SURİYE ordusundan ateşlenen top mermilerini Akçakale’ye düşmesinden sonra teyakkuza geçen Ankara bir yandan Şam yönetimine askeri karşılığı verirken diğer yandan da uluslararası alanda diplomatik harekat başlatı. Türkiye’nin isteği ile harekete geçen NATO, Suriye’nin sert bir dille uyarıldığı kınama metnini de Türkiye’nin beklentileri doğrultusunda kaleme aldı.
Türkiye ne isterse o yazıldı
Kaynaklar, NATO’nun, Türkiye’nin hazırladığı metnin virgülüne bile dokunmadığını ifade etti. İttifakı “tüm üyelerin birlikte istişare yapmasını” öngören 4. madde kapsamında toplantıya çağıran Türkiye’nin yanında yer alacağını belirten NATO, Türkiye’yle dayanışma içinde olduklarını kaydederek Suriye rejimini uluslararası hukuku bir kez daha ihlal etmemesi için uyardı. NATO Daimi Temsilcisi Büyükelçi Haydar Berk, Ankara’nın talebiyle olağanüstü toplanan NATO’nun tek ses olarak Türkiye’nin yanında olduğunu gösterdiğini söyledi. Berk, NATO’nun saldırıdan birkaç saat sonra “apar topar toplanmasının” ve ardından yapılan ‘güçlü açıklamanın’ NATO’nun Türkiye’ye gösterdiği dayanışmanın çok açık bir ifadesi olduğunu dile getirdi. Berk, “NATO tek ses olarak Türkiye’nin yanındadır” dedi. Berk NATO müttefiklerinin Türkiye’nin ‘soğukkanlı tavrını’ takdirle karşıladıklarını aktardı.
AB, AKPM, İİT, Beyaz Saray
-NATO’dan gelen tam desteğe ek olarak AB Dışişleri Yüksek Temsilcisi Catherine Ashton da Birlik adına Suriye’yi şiddetle kınadı, komşularının toprak bütünlüğüne ve egemenliğine tam saygı göstermesi konusunda uyardı. Ashton, “Türkiye’nin egemenliğine yönelik bu tür ihlaller artık hoş karşılanamaz” ifadesini kullandı.
-İslam İşbirliği Teşkilatı (İİT) Genel Sekreteri Ekmeleddin İhsanoğlu, Suriye’yi kınadı.
-Avrupa Konseyi Parlamenter Meclisi (AKPM) Başkanı Jean-Claude Mignon da Suriye’yi kınayarak “Bu son saldırı, Türk egemenliğinin, kabul edilemez ihlalinin en son ve en kötü örneğidir” dedi.
-ABD Savunma Bakanlığı Sözcüsü George Little olayın Suriye rejiminin ahlaksız davranışlarının örneği olduğunu söyledi.
-Beyaz Saray Ulusal Güvenlik Konseyi Sözcüsü Tommy Vietor, olayı ‘kuvvetle kınadıklarını’ belirterek, ABD’nin müttefiki Türkiye’nin yanında olduğunu kaydederek “ileriye dönük yapılabileceklere dair yakın istişarelerini sürdürdüklerini” söyledi.
Moskova garanti verdi!
Esad rejiminin destekçisi Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov Suriyeli yetkililerle görüştüklerini açıklayarak “Şam yetkilileri’nin ‘trajik’ dedikleri olayın tekrarlanmayacağını bildirdiklerini” söyledi. Lavrov, Suriyeli yetkililerin bu açıklamayı resmen duyurmasının Moskova için çok önemli olduğunu vurguladı. Lavrov, Suriye ve Türkiye’nin doğrudan görüşme mekanizması kurmalarını tavsiye etti.
Tahran’dan itidal çağrısı
Yine Esad destekçisi olan İran, itidal çağrısında bulundu. Dışişleri Bakan Yardımcısı Hüseyin Emir Abdullahiyan ölenlerin acısını paylaştığını belirterek, Türkiye ve Suriye’nin toprak bütünlüklerinin korunmasına da vurgu yaptı.
Şam yönetimine destek veren diğer ülke olan Çin de “itidal” çağrısında bulundu. Çin Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Hong Ley yaptığı açıklamada, “Çin tarafının daima ülkeler arasında egemenlik ve toprak bütünlüğüne saygı duyulması fikrini savunduğunu” belirtti. Hong, “Türkiye ve Suriye dahil ilgili tüm taraflara sükunet içinde olmaları, gerginliği tırmandıracak her türlü hareketten kaçınmaları” çağrısı yaptı.
Rusya BM’de yine engelledi
TÜRKİYE’NİN Suriye’nin saldırganlığını durdurmak için Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi’ne mektup sunmasından sonra güçlü bir açıklama hazırlanan GK’ya Rusya’nın engel olduğu iddia edildi. Mektupta “Şam’ın Türkiye’nin egemenliğine, toprak bütünlüğüne ve güvenliğine saygılı olmasını sağlayacak önlemleri almasını arzu ediyor” dendi. Bunun üzerine önceki gün BM GK’nın güçlü bir açıklama yapmaya hazırlandığı sırada Moskova’nın süreci durdurduğu öne sürüldü.
Dünyadan dayanışma ve destek yağıyor
-Mısır Dışişleri Bakanı Muhammed Kamil Amr “Suriye hükümeti, kriz daha fazla genişlemeden akan kanı ve şiddet olaylarını durdurmakla sorumlu” olduğunu söyledi. Cumhurbaşkanı Muhammed Mursi’nin yardımcısı İsam el-Haddad, Esad yönetiminin ‘ateşle oynadığını’ kaydetti.
-Fransa Dışişleri Bakanı Laurent Fabius, olayın “uluslararası barış ve güvenlik için ciddi bir tehdit oluşturduğunu” söyledi. Fabius, yazılı açıklamasında, “Türkiye bizim müttefikimizdir. Suriye yönetiminin sürdürdüğü bu şiddet kabul edilemez. Buna derhal son verilmesi gerekir” dedi.
-Yeni Zelanda Dışişleri Bakanı Murray McCully de saldırıyı kınayarak Suriye krizinin çözülmesi için Türkiye’nin uluslararası toplumla yakın işbirliği çabalarını övdü.
-Kanada Dışişleri Bakanı John Baird “Türkiye’nin yanındayız” dedi. Baird, “Meşru müdafaa hakkına saygı duyuyoruz” dedi.
-Pakistan Dışişleri Bakanı Hina Rabbani Khar da saldırıyı kınayarak olaydan duyduğu üzüntüyü dile getirdi.
-İspanya Dışişleri Bakanlığı da “saldırıyı sert bir şekilde kınıyoruz” diyerek, “İspanya hükümeti, uluslararası barışı ciddi bir şekilde tehdit eden Suriye’deki krizin devamlılığından endişe duymaktadır” açıklaması yaptı.
-İngiltere Dışişleri Bakanı William Hague, saldırıyı kınayarak “Suriye rejiminden, Türkiye sınırındaki bu olayın tekrarlanmasının önlenmesini istiyoruz” ifadesini kullandı.
-İngiltere Başbakan Yardımcısı Nick Clegg de “Türkiye kendini savunma hakkına sahip. İngiliz