Devlet oluþturma sürecimiz örnek oldu: Türkiye ve Atatürk gibi biz de baþarabiliriz

Türkiye'deki görev süresi sona eren Ukrayna'nýn Ankara Büyükelçisi Vasyl Bodnar, buradaki hayatýný ve Türkiye-Ukrayna iliþkilerini AA muhabirine anlattý.

Bodnar, Ankara'nýn büyükelçi olarak ilk görev yeri olduðunu belirterek, "Bu nedenle ilkler her zaman çok iyi hatýrlanýr ve Ankara ile benim baðým da bu nedenle çok güçlü ama bunun dýþýnda ilk olmasýyla beraber Ankara'da geçirdiðim üç yýlýn diplomatik kariyerimdeki en önemli üç yýl olduðunu þu ana kadar da söyleyebilirim." diye konuþtu.

Türkiye gibi saygýn bir devlette büyükelçilik yapmanýn ayrý bir onur olduðunu ifade eden Bodnar, "Türkiye, bizim için bölgenin lideri, global ve küresel seviyede önemli bir aktör olmakla beraber, ülkemiz için de çok kýymet verdiðimiz stratejik bir partnerimiz ve savaþýn (Rusya-Ukrayna) getirdiði bütün olumsuzluklara raðmen Türkiye-Ukrayna iliþkilerinin daha da güçlendiðine inanýyorum." dedi.

Bodnar, Türkiye sayesinde Ukrayna'nýn sesinin hem bölgede hem de dünyanýn farklý yerlerinde daha gür çýkmaya baþladýðýný ve iki ülkenin birbirini birçok konuda çok iyi tamamladýðýný söyleyerek, "Görevimi bitirirken de kariyerimin bu aþamasýný atlarken de tabii ki Sayýn Cumhurbaþkaný (Recep Tayyip) Erdoðan, Dýþiþleri Bakanlýðý ve bir þekilde iletiþimde olduðumuz, ortak çalýþtýðýmýz bütün bakanlýklar, kurumlar ve ajanslara ve çalýþanlarýna þükranlarýmý sunuyorum. Gerçekten de açýk bir iletiþimle çok güzel, verimli bir dönem geçirdik beraber." ifadelerini kullandý.

Türkiye'deki görev süresinin neredeyse tamamen savaþýn devam ettiði evreye denk geldiðine dikkati çeken Bodnar, "Savaþýn ilk gününden itibaren burada olmakla beraber, Türkiye hükümeti ve halkýnýn ülkemize karþý sýcak tavrý ve yardýmlarýný da tamamen hissettik. Savaþýn baþýndan beri yüz binlerce Ukraynalý Türkiye'de bulundu. Bunun dýþýnda Türkiye, yüzlerce Ukraynalý yetim çocuða yuvalarýný açtý ve güvenli imkanlar saðladý." dedi.

Bodnar, Ukrayna ile Türkiye arasýndaki ticari iliþkilerin geliþtirilmesinde çok kritik öneme sahip Serbest Ticaret Anlaþmasý'nýn imzalandýðýný hatýrlatarak, "Ukrayna'nýn endüstriyel ve teknolojik potansiyelinin geliþimine çok önemli katký saðlayan Baykar þirketinin Ukrayna'daki üretim tesisinin açýlmasý ve inþa edilmesi de bu dönemde baþladý. Yine Ukrayna þirketleri, Türk savunma sanayisi þirketlerine özellikle motor ve havacýlýk konularýnda parça tedarikine devam etti hem insanlý hem insansýz hava araçlarý için ve birlikte yine güçlendik." diye konuþtu.

Tahýl Koridoru Anlaþmasý'nýn da Türkiye'deki görev süresi esnasýnda imzalandýðýný belirten Bodnar, "Savaþ baðlamýnda barýþýn tesisi için Türkiye, olaðanüstü çabalar sarf etti ve buna çok kýymet veriyoruz. Þunun da altýný çizmek istiyorum ki bugüne kadar savaþan taraflarý tek bir masa çevresinde toplayabilen tek ülke müzakere aracýlýðýyla da Türkiye'ydi. Ayný zamanda Türk boðazlarýnýn savaþýn ilk günlerinden itibaren savaþ gemilerine kapatýlmasý da çok önemli bir adýmdý. Böylece Ukrayna'nýn güneyini koruyabildik ve buna da çok deðer veriyoruz." ifadelerini kullandý.

Bodnar, Türkiye ve Ukrayna'nýn iyi iliþkilerine iþaret ederek, "Küçük ve büyük birçok þey yapýldý ve bunlarýn yapýlmasýnda bize ortaklýk eden Türk dostlarýmýza minnettarlýðýmý her seferinde ifade edeceðim ve aslýnda tam olarak hissettiðimiz o þükraný ifade etmek için de bir kelime bulamýyorum." dedi.

- "KARANLIK ZAMANLARDA AYDINLIK ÝNSANLAR BELÝRÝR"

Türkiye'deki görev süresi boyunca yaþadýðý en zor dönemin savaþýn baþladýðý dönem olduðunu belirten Bodnar, "Her bir Ukraynalý, büyük bir þok ve öfke içindeydi. Böyle bir saldýrýyý kimse beklemiyordu ve bizim de burada görev baþýnda hýzlý bir þekilde çalýþmaya baþlamamýz gerekti." diye konuþtu.

Bodnar, Türk halkýnýn Ukrayna'ya karþý "saðduyulu, vicdanlý, iyi kalpli ve eli açýk" olduðunu söyleyerek, "Savaþýn ilk aylarý aralýksýz bir þekilde insani yardým toplama kampanyasý devam etti ve sürekli insanlar gelmeye devam ediyordu. Tabii ki bu, benim hayatýmda sonuna kadar unutamayacaðým bir olay." ifadelerini kullandý.

Savaþ sürecinde Türklerin týpký Ukraynalýlar gibi kendileriyle dayanýþma içinde olduðuna dikkati çeken Bodnar, þunlarý söyledi:

"Kadýnlar ve erkekler, belki de ellerinde olan son þeyi Ukraynalýlara göndermek için yanýma geliyordu. O yüzden bir toplumun böylesine eli açýk ve böylesine vicdanlý olabileceðini tanýmak ve görmek benim için olumlu bir þoktu. Karanlýk zamanlarda aydýnlýk insanlar belirir. Sanýrým Türkçede de böyle bir atasözü vardýr. Gerçekten de böyle olaylar, toplumlarý birbirine çok yakýnlaþtýrýyor. Biz o gün, bugüne kadar devam eden süreçte Türk halkýnýn ne kadar gönlü açýk olduðunu bizzat deneyimledik ve þimdi bile herhangi bir Türk vatandaþýyla sokakta konuþtuðumuzda ve bizim Ukraynalý olduðumuzu duyduklarýnda hala daha dayanýþma mesajlarý, destek çaðrýlarýný devam ettiriyorlar ki bunu deneyimlemek oldukça memnuniyet verici."

Bodnar, Türkiye ile Ukrayna arasýnda tarihi bir etkileþimin olduðuna iþaret ederek, "Dil, din, kültürdeki farklýlýklara raðmen ortak olan birçok þey var. Bunu daha genele yaymalýyýz ve daha çok bunun hakkýnda konuþmalýyýz diye düþünüyorum. Garip gelebilir ama Ukrayna'nýn milli kýyafeti, iþlemeli gömlek ve výþývankayý (Ukrayna'nýn geleneksel kýyafeti) size giydirirsek hiç sýrýtmazsýnýz ve Ukraynalý gibi görünürsünüz. Beni de Eskiþehir'de sokaða salsanýz kimse Ukraynalý olduðumu anlamaz. Kýyafete bile gerek yok. Böyle çok fazla örnek var." dedi.

Ukrayna'da çok ciddi bir Osmanlý mirasýnýn bulunduðunu söyleyen Bodnar, "Bu baðlantýlarý ve mirasý da güçlendirmeli, sahiplenmeliyiz. Örneðin Anadolu'daki kilim iþlemelerinde kullanýlan motifleri ve Ukrayna milli kýyafet ve eþyalarýndaki nakýþlarý inceleyecek olursak birbiriyle çok benzer, zaman zaman ayný olduðunu gözlemleriz. Bu da aslýnda bu kültürel ögelerin iki halkýn DNA'sýna ne kadar iþlediðini ve halklarýn birbirine ne kadar yakýn ve baðlý olduðunu gösterir bize." diye konuþtu.

Tarihi baðlarýn dýþýnda iki ülke arasýnda halen insani baðýn olduðunu dile getiren Bodnar, þunlarý kaydetti:

"Türkiye Cumhuriyeti'nde ikamet eden ve bunlarýn çoðunluðu Türk-Ukrayna karma ailelerde yaþayan 40 binin üzerinde Ukraynalý var. Benzer þekilde Türkiye Cumhuriyeti vatandaþlarýnýn Ukrayna'ya ilgisini inceleyecek olursak özellikle savaþ öncesi dönemde on binlerce iþ insanýnýn Ukrayna'da iþ yaptýðýný, ikamet ettiðini gözlemliyoruz. Bunlarýn ciddi bir kesimi savaþa raðmen Ukrayna'da çalýþmaya, hizmet vermeye devam etti. Savaþ sonrasýnda da ve bugün de daha da fazlasýnýn Ukrayna pazarýna geri döneceðini ve daha fazla Türkiye Cumhuriyeti vatandaþýnýn ülkemizde yaþayacaðýna ve çalýþacaðýna inancýmýz tam. O nedeniyle Ukrayna ile Türkiye arasýndaki baðlarýn tahmin edilenin çok üzerinde olduðunu ve bunu daha yüksek sesle konuþmamýz gerektiðine inanýyorum. Ben gittikten sonra hem buradaki meslektaþlarým hem de yerime gelecek yeni büyükelçinin de bunu güzel bir þekilde sürdüreceðine inancým tam. Ukrayna-Türkiye iliþkilerinin geliþerek devam edeceðine dair ümidim var."

- "SAYIN CUMHURBAÞKANI ERDOÐAN'IN DA DEDÝÐÝ GÝBÝ, DÜNYA BEÞTEN ÇOK DAHA BÜYÜK"

Bodnar, Donald Trump'ýn 47. ABD Baþkaný seçilmesinin Rusya-Ukrayna Savaþý'na etkilerine iliþkin, "Aslýnda Trump'ýn baþkan seçilmesiyle beraber Ukrayna'yý neyin bekleyeceðine iliþkin kimsenin bir cevabý yok çünkü biliyorsunuz Trump, öngörülemezlerin insaný ve büyük sürprizlerin adamý. Tabii biz de bu sürprizlerin olumlu olacaðýna iliþkin inanç besliyoruz." dedi.

Ukrayna özelinde Cumhurbaþkaný Volodimir Zelenskiy'in hem seçim zamaný hem de öncesinde iki adayla da iletiþimini sürdürdüðünü belirten Bodnar, "Sayýn Trump ile de güzel bir diyaloða sahip. Bu nedenle Ukrayna'ya yönelik desteðin Trump geldiðinde de artacaðýna inanýyoruz. Türkiye'yle ikili iliþkilerimize baðlayacak olursak da bu durumu, üçüncü taraflarýn buna herhangi bir etki edeceðini düþünmüyorum çünkü karþýlýklý yarara ve birbirini tamamlamaya dayalý çok verimli bir iþbirliði söz konusu. Bunun da artarak devam edeceðine inancým tam." diye konuþtu.

Türkiye ile Ukrayna arasýnda bugüne kadar yapýlanlarý binanýn temeline benzeten Bodnar, "Çok saðlam bir temel atýldý. Birinci, ikinci ve birçok katýný da inþa ettik. Bundan sonra yapýlacak projeler, iþbirlikleri sadece katlarýný arttýracak ve temel saðlam olduðu için de sürekli bir ilerleme olacak." ifadelerini kullandý.

Ankara'dan sonraki görev yerinin Polonya'nýn baþkenti Varþova olduðunu kaydeden Bodnar, orada yapacaðý çok fazla görevinin bulunduðunu söyledi.

Bodnar, "Görev yeriyle ilgili tam bir anlayýþ Varþova'ya ulaþtýðýmda yerleþecek planlamayla alakalý ama þimdiden çok fazla görev var çünkü Türkiye gibi Polonya da Ukrayna'nýn stratejik bir ortaðý ve þu dönemde en yakýn olduðumuz ülkelerden biri ve stratejik ortaklarla iliþkilerde en önemli noktalardan biri, mevcut iþbirliðini sürekli karþýlýklý yarar temelinde geliþtirebilmek. Bunu Türkiye'de yapmaya çalýþtým, bunu ayný þekilde Polonya'da da uygulayacaðým." dedi.

Polonya'ya gittiði zaman sadece Ukrayna-Polonya iliþkileriyle ilgili çalýþmayacaðýný belirten Bodnar, þöyle devam etti:

"Çeþitli üçlü formatlar için de çalýþacaðým. Bunlarýn arasýnda Türkiye-Ukrayna ve Polonya formatý da mevcut olacak çünkü özellikle savunma sanayisi, Ukrayna'nýn yeniden inþasý ve yapýlanmasý, ticaret iliþkileri, eðitim ve öðrenci deðiþimi gibi konularda ortak deðer ve bakýþlara sahip olduðumuza inanýyorum. Bu noktalarda iþbirliðini daha da geniþletebiliriz. Þuna inanýyorum ki ilerleyen süreçlerde de hem Türkiye-Ukrayna için hem Ukrayna-Türkiye için kilit öncelik olmaya devam eder çünkü birbirimizi önceliklendirdiðimiz ve iþbirliðimize güç kattýðýmýz takdirde bölgemizde söz sahibi olabilir ve bölgemizi dünyada temsil etmek ve diðer bölgelere kýyasla etki alanýna sahip olmak açýsýndan birbirimizi daha da ilerletebilir ve güçlendirebiliriz."

Bodnar, normlara dayalý uluslararasý düzenin önemine dikkati çekerek, þunlarý söyledi:

"Uluslararasý düzenin güçle deðil hukukla belirlendiði norm ve düzenlere geri dönüþ de yine öne çýkan agresif ülkelerin dizginlenmesi ve yayýlmacý amaçlarýnýn baltalanmasýyla mümkün olacak. Sayýn Cumhurbaþkaný Erdoðan'ýn da dediði gibi, dünya beþten çok daha büyük. Dünya neredeyse iki yüz ülke ve her bir ülke hukukun güçle deðil normlarla ve adaletle belirlendiði bir dünyada yaþamayý hak ediyor."

- "TÜRKÝYE CUMHURÝYETÝ'NÝN VE ATATÜRK'ÜN BAÞARDIÐI BU DEVLET OLUÞTURMA SÜRECÝNÝ TEKRARLAMAK ÝÇÝN BÝZÝM DE ÞANSIMIZIN OLDUÐUNA ÝNANIYORUM"

Bodnar, Türkiye Cumhuriyeti'nin kurucusu Mustafa Kemal Atatürk'ün ebediyete intikalinin 86. yýlýna iliþkin, "Türkiye toplumundaki Atatürk figürünü gözlemlerken þunlarý söyleyebilirim, bir ulusun böyle bir tarihi hafýza ve güç kaynaðý etrafýnda birleþmiþ olmasý, gerçekten de geleceðe iliþkin çok ciddi bir güç kaynaðý saðlýyor çünkü geçmiþini ve verdiði mücadeleyi unutmayan Türkiye Cumhuriyeti halký ve devleti bugün küresel çapta bir aktör olarak karþýmýza çýkýyor ve bunun kaynaklarýndan birinin de bu kesintisiz devam eden toplumsal hafýza olduðuna inanýyorum." dedi.