KKTC Cumhurbaþkaný Tatar: Türkiye'nin desteði olmasa biz bu baþarýlarý saðlayamazdýk

Anadolu Ajansýnýn (AA) Cumhuriyet'in 100. yýl dönümü dolayýsýyla hazýrladýðý dosya haberler kapsamýnda bu haberde, 1923'te Türkiye Cumhuriyeti'nin ilan edilmesinden, 15 Kasým 1983'te Kuzey Kýbrýs Türk Cumhuriyeti'nin (KKTC) kuruluþuna kadar olan dönemde Türkiye'nin Kýbrýs Türkleri için verdiði diplomatik çaba ve çalýþmalarý derlendi.

Osmanlý Devleti tarafýndan Venediklilerden 1571 yýlýnda alýnan Kýbrýs, 1877-1878 Osmanlý-Rus Savaþý sýrasýnda Ruslara ödün vermemek amacýyla 1878'de hükümranlýk haklarý Osmanlý Devleti'nde kalmak kaydý ile Ýngiltere'ye kiralandý ve Türk askeri 307 yýl sonra Ada'dan ayrýldý.

Birinci Dünya Savaþý'nda Osmanlý Devleti ile Ýngiltere farklý ittifaklarda yer aldýklarý için Ýngilizler, 1914 yýlýnda Kýbrýs'ý tek taraflý olarak ilhak etti.

Ýngiliz sömürge idaresi devam ederken 1931'den itibaren Rumlarýn Kýbrýs'ý Yunanistan'a baðlama ve birleþtirme çabalarý yoðunlaþmaya baþlayýnca Türklerin de bu duruma karþý çýkma süreçleri baþladý.

Yunanistan, 1954'te Kýbrýs meselesini Rumlarýn kendi kaderlerini tayin hakkýný gerekçe göstererek Birleþmiþ Milletlere (BM) götürmesiyle Türkiye de bu soruna taraf olduðunu duyurdu.

Yunanistan'dan gelen Albay Grivas'ýn 1955 yýlýnda EOKA terör örgütünü kurmasý ve ardýndan Türklere yönelik eylemlere baþlamasýyla Kýbrýs meselesi Türkiye'nin gündeminde daha fazla yer almaya baþladý.

Türkiye'nin bu dönemde Kýbrýs meselesindeki kararlý dýþ politikasý ve Kýbrýs Türklerinin Ada'yý Yunanistan'a baðlama emeli taþýyan Rumlara karþý direniþ göstermesi, sorunun Türkiye ile Yunanistan arasýnda müzakere edilmesine imkan saðladý.

Türkiye'nin kararlý duruþu ile 11 Þubat 1959'da Zürih ve akabinde yapýlan Londra anlaþmalarý ile iki toplumun ortaklýðý ve çözüm, Türkiye, Yunanistan ve Ýngiltere'nin garantisine dayandýrýldý.

Anlaþmalar ile Türkiye, Kýbrýs'ta Ýngiliz ilhakýndan 45 yýl sonra garantörlük kazandý ve Kýbrýs'a bir alay Türk askerinin konuþlandýrýlmasýna imkan tanýndý.

Ýngiltere'den 1959'da baðýmsýzlýðýný kazanan Kýbrýs Adasý'nda iki toplumun ortaklýðýna dayalý olarak 1960'ta "Kýbrýs Cumhuriyeti" kuruldu.

Kýbrýs Türkleri, 1963 yýlýnda uygulamaya konulan Akritas Planý ile yönetiminden zorla uzaklaþtýrýldý ve devamýnda katliam ve sistematik Rum saldýrýlarýna maruz kaldý.

Türkiye, Kýbrýs'taki Türklere karþý Rum saldýrýlarýnýn artmasý üzerine 1964'te Kýbrýs'a müdahale etme niyetini ortaya koydu.

Dönemin ABD Baþkaný Lyndon B. Johnson, dönemin Baþbakaný Ýsmet Ýnönü'ye bir mektup göndererek müdahaleden kaçýnýlmasýný istedi ancak Türkiye, Kýbrýs konusunda tavizsiz tutumunu sürdürdü.

Erenköy ve çevresindeki köylere yönelik 1964 yýlýnda Rumlarýn katliam giriþimleri üzerine Türkiye, bölgeye hava harekatý düzenledi bu harekat sýrasýnda Pilot Yüzbaþý Cengiz Topel þehit oldu.

Yunanistan'da iktidarda olan askeri cuntanýn desteðiyle EOKA terör örgütü lideri Nikos Sampson, Ada'yý Yunanistan'a baðlamak amacýyla "Kýbrýs Cumhuriyeti" Baþkaný olan Makarios'a karþý bir darbe gerçekleþtirdi. Bunun üzerine Türkiye, Ada'daki Türklerin güvenliðini de dikkate alarak 20 Temmuz 1974 günü Barýþ Harekatý'ný baþlattý.

1963'ten 1974 yýlýna kadar 9 yýl boyunca toplu katliam, sürgün ve sistematik baskýlara maruz kalan Kýbrýs Türkleri, Türkiye'nin Barýþ Harekatý sayesinde Ada'da kendi baðýmsýz devletlerini kurma yoluna yöneldi.

Harekatýn hemen ardýndan 1975'te ilan edilen Kýbrýs Türk Federe Devleti, 1983 yýlýnda yerini Kuzey Kýbrýs Türk Cumhuriyeti'ne býraktý.

- TÜRKÝYE HER DÖNEM KESÝNTÝSÝZ DESTEK VERDÝ

Cumhuriyet'in ilk yýllarýndan itibaren Türkiye'nin de Kýbrýs Türklerine yönelik ilgi ve desteði kesintisiz olarak devam etti.

Türkiye'nin Londra Büyükelçiliðine baðlý olarak 1925'te Lefkoþa ve Larnaka kentlerinde konsolosluk açýldý ve bunlar ayný zamanda Cumhuriyet'in ilk dönem yurt dýþý temsilcilikleri arasýnda yerini aldý.

Ada'daki Türklerin eðitimi için Türkiye'den Kýbrýs'a öðretmenler gönderildi.

Kýbrýslý Türklere 1923'ten itibaren Türkiye'de eðitim imkaný saðlanýrken, kültürel anlamda Anadolu ile baðlarýnýn yeniden tahsisi için çeþitli çalýþmalar yürütüldü.

Kýbrýslý Türklerin EOKA terörüne karþý korunmasý için kurulan Türk Mukavemet Teþkilatý (TMT) mensuplarýna Türkiye'de eðitim verildi.

Türkiye'nin 1974 yýlýnda yaptýðý Kýbrýs Barýþ Harekatý'nýn ardýndan Kýbrýs Türk Federe Devleti kurulurken, Türkiye, KKTC'nin tüm altyapýsýnýn kurulmasý, güvenliðinin saðlanmasý, devlet teþkilatýnýn yapýlandýrýlmasý, ekonomi, eðitim, kültür alanlarýnda güçlendirilmesi ve yeni kurulan devletin uluslararasý alanda tanýnmasý için maddi ve manevi desteklerini esirgemedi.

- "TÜRKÝYE'YE MÝNNETTARIZ"

KKTC Cumhurbaþkaný Ersin Tatar, AA muhabirine, Türkiye'nin 29 Ekim'de 100. kuruluþ yýl dönümünü kutlayacaðýný hatýrlatarak Gazi Mustafa Kemal Atatürk önderliðinde verilen Kurtuluþ Savaþý ve sonrasýndaki devrimlerin Kýbrýs Türklerine baðýmsýzlýk ve kendi devletlerini kurma yolunda ilham olduðunu belirtti.

Cumhuriyet'in ilk yýllarýndan itibaren Türkiye'nin Kýbrýs Türkellerine devamlý surette destek verdiðini kaydeden Tatar, "Türkiye 1923'ten itibaren Kýbrýs'tan hiç ilgisini kesmedi, hiçbir zaman Kýbrýs Türklerini yalnýz býrakmadý. Bizler de gün gelecek yeni bir dönem baþlayacak, yine Türkiye ile beraber olacaðýmýz umudu ile yaþadýk. Kýbrýs Cumhuriyeti'nin kurucu ortaðý olan Türkler, 1963'te devlet yönetiminden silah zoruyla atýldý. Kýbrýs Türk halký 1974'e kadar 9 yýl boyunca direndi. Kýbrýs Türk halký 1983'te KKTC ile kendi devletine kavuþtu. Türkiye'nin desteði olmasa biz bu baþarýlarý saðlayamazdýk." ifadelerini kullandý.

Tatar, Cumhuriyet'in ilk yýllarýndan itibaren Türkiye'nin Kýbrýs Türklerinin her zaman her alanda yardýmýna koþtuðuna ve desteklerini esirgemediðine dikkat çekerek Türkiye'ye yaptýðý her þey için minnettar olduklarýný söyledi.

Türkiye Cumhuriyeti'nin kuruluþunun 100. yýlýnýn yarý sýra KKTC'nin kuruluþunun 15 Kasým'da 40 yýlýný ve 20 Temmuz'da Kýbrýs Barýþ Harekatý'nýn (Mutlu Barýþ Harekatý) 50. yýlýný kutlayacaklarýna dikkat çeken Tatar, "Türkiye Cumhuriyeti'nin 100. kuruluþ yýl dönümünün mutluluðunu yaþýyorum. Kýbrýs Türk halký da bunun bahtiyarlýðýný yaþýyor. Bu vesile ile þehitlerimize Allah'tan rahmet, gazilerimize þükran duygularýmý iletiyorum. Cumhuriyet'imizin 100. yýlý kutlu olsun." diye konuþtu.