Cumhurbaþkanlýðý Sözcüsü Ýbrahim Kalýn'dan ABD'ye F-16 cevabý: Uzun süre bekleyebilirler

Kalýn, CNN International televizyonunda Becky Anderson'ýn sunduðu programa konuk olarak gündemi deðerlendirdi.

Anderson'ýn, ABD Kongresinin, Türkiye'nin Ýsveç ve Finlandiya'nýn NATO üyeliðini onaylamamasý durumunda Türkiye'ye F-16 satýþýný engelleyeceði açýklamasýný anýmsatmasý üzerine Kalýn, "Amerikan Kongresi, NATO sürecini F-16 programý için bir ön þart olarak koyuyorsa uzun süre bekleyebilirler. Biz bu iki süreci birbirine baðlamýyoruz." ifadesini kullandý.

ABD Baþkaný Joe Biden yönetiminin ön þart koyan görüþe katýlmadýðýný belirten Kalýn, "Bu bizden ziyade onlarýn (ABD'nin) kendi problemi. Bizim kendi hava gücümüz, askerimiz var. Tabii ki askeri savunma alanýnda ve bunla ilgili konularda ABD ile iþbirliði yapmak istiyoruz. Ancak böyle bir yolu seçerlerse kendi tercihleri. Bu konuda taviz vermeyeceðiz." dedi.

Anderson'ýn, Cumhurbaþkaný Recep Tayyip Erdoðan'ýn ABD'nin Türkiye'ye F-16 vermemesi durumunda ABD'nin bunun bedelini ödeyeceðine yönelik bir açýklamasý olduðunu anýmsatarak, bu bedelin ne olduðunu sormasý üzerine Kalýn, "Hava savunma ve diðer savunma sanayisi ürünleri konusunda Türkiye seçeneksiz deðil. Kendi ulusal imkanlarýmýzý geliþtiriyoruz. ÝHA'larýmýz tüm dünyaya, ne kadar kabiliyetli olduklarýný gösterdiler. Yani kýsacasý biz kendi milli imkanlarýmýzý geliþtiriyoruz ve bunun sonunda kaybeden Amerikan savunma þirketleri olacaktýr." diye konuþtu.

- ÝSVEÇ VE FÝNLANDÝYA'NIN NATO ÜYELÝÐÝ

Kalýn, Türkiye'nin Finlandiya ve Ýsveç'in NATO üyeliðine yaklaþýmýna iliþkin bir soruya, "Sözlerini yerine getirirse ve haziran ayýndaki son NATO Zirvesinde üzerinde anlaþtýðýmýz maddelerin gereðini yaparsa Ýsveç'in NATO'ya girmesini destekleyeceðiz." yanýtýný verdi.

Türkiye ile Ýsveç'in üzerinde anlaþtýklarý þartlarýn gayet açýk ve net olduðunu belirten Kalýn, Ýsveç'in 3'lü mekanizma dahilinde attýðý her olumlu adýmý memnuniyetle karþýladýklarýnýn altýný çizdi.

Kalýn, þöyle konuþtu:

"Þu ana kadar atýlan adýmlarý görüyoruz ancak yapýlmasý gereken daha çok þey var. Anayasayý deðiþtirmek için zamana ihtiyaçlarý olduðunu söylediler. Þu anda yeni bir terörle mücadele yasasý yazýyorlar ve bunu uygulamak için hazirana kadar vakitleri olduðunu söylüyorlar. Tamam peki. O zamana kadar iþlerin nasýl gideceðini bekleyip göreceðiz. Asýl mesele, baþta PKK ve onun çeþitli paravan örgütleri ve diðer ilgili gruplar olmak üzere, Ýsveç'ten Türkiye'nin milli güvenliðini hedef alan tüm terör unsurlarýnýn kökünün kazýnmasýdýr."

Anderson'ýn, Türkiye'nin Ýsveç'e yeþil ýþýk yakýp yakmayacaðýný sormasý üzerine Kalýn, "Ýsveç, verdiði sözler konusunda ve konuþtuðumuz þeyler konusunda, ki kurumlarýmýz görüþüyor, ben de mevkidaþlarýmla temas halindeyim, bu konularda ilerleme kaydederlerse tabii ki bir yol vardýr. Ancak bu konuda eyleme geçmedikleri ve sorunlar konusunda somut adýmlar atmadýklarý sürece bu (yeþil ýþýk) olmayacak." yorumunu yaptý.

- "(KUR'AN-I KERÝM YAKILMASI) ÝSVEÇ'ÝN KENDÝ ÇIKARLARINA TAMAMEN AYKIRI OLDUÐUNA ÝNANIYORUM"

Ýsveç'te "ifade özgürlüðü þemsiyesi altýnda" Kur'an-ý Kerim yakýlmasýnýn "kabul edilemez" olduðunu vurgulayan Kalýn, þunlarý söyledi:

"Bunun Ýsveç'in kendi çýkarlarýna tamamen aykýrý olduðuna inanýyorum. Bunun kimseye bir yararý olmadý. Sadece bizden deðil tüm Müslüman dünyasýndan tepki aldýlar ve bu tepki büyüyor. Bir adým atmalarýný umuyorum. Bunun nedeni Ýsveç hükümetinin iyi niyetli olmamasý deðil ancak kanunlarý konusunda þu ana kadar çok cömert davrandýlar. Þimdi bunu deðiþtirdiklerini biliyorum. Ýfade özgürlüðünü ve diðer þeyleri ama ayný zamanda da dini sembolleri, kutsal metinleri koruyan daha sýký yasalarý yürürlüðe sokmak istiyorlar."

Anderson'ýn "Türkiye, NATO'nun geniþlemesini destekliyor mu?" þeklindeki sorusuna iliþkin Kalýn, "Evet, tabii ki. En baþýndan bu yana NATO'nun açýk kapý politikasýný ve geniþleme sürecini desteklediðimizi açýkça söylüyoruz." ifadesini kullandý.

Türkiye'nin bugüne kadar NATO'ya giren ülkeleri desteklediðini ve hiçbiriyle bir problemi olmadýðýný vurgulayan Kalýn, "Örneðin Yunanistan böyle yapmadý. Sýrf isim konusundan dolayý Makedonya'yý kapýda 10-11 yýl beklettiler. Makedonya anayasa deðiþikliðine gitti, NATO'ya girmeleri için Yunanistan'ýn kabul ettiði þekilde ülkenin adýný deðiþtirmek için referanduma gitti. Bu süreç 11 yýl sürdü. NATO Genel Sekreteri de son zamanlarda söyledi, Finlandiya ve Ýsveç'in üyelik süreci bugüne kadarki en hýzlý süreç. NATO üyesi olmak zaman alýyor, hazýrlýk gerektiriyor ve biz de onlardan bunu istiyoruz." yanýtýný verdi.

- UKRAYNA'DA SAVAÞ HALÝ DAHA DA DERÝNLEÞÝYOR VE GENÝÞLÝYOR

Rusya-Ukrayna Savaþý'nda bir son görüp görmediklerinin sorulmasý üzerine Kalýn, "Ne yazýk ki bunu hemen beklemiyoruz. Sizin haberinizde de belirtildiði gibi sahada da çok kötü görünüyor. Savaþ hali daha da derinleþiyor ve geniþliyor." deðerlendirmesinde bulundu.

Kalýn, gelecek haftalarda gerginliðin daha da artmasýndan endiþe edildiðine iþaret ederek "Bu çok talihsiz bir durum çünkü biliyorsunuz ki savaþýn uzamasý, derinleþmesi ve diðer bölgelere yayýlmasý Ukrayna için de toprak bütünlüðü için de enerji güvenliði, gýda güvenliði ve diðer ilgili þeyler için de iyi olmaz." ifadesini kullandý.

Ukrayna'ya daha çok silah verilmesinin anlaþýlabilir olduðunu belirten Kalýn, "En nihayetinde yapýlacak barýþ anlaþmasý, Ukrayna'nýn toprak bütünlüðü ve siyasi egemenliði temeline dayalý olmak zorunda. Bu yapýlacak herhangi bir müzakerenin çok açýk bir prensibi. Ancak son giriþimler, denklemde kararlý bir deðiþiklik yaratmaktan ziyade savaþý uzattý gibi duruyor. Kendime sadece þu sorularý soruyorum. Burada final aþamasý ne olacak? Tüm bunlarýn sonunda beklenen ne? Yapýlanlar Rusya'nýn davranýþýný deðiþtirmek için yeterli olacak mý? Rusya'nýn savaþýný deðiþtirmek için yeterli olacak mý? Bu þekilde soru iþaretlerimiz var." dedi.

- "(FÝLÝSTÝN VE ÝSRAÝL) BU ÞÝDDET DÖNGÜSÜNDEN ÇIKMAMIZ GEREK"

Anderson, yayýnda Ýsrail Baþbakaný Binyamin Netanyahu'nun CNN'e verdiði bir röportajdaki açýklamalarýný göstererek Kalýn'a Ýsrail ve Filistin arasýndaki son geliþmeleri sordu.

Kalýn, "Öncelikle, Ýsrail'in Cenin'e yaptýðý son saldýrýlar tamamen kabul edilemezdi. Onlarca Filistinlinin ölümüyle sonuçlandý. Sonra bu þiddet döngüsünde bir sinagogdaki Ýsrailliler öldürüldü. Bu þiddet döngüsünden çýkmamýz gerek. Bu, gerçekten korkunç. Bu, barýþ ya da istikrar için iyi bir þey deðil." ifadesini kullandý.

Ýsrail'de þu anda yeni bir hükümet olduðuna iþaret eden Kalýn, "Bu hükümetin tüm bu unsurlarý dikkate alarak son 1,5 yýlda iþgal altýndaki Filistin topraklarýnda kurulan göreceli barýþ, düzeni ve istikrarý muhafaza etmesini umuyoruz." temennisinde bulundu.

Kalýn, Filistinlilerin kabul edeceði tek yolun iki devletli çözüm olduðunun altýný çizerek "Ancak bu (iki devletli çözüm) aralýklý hükümet dönemlerinde son 15 yýlda sayýn Netanyahu'nun yönetiminde masada deðildi. Bu mesele geri geldi. Ýsraillilerin þu anda nerede durduðunu bilmiyorum ancak iki devletli çözüm konusunda ilerlemek isteyen birçok makul Ýsrailli siyasetçi olduðunu biliyorum. Umarým bu konuda ilerleme olur." dedi.

Netanyahu'nun Ukrayna ve Rusya arasýnda arabuluculuk yapmak için doðru kiþi olduðuna inanýp inanmadýðýnýn sorulmasý üzerine Kalýn, "Bu tamamen Baþbakan Netanyahu'nun masaya ne getireceðine baðlý. Rusya Devlet Baþkaný Putin ya da Zelenskiy, onun ne dediðini dinleyecek mi? Tamamen þartlara baðlý. Ancak þu anda Rusya ile Ukrayna arasýnda çatýþmanýn olduðu ortam, böyle bir giriþim için uygun deðil." deðerlendirmesinde bulundu.