Fýrat'ýn doðusuyla ilgili Türkiye, Rusya ve Ýran'dan ortak karar!

Kazakistan'ýn baþkenti Astana'da "Suriye" konulu Astana görüþmelerinin 19'uncusu sona erdi.

Suriye krizinin tüm taraflarýnýn ayný masada yer aldýðý Astana görüþmelerinin garantörleri Türkiye, Rusya ve Ýran, ortak bildiri yayýmladý.

Bildiride, taraflarýn son uluslararasý ve bölgesel geliþmeleri ele alarak Suriye krizinin barýþçýl çözümünde Astana sürecinin öncü rolünün vurgulandýðý belirtildi.

Suriye'nin egemenliði, baðýmsýzlýðý, birliði ve toprak bütünlüðüne, BM Þartý'nýn amaç ve ilkelerine olan sarsýlmaz baðlýlýklarýný teyit ettiklerinin aktarýldýðý bildiride, "Bu ilkelere tüm taraflarca saygý gösterilmesi ve uyulmasý gerekliliðinin altýný çizmiþlerdir." denildi.

- TERÖRÝZMÝN TÜM ÞEKÝL VE TEZAHÜRLERÝYLE MÜCADELE EDÝLECEK

Bildiride, taraflarýn terörizmin tüm þekil ve tezahürleriyle mücadele etme, Suriye'nin egemenliði ve toprak bütünlüðünün yaný sýra sýnýr ötesi saldýrýlar ve sýzmalar dahil olmak üzere komþu ülkelerin milli güvenliðini de tehdit eden ayrýlýkçý gündemlere karþý birlikte çalýþmaya devam etme yönündeki kararlýlýklarýnýn ifade edildiði belirtilerek þunlar kaydedildi:

"Masum can kayýplarýyla sonuçlanan sivil tesisleri ve ülke içinde yerlerinden edilmiþ kiþilerin (IDP) barýndýðý kamplarý hedef alan saldýrýlar da dahil olmak üzere, Suriye'nin çeþitli yerlerinde terör örgütlerinin ve bunlarýn farklý adlar altýndaki baðlantýlý gruplarýnýn artan varlýk ve faaliyetlerini kýnamýþlardýr. Suriye'nin kuzeyi ile ilgili bütün düzenlemelerin tümüyle uygulanmasý gerektiðinin altýný çizmiþlerdir."

Ýdlib Gerginliði Azaltma Bölgesi'ndeki durumun ayrýntýlý gözden geçirildiði belirtilen bildiride, bölgede sürdürülebilir normalleþmenin saðlanmasý ve söz konusu bölge ile çevresindeki insani durumun iyileþtirilmesi için daha fazla çaba gösterme hususunda anlaþtýklarý ve sahada sükunetin saðlanmasý için Ýdlib'le ilgili bütün anlaþmalarýn tümüyle uygulanmasý gerektiði vurgulandý.

- ASTANA GARANTÖRLERÝ, SURÝYE'NÝN KUZEYDOÐUSUNDA YENÝ GERÇEKLÝKLER YARATILMASINA KARÞI

Bildiride, Suriye'nin kuzeydoðusundaki durumu ele aldýklarý ve bu bölgede kalýcý güvenlik ile istikrarýn ancak ülkenin egemenliðinin, toprak bütünlüðünün korunmasý temelinde saðlanabileceði hususunda mutabýk kaldýklarýnýn altý çizilerek þu ifadelere yer verildi:

"Gayrimeþru özyönetim teþebbüsleri dahil olmak üzere terörle mücadele kisvesi altýnda sahada yeni gerçeklikler yaratýlmasýna dair her türlü giriþimi reddetmiþlerdir. Suriye'nin birliðini zayýflatmayý amaçlayan ve sýnýr ötesi saldýrýlar ve sýzmalar dahil olmak üzere komþu ülkelerin ulusal güvenliðini tehdit eden Fýrat'ýn doðusundaki ayrýlýkçý gündemlere karþý durma kararlýlýklarýný yinelemiþlerdir."

Bu baðlamda ayrýlýkçý gruplarýn, Fýrat'ýn doðusunda barýþçýl gösterilerin bastýrýlmasý, zorla silah altýna alma ve eðitim alanýndaki ayrýmcý uygulamalarý da dahil olmak üzere sivillere yönelik artan saldýrýlar ve her türlü zulmüne karþý derin endiþe duyulduðu vurgulanan bildiride, "Suriye'ye ait olmasý gereken petrol gelirlerinin yasa dýþý olarak ele geçirilmesine ve aktarýlmasýna karþý olduklarýný yinelemiþlerdir; kuzeydoðu Suriye'deki gayrimeþru özyönetim teþebbüsleri dahil olmak üzere terör oluþumlarýný destekleyen ülkelerin eylemlerini kýnamýþlardýr." denildi.

- "SIÐINMACILARIN GERÝ DÖNÜÞ SÜRECÝNÝN KOLAYLAÞTIRILMASI" ÇAÐRISI

Sýðýnmacýlarýn ve ülke içinde yerlerinden edilmiþ kiþilerin, Suriye'deki asýl ikamet yerlerine güvenli, gönüllü ve onurlu geri dönüþlerinin uluslararasý insancýl hukukla uyumlu olarak kolaylaþtýrýlmasýnýn gerekliliðinin altý çizilen bildiride, "Bu baðlamda uluslararasý topluma, Suriyeli sýðýnmacý ve yerinden edilenlere yönelik gerekli desteði saðlama çaðrýsýnda bulunmuþlar ve Birleþmiþ Milletler Mülteciler Yüksek Komiserliði (BMMYK) ile diðer uluslararasý uzman kuruluþlar dahil olmak üzere ilgili tüm taraflarla temasý sürdürmeye hazýr olduklarýný teyit etmiþlerdir." ifadeleri kullanýldý.

Bildiride, Astana formatýndaki çalýþma grubunun Suriyeli taraflar arasýnda güvenin tesis edilmesi için etkili ve gerekli olduðu kanýtlanmýþ benzersiz bir mekanizma olduðuna dikkat çekilerek, "Tutuklularýn serbest býrakýlmasý konusundaki çalýþmalarýný sürdürmeye, cenazelerin teslimi ve kayýp kiþilerin kimliklerinin belirlenmesi konusundaki görev tanýmý doðrultusunda faaliyetlerini geniþletme konusundaki kararlýlýklarýný açýklamýþlardýr." deðerlendirmesinde bulunuldu.

Açýklamada, Suriye ihtilafýna askeri çözüm getirilemeyeceðine dair kanaatlerini ifade ettikleri vurgulanarak "Ýhtilafýn BMGK 2254 sayýlý kararýyla uyumlu, BM'nin kolaylaþtýrýcýlýðýnda Suriyelilerin öncülüðünde ve sahipliðinde, uygulanabilir ve sürdürülebilir bir siyasi süreç yoluyla sona erdirilmesine olan taahhütlerini yinelemiþlerdir." denildi.

- ANAYASA KOMÝTESÝ YAZIM KOMÝSYONU 9. TURUNUN GERÇEKLEÞTÝRÝLMESÝ ÇAÐRISI

Astana garantörlerinin belirleyici katkýsý ve Soçi'deki Suriye Ulusal Diyalog Kongresi kararlarýnýn uygulanmasý sonucunda oluþturulan Anayasa Komitesi'nin Suriye ihtilafýnýn siyasi çözümünün teþvik edilmesindeki önemli rolünün belirtildiði bildiride, "Suriye Anayasa Komitesi Yazým Komisyonu'nun 9'uncu turunun Suriyeli taraflarýn yapýcý yaklaþýmýyla mümkün olan en kýsa sürede gerçekleþtirilmesi çaðrýsýnda bulunmuþlardýr." denildi.

Bildiride, Suriye'deki insani durumdan duyulan derin endiþe vurgulanarak þu ifadelere yer verildi:

"Diðer hususlarýn yaný sýra belirli bölgeler için yaptýrým muafiyetleri yoluyla uygulanan ve ayrýlýkçý gündemlere yardýmcý olarak bu ülkenin parçalanmasýna yol açabilecek her türlü ayrýmcý önlemler de dahil olmak üzere uluslararasý hukuka, uluslararasý insancýl hukuka ve BM Þartý'na aykýrý tüm tek taraflý yaptýrýmlarý reddetmiþlerdir."