Bakan Fidan yüzlerine söyledi: Türkiye'ye yönelik kýsýtlamalar kabul edilemez

Dýþiþleri Bakaný Hakan Fidan, Çekya'nýn baþkenti Prag'da NATO Gayriresmi Dýþiþleri Bakanlarý Toplantýsý sonrasý deðerlendirmelerde bulundu.

Fidan, gün boyu yoðun görüþmeler yaptýðýný aktararak "Türkiye olarak NATO zeminlerinde her zaman için vurguladýðýmýz görüþlerimizi burada yüksek sesle tekrar gündeme getirdik." diye konuþtu.

Özellikle Ukrayna meselesinin gündemde olduðunu belirten Fidan, þunlarý kaydetti:

"Türkiye olarak biz Ukrayna konusunda yardýmlarýn devam etmesini, Ukrayna'nýn caydýrýcýlýk konusunda yeterli olmasýný destekliyoruz ama NATO'nun bu savaþýn bir parçasý olmasýný da istemiyoruz. Bu ikisi arasýndaki dengenin, NATO ülkeleri tarafýndan gözetilmesi ve NATO'nun teþkilat olarak gözetmesi gerektiðini düþünüyoruz ve bu görüþümüz de genel kabul gören bir görüþ. O hattýn tutulmasý gerekiyor. Ukrayna'nýn toprak bütünlüðünü saðlamak ve topraklarýný özgürlüðe kavuþturmak için desteklenmesi bir süreç ama NATO'nun bu savaþa taraf olmasý baþka bir konu. Bu daha büyük bölgesel yaygýnlaþtýrmayý krizleri beraberinde getirir. Türkiye'nin, Ukrayna'ya desteði tamdýr. Cumhurbaþkanýmýz (Recep Tayyip Erdoðan) bu konuda Türkiye'nin iradesini açýk seçik ortaya koymuþtur."

Türkiye'nin, ihmal edilen bir konu olan diplomatik boyutun masaya taþýnmasý konusunu sürekli gündeme getirdiðinin altýný çizen Fidan, "Sadece savaþla ilgili konularýn deðil diyalogla ilgili yöntemlerin de bu sorunun çözümünde kullanýlmasý gerektiðini biz Türkiye olarak vurguluyoruz. Bunun yapýlmamasý daha büyük riskleri beraberinde getirir." dedi.

Bakan Fidan, "Bazý ülkeler giderek bu konuda bizim görüþlerimizi desteklemeye baþlýyorlar. Malumunuz bu konuyu ilk olarak biz gündeme getirmiþtik. Sonra birkaç ülke daha. Þimdi bu ülkelerin sayýsýnda yavaþ yavaþ bir artýþ olduðunu görüyoruz. Bu savaþa barýþçýl bir çözüm yolu bulunmasý yolundaki baskýlarýmýz ve çalýþmalarýmýzý devam ettiriyoruz." ifadelerini kullandý.

NATO üyesi ülkeler arasýndaki dayanýþmanýn ayrýmcýlýða dayanmadan devam etmesi gerektiðini söyleyen Fidan, þöyle konuþtu:

"Türkiye'ye yönelik bazý üye ülkelerin yürüttüðü kýsýtlamalarýn kabul edilemez olduðu, bunlarýn kaldýrýlmasý gerektiði konusundaki kararlýlýðýmýzý yineledik. Biliyorsunuz uzun zamandýr devam eden birebir çalýþmalar ve görüþmeler neticesinde birçok ülkeyle olan sýnýrlamalarý kaldýrdýk veya hafiflettik. Bir, iki tane ülke bu konuda hala iç politik dengelerden dolayý bazý sorunlu konularýný bizimle ilgili çözememiþ durumda, özellikle savunma sanayiyle alakalý. Biz NATO zemininde bunu da gündeme getirdik. Yani bunun NATO'nun ruhuyla, güvenlik dayanýþmasýnýn ruhuyla baðdaþmadýðýný, bununla ilgili sistematik neler yapýlmasý gerektiðini vurguladýk."

Fidan, NATO'nun bir güvenlik örgütü olarak, küresel güvenlik sorunlarýyla sorunlar çýkmadan ilgilenmesi gerektiðine iþaret etti.

- "TÜRKÝYE, GAZZE SORUNUNA DÝKKATÝ ÇEKEN HEMEN HEMEN TEK ÜLKE OLDU"

Ýsrail-Filistin meselesinin, bölgesel bir sorun olmanýn yaný sýra, küresel bir güvenlik sorununa dönüþme probleminin olduðunun da gündeme getirildiðini kaydeden Fidan, þunlarý söyledi:

"Türkiye, Gazze sorununa dikkati çeken hemen hemen tek ülke oldu. Burada eðer Gazze'deki katliam, soykýrým durdurulamazsa, hemen bir ateþkes anlaþmasý ve insani yardým hamlesi baþlatýlmazsa, akabinde iki devletli çözüme gidilmezse, bu sorunun giderek daha da büyüyeceðinin, evrileceðinin, baþka aktörleri de içine alacaðýnýn ve küresel bir soruna dönüþeceðinin altýný tekrar çizdik."

NATO'nun Ukrayna konusunda iþgale karþý gösterdiði duruþa iþaret eden Fidan, Filistin meselesinde de iþgale karþý "ilkeli bir duruþ" göstermesi gerektiðini dile getirdi.

