müzakerelerin durgunlaþtýðý ve Rusya Devlet Baþkaný Vladimir Putin'in, Avrupa hükümetlerini zorlayacak bazý adýmlar atacaðý haberlerine iliþkin Çavuþoðlu, "Bu çözüm aslýnda ilk baþtaki haftalarda çok daha kolay olabilirdi. Þimdi aslýnda müzakere edilmiþ bir çözüme ulaþabilmek o kadar kolay deðil. Maalesef bazý þeyler deðiþti. Bizim gerçekten gördüðümüz bu. Buça'dan gelen tablolardan sonra birçok þey deðiþti." dedi.

Bakan Çavuþoðlu, iki ülkenin de kabul edeceði müzakere edilmiþ bir barýþa ulaþýlmasý gerektiðini belirterek, sözlerini þöyle sürdürdü:

"Ama ayný zamanda Ukrayna için adil bir barýþçýl çözüm olmasý gerekiyor. Neyi kastediyoruz? Ukrayna'nýn toprak bütünlüðünün garanti altýna alýnmasý lazým. Peki þimdi müzakere masasýna geri dönebilirler mi? Bu kadar kolay mý? Ve bu yeni gerçekler aslýnda kesinlikle müzakerelerin ilerleyen aþamalarýnda etkili olacaklar. Kýrým ve Donbas'ýn statüsüyle ilgili olarak konumlarý bile deðiþti. Dolayýsýyla o kadar kolay deðil. Evet bir diyalog var. Bir diyalog gerçekleþiyor ve biz de elimizden geleni yapýyoruz. Her iki tarafa eriþim saðlýyoruz."

- "UKRAYNA'YA BELKÝ NATO MÜTTEFÝKLERÝNDEN DAHA FAZLA DESTEK VERÝYORUZ"

Türkiye'nin her iki tarafa da eriþiminin ve ilkeli bir duruþunun olduðunu vurgulayan Çavuþoðlu, "Ukrayna'nýn toprak bütünlüðünü destekliyoruz. Belki Ukrayna'ya buradaki birçok NATO müttefikinden daha fazla destek veriyoruz. Ama ayný zamanda Rusya'yla da bir diyalog içindeyiz ve bu diyalog da meyvelerini veriyor. Ýþte bu nedenle zaten iki kere bir araya gelmelerini saðladýk ve bu tahýl anlaþmasý iþe yaradý." dedi.

Çavuþoðlu, Türkiye'nin Ukrayna ve Rusya ile kurduðu diyalog sayesinde Uluslararasý Atom Enerjisi Baþkaný'ný Rus tarafýyla Ýstanbul'da bir araya getirdiðini kaydederek, "Uzmanlar yine bölgeye gidiyorlar. Ve ayný zamanda burada güvenlikle ilgili olarak garantileri de saðlamaya çalýþýyoruz." ifadeleri kullandý.

Türkiye'nin, savaþýn baþlangýcýndan bu yana güven artýrýcý önlemler çerçevesinde attýðý adýmlara deðinen Çavuþoðlu, iki ülke arasýndaki müzakereler, tahýl anlaþmasý, Uluslararasý Atom Enerjisi Ajansý ve Rusya Devlet Atom Enerjisi Kurumu arasýndaki görüþmelerin bunlardan birkaçý olduðunu söyledi.

Ýlgili önlemlere yönelik Çavuþoðlu, "Ümit ediyorum ki bunlar, bizi bir ateþkes ve kalýcý bir barýþa götürebilecek. Burada da güven arttýrýcý önlemler dediðimiz savaþ esirlerinin deðiþiminin yapýlmasý yine devam eden adýmlar. Bu çerçevede de biz arabuluculuðumuzu devam ettiriyoruz." ifadelerini kullandý.

Bakan Çavuþoðlu, bu kapsamda Türkiye'nin Kiev ve Moskova yönetimleriyle arka planda çeþitli kanallarla diyaloðu devam ettirdiðine iþaret ederek, baþtan beri bu kanallarýn olduðunu ve zaman zaman da olacaðýný söyledi.

- "DÜN ÝTÝBARIYLA 56 GEMÝ 1,3 MÝLYON TON TAHIL TAÞIDI"

Tahýl anlaþmasýnýn iþleyiþine de deðinen Çavuþoðlu, "Þimdi tahýl anlaþmasý gerçekten iyi iþleyen bir mekanizma. Ve dün itibarýyla 56 gemi 1,3 milyon ton tahýl taþýdý. Bu meyanda tabii Rusya'nýn bazý endiþeleri vardý. Biz bunu da yönetmeye devam ediyoruz." diye konuþtu.

Türkiye'nin bu çerçevede ABD tarafý ve BM Genel Sekreteri ile görüþtüðünü aktaran Çavuþoðlu, "Ümit ediyoruz ki bu herhangi bir aksamaya yol açmadan devam edebilir. Bu özellikle tahýl anlaþmasýnýn ya da bununla ilgili olarak anlaþmanýn herhangi bir engel olmadan uygulanmasý gerekiyor. Rusya tarafýna herhangi bir þekilde bunu bloke etmek için bir artý saðlamamalýyýz." þeklinde konuþtu.

- "RUSYA'NIN YAPTIRIMLARI BAYPAS ETMESÝNE ÝZÝN VERMÝYORUZ"

"Türkiye'nin Rusya ile ticareti artýrarak savaþýn sürmesini desteklediði" iddialarýna da deðinen Bakan Çavuþoðlu, bu kapsamda Türkiye'nin Montrö Boðazlar Sözleþmesi'ni tamamen uyguladýðýný, Türkiye'nin hava sahasýný Rus askeri uçaklarýna kapattýðýný hatýrlattý.

Çavuþoðlu, Türkiye'nin prensip olarak tek taraflý yaptýrýmlara katýlmadýðýna dikkati çekerek, "Bu yüzden Rusya ile ticaretimiz devam ediyor. Ancak Rusya'nýn asla yaptýrýmlarý baypas etmesine izin vermiyoruz. Bu çok açýk ve çok þeffaf." dedi.

Rusya ile ticaretin artýþ gösterdiði iddialarýna ise Çavuþoðlu, "Neden? Çünkü biz doðal gazýmýzýn yüzde 45'ini Rusya'dan ithal ediyoruz. Ve gaz fiyatlarý üçe katladý. Bu yüzden ana neden enerji fiyatlarýnýn artmasý." ifadelerini kullandý.

Öte yandan iklim krizinin karþýlaþýlan en büyük sýnamalardan biri olduðunu ve Türkiye'nin son yýllarda çok sayýda orman yangýný ve sel yaþadýðýný belirten Çavuþoðlu, "Bu yüzden o gerçek ve hep birlikte mücadele etmeliyiz. Ýklim krizi sahip olduðumuz en acil kriz." diye konuþtu.