Demokrasinin karanlık tarihi 27 MAYIS 1960

Türkiye'de tek partili hayata geçişin başladığı 1950’den sonra yaklaşık 10 yıllık bir süreçte yaşanan büyük değişim, “öğrenciler kıyma makinesinden geçiriliyor” bahanesiyle başlatılan olaylardan sonra 27 Mayıs 1960’ta sekteye uğratıldı. 

Türkiye’de darbe dinamiğini başlatan 27 Mayıs darbesi, 15 Temmuz hain FETÖ’cü darbe girişimine kadar süren bir karanlık, vesayetçi cunta döneminin başlangıcı olarak kabul ediliyor. Halkın iradesiyle seçilmiş meşru hükümete, TSK içindeki bir cuntanın müdahale etmesi sürecini başlatan 27 Mayıs 1960 darbesinin yarın 59’uncu yıldönümü. Türkiye’de 27 Mayıs 1960 askeri darbesiyle başlayan ve hüküm süren darbeler süreci, ilk kez 27 Nisan 2007 e-muhtırası ve 15 Temmuz 2016 girişimlerinde halkın iradesine takıldı.  

İLK İCRAAT ARAPÇA EZAN OLDU

Tek parti yönetimindeki Türkiye, 1950’da çok partili sistemle tanıştı. Yaklaşık 10 yıl süren demokrasi döneminin Başbakanı Adnan Menderes, önemli adımlara imza attı. Menderes’in ilk icraatlarından birini Türkçe okunan ezanın tekrar Arapça okunmasına dair kanunun Meclise sunulup kabul ettirmesi oldu. 

Türkiye’nin demokratikleşmesi, milli politikalara öncelik vermesinden rahatsız olan vesayet odakları TSK içindeki bir grup başta olmak üzere, toplumun çeşitli katmanlarını harekete geçirdi. Adım adım darbeye zemin hazırlandı. 6-7 Eylül Olayları,  9 Subay Olayı, İnönü’nün “Büyük Taarruz” gezilerinde saldırıya uğradığı iddiası, üniversite öğrencilerinin hükümet karşıtı gösterileri darbeye giden yolun taşları oldu.  

DARBECİLER BAŞBAKANI ASTI

27 Mayıs 1960 darbesi, sonrasında Yassıada’da yargılamalar başladı. Dava, 14 Ekim 1960’ta başlayıp 15 Eylül 1961’de karara bağlandı. 592 sanıktan 288’i için idam istendi. Kararı açıklayan Yüksek Adalet Divanı, 15 sanığı idam cezasına çarptırdı. Eski Cumhurbaşkanı Celal Bayar, eski Başbakan Adnan Menderes, eski Dışişleri Bakanı Fatin Rüştü Zorlu, eski Maliye Bakanı Hasan Polatkan’ın idam kararları oybirliğiyle alındı. Celal Bayar hakkındaki karar, yaş haddi nedeniyle müebbet hapis cezasına çevrildi. Demokrasi şehidi Adnan Menderes ve onunla birlikte idam edilen arkadaşlarının itibarları TBMM tarafından 11 Nisan 1990’da kabul edilen bir kanunla iade edildi.