Bakan Fidan, Ýspanya'nýn Filistin devletini tanýma kararý vesilesiyle ilettiði davet çerçevesinde, Ýslam Ýþbirliði Teþkilatý (ÝÝT) ve Arap Birliðinin oluþturduðu Gazze Temas Grubu üyeleriyle Ýspanya Baþbakaný Pedro Sanchez ile Madrid'de bir araya geldiðini hatýrlatarak "Oradaki görüþmelerimiz de fevkalade verimli oldu. Özellikle Filistin davasý açýsýndan Filistin devletinin giderek daha çok ülke tarafýndan tanýnmasý, bu tanýnýrlýðýnýn daha da etkili hale getirilmesi, Filistin meselesinin giderek daha büyük destek bulmasý bizim öncelikli çalýþma konularýmýzdan biriydi. Uzun zamandýr zaten buna yoðunlaþmýþ, odaklanmýþ durumdayýz." ifadelerini kullandý.

- "ÝHTÝYAÇ OLAN FÝLÝSTÝN'E EKONOMÝK DESTEK DEÐÝL, ÝHTÝYAÇ OLAN FÝLÝSTÝN'ÝN ÖNCELÝKLÝ OLARAK EGEMENLÝK HAKLARININ VE TOPRAÐININ VERÝLMESÝDÝR"

Filistin'i Ýspanya, Ýrlanda, Norveç ve Slovenya gibi Avrupa ülkelerinin tanýmasýnýn Türkiye'nin pozisyonunu güçlendirdiðini belirten Fidan, þöyle devam etti:

"Bundan sonra ne yapýlmalý konusuna geldik çünkü yaklaþýk 150 ülke artýk Filistin'i tanýmýþ durumda ama Filistin'in sýnýrlarý ve egemenlik haklarý inanýlmaz bir þekilde ihlal ve iþgal edilmiþ durumda Ýsrail tarafýndan. Bu iþgalin bulunduðu yerde Filistin etkili bir devlet olarak hayata geçemiyor. Özellikle geçen hafta Avrupa'da yapýlan toplantýlarda Brüksel'de, 'Filistin yönetimi nasýl güçlendirilir' mali sorunlarý sürekli gündeme getirildi. Filistin Baþbakaný (Muhammed Mustafa) sorunlarýný anlattý, baþka ülkeler neler yapýlmalý onu anlattý. Ama biz þunu söyledik, 'Filistin yönetimine yardým yapmak yerine Filistin yönetiminin kendi ayaklarý üzerinde durmasýna izin verin, kendi vergilerini toplamasý, kendi gümrük yerlerini almasý yani tam bir devlet gibi iþlemesine izin verirseniz zaten uluslararasý toplumun ekonomik olarak çok fazla Filistin'e destek vermesine gerek kalmayacak'. Ama ihtiyaç olan Filistin'e ekonomik destek deðil, ihtiyaç olan Filistin'in öncelikli olarak egemenlik haklarýnýn ve topraðýnýn verilmesidir."

Ýspanya hükümetinin, Filistin'i tanýma konusunda "sadece tanýma deðil, tanýmanýn etkili hale getirilmesi konusunda çok samimi olduðunun" görüldüðünü belirten Fidan, "Bu etkili hale getirilme meselesi nasýl olabilir buna iliþkin görüþ alýþveriþinde bulunduk. Türkiye olarak bu konudaki net görüþlerimizi somut, pratik, gerçekçi görüþlerimizi, adým adým atýlabilecek adýmlarý biz söyledik. Bu konuda çalýþmalarýmýzý devam ettireceðiz." dedi.

- "ULUSLARARASI ADALET DÝVANINDA DEVAM EDEN DAVAYA TARAF OLMA MESELESÝNÝ GÜNDEME GETÝRDÝK"

Fidan, "Tanýmayla beraber yine uluslararasý diplomaside etkili bir araç olarak kullanacaðýmýz, Ýsrail üzerinde baský olarak Uluslararasý Adalet Divanýnda devam eden davaya taraf olma meselesini gündeme getirdik." diye konuþtu.

Ýspanya ve birkaç ülkenin de davaya taraf olma konusuna olumlu yaklaþtýðýný kaydeden Fidan, "Biz de malumunuz geçtiðimiz ay taraf olacaðýmýzý ilan etmiþtik bizim arkamýzdan da artýk ülkeler teker teker bunu ilan etmeye baþladýlar." ifadesini kullandý.

Bakan Fidan, ayrýca þunlarý kaydetti:

"Hukuk uzmanlarýmýz bu konuda yoðun bir þekilde çalýþýyorlar. Biz ilk önce resmi beyanatýmýzý kamuoyuna yaptýk. Daha sonra Uluslararasý Adalet Divaný Sekretaryasý'na Lahey Büyükelçiliðimiz üzerinden resmi notamýzý yollayarak niyetimizi resmiyete geçirdik. Þimdi de hukuki metnimizi vereceðiz üçüncü aþamada. Bu da þu anda yerli ve yabancý avukatlarla yürüyen bir süreç bizim Uluslararasý Hukuk Genel Müdürlüðü ile beraber Adalet Bakanlýðýmýz da dahil olmak üzere. Bu süreç ciddi bir þekilde devam ediyor. Ayný zamanda baþvuruyu düþünen diðer ülkelerin hukukçularýyla görüþ alýþveriþinde bulunma kararý aldýk ve bu da þu anda devam eden bir etkileþim. Bütün bunlarýn hepsinin bitmesi ve bizim baþvurumuz muhtemelen haziran ayý içerisinde olacak ki bunu da ayrýca kamuoyuyla paylaþmak istedim."