Dýþiþleri Bakaný Hakan Fidan, Cibuti'de, Türkiye-Afrika Ortaklýðý Üçüncü Bakanlar Gözden Geçirme Konferansý'nýn açýlýþýnda konuþtu.
Cumhurbaþkaný Recep Tayyip Erdoðan'ýn selamlarýný ve konferansýn baþarýlý geçmesi için dileklerini ileten Fidan, "Genç ve dinamik nüfusu, kaynaklarý ve giderek büyüyen pazarýyla Afrika'nýn kendisini 21. yüzyýlda daha büyük bir rol almaya hazýrladýðýna tanýklýk ediyoruz." ifadesini kullandý.
Fidan, Afrika'nýn ayný zamanda terörizm, eþitsizlik, iklim deðiþikliðinin olumsuz etkileri, az geliþmiþ ve düzensiz göç gibi çeþitli sýnamalardan geçtiðini dile getirerek, bunlarýn küresel sýnamalar olduðunu belirtti.
"Bunlar Afrika'nýn elde ettiði baþarýlardan daha büyük deðil." diyen Fidan, Afrika'nýn sorunlarýna Afrikalý çözümler ilkesine baðlý kalarak, Türkiye'nin 2000'lerin baþýnda Afrika ülkeleri ile yakýn ortaklýk baþlattýðýný hatýrlattý.
Fidan, Türkiye'nin, 2008'den bu yana Afrika Birliðinin stratejik ortaðý olduðunu ifade ederek, þunlarý kaydetti:
"Biz tüm Afrika ülkeleriyle iliþkilerimizi yapýlandýrýlmýþ, sistematik ve ihtiyaca uygun bir yaklaþým çerçevesinde iki taraflý olarak geliþtirdik. Ayný zamanda Afrika Birliði çerçevesinde çok taraflý iliþkilerimizi de güçlendirdik. Bizler, Afrika'nýn istikrarýna en üst düzey önem veriyoruz ve Afrika'nýn güvenlik endiþelerini çok ciddi deðerlendiriyoruz."
Sudan'daki çatýþmanýn ikinci yýlýna yaklaþtýðýný hatýrlatan Fidan, çatýþmalarýn ülke için yýkýcý etkilere sahip olduðunu anlattý.
Fidan, "Biz, Sudan'ýn uluslararasý toplumun dikkatinden kaçmasýna izin vermemeliyiz ve hemen bir ateþkes ve kalýcý çözüm elde etmek için birlikte hareket etmeliyiz." dedi.
Bakan Fidan, Türkiye'nin teröre karþý her zaman mücadeleyi desteklemekte olduðunu, istikrarý güçlendirme, kapasiteyi geliþtirme ve güvenin tüm kýta boyunca artýrýlmasýna yönelik, yerel ve bölgesel giriþimleri desteklediðinin altýný çizdi.
Türkiye'nin, siyasi, ekonomik, sosyal, güvenlik ve insani imkanlarýyla kýtada yoðun þekilde yatýrým yapmaya devam ettiðini kaydeden Fidan, þunlarý söyledi:
"Güvenlik ve kalkýnma arasýnda çok güçlü bir korelasyon vardýr bu nedenle Türkiye, ticaretimizin artýrýlmasý ve kýtayla ekonomik ortaklýklarýmýzýn artýrýlmasý açýsýndan kapsamlý ve bütüncül bir yaklaþým benimsemekte."
- HER YIL AFRÝKA ÝLE TÝCARET HACMÝ ARTIRILIYOR
Bakan Fidan, Türkiye'nin her yýl Afrika ülkeleriyle ticaret hacminin artýrýldýðýna dikkati çekerek, "Ticaret hacmimiz 2023 yýlý sonu itibarýyla 35 milyar dolarý aþmýþtýr." diye konuþtu.
Türkiye'nin Afrika'daki doðrudan yatýrýmlarýnýn toplamýnýn 7 milyar dolarýn üzerinde olduðunu belirten Fidan, ayrýca Afrika-Türk halký arasýnda iliþkilerin geliþtirilmesine önem verildiðini vurguladý.
Fidan, Cumhurbaþkaný Erdoðan'ýn Afrika'yý en sýk ziyaret eden yabancý liderlerden biri olduðunu kaydetti. Erdoðan'ýn 31 Afrika ülkesine 50'den fazla ziyaret düzenlediðini hatýrlatan Fidan, "Afrika'da 44 Türkiye büyükelçiliði bulunmakta. Bizler de Ankara'da 38 Afrika ülkesine ev sahipliði yapmaktan onur duyuyoruz." dedi.
"Bizim amacýmýz Afrika Birliðiyle çalýþmalarýmýzý geniþletmek ve derinleþtirmektir." diyen Fidan, 2021'de üçüncü zirvede kabul edilen ortak eylem planýný uygulamak için ilgili tüm kuruluþlarla yakýn iþbirliði içerisinde çalýþýldýðýný belirtti.
- TÜRKÝYE, AFRÝKA'NIN ULUSLARARASI SÝSTEMDE HAK ETTÝÐÝ KONUMU ELDE ETMESÝNÝ DESTEKLÝYOR
Bakan Fidan, Türkiye'nin her zaman Afrika Birliðinin G20 daimi üyesi olmasýný desteklediðini ifade ederek, 2025'te, Güney Afrika'nýn G20 dönem baþkanlýðýnýn, kýtanýn küresel gündemde önceliklerini dile getirmesi için büyük bir fýrsat olacaðýný söyledi.
"Türkiye, Afrika'nýn uluslararasý sistemde hak ettiði konumu elde etmesini güçlü bir þekilde destekliyor. Afrika'nýn sesinin duyulmasýný destekliyor." ifadelerini kullanan Fidan, uluslararasý sistemin þu anda eþitsizliklere ve adaletsizliklere etkili þekilde yanýt veremediðinin altýný çizdi.
Fidan, bunun çok büyük bir güvensizlik sorununu ortaya çýkardýðýný dile getirerek, þunlarý kaydetti:
"Artýk dünyanýn çok büyük bir parçasý için barýþ, istikrar ve adaleti saðlayamýyor. Uluslararasý sistem, Orta Doðu'da devam eden insani felaketi durduramadý. Ýsrail halen Filistin halkýna karþý soykýrým suçlarýna devam ediyor. Bu sýnýrý olmayan saldýrý, daha geniþ anlamda bölgesel istikrarý ve uluslararasý düzeni de tehdit ediyor. Ýsrail'e karþý zorlayýcý tedbirlerin uygulanmasý gerekir. Bizler de Ýsrail'e karþý silah ambargosu çaðrýsýnda bulunan bir giriþim baþlattýk."
Türkiye'nin, Afrika'nýn Filistin davasýný destekleme ve Ýsrail'in durdurulmasýnda çok önemli bir rol oynayabileceðine inandýðýný ifade ederek, "Filistinlilerin yanýnda duran Afrika ülkelerini takdirle karþýlýyoruz." dedi.
Afrika'nýn, dünya sisteminin önemli bir sesi olarak, Filistin için gösterilen çabalara katýlacaðýna inandýðýný söyleyen Fidan, sözlerini þöyle sürdürdü:
"Hepimizin Filistin halkýný temin edecek iki devletli çözüm için daha çok çalýþmak için ahlaki bir sorumluluðumuz var. Güney Afrika'nýn Uluslararasý Adalet Divanýna Ýsrail'in soykýrýmýna karþý baþvuruda bulunmasý bu anlamda Afrika'dan gelen güçlü bir mesajdýr."
- BM GÜVENLÝK KONSEYÝ REFORMU
Fidan, BM'yi daha ilgili ve yüzyýlýn karmaþýk sorunlarýyla yüzleþmeye uygun hale getirme çabalarýnýn sürdürülmesi gerektiðini belirterek, BM Güvenlik Konseyi reformunun bu anlamda kritik öneme sahip olduðunun altýný çizdi.
Bakan Fidan, Türkiye'nin, Afrika'nýn BM Güvenlik Konseyinde daha hakkaniyetli ve güçlendirilmiþ þekilde temsil edilmesi isteðine saygý gösterdiðini dile getirdi.
BM ve Afrika Birliði arasýnda iþbirliði ve güçlendirme çalýþmalarýnýn önemli olduðunu vurgulayan Fidan, bugünkü konferansýn, 2021'den bu yana Türkiye-Afrika ortaklýðýný gözden geçirmek için deðerli bir fýrsat olduðunu aktardý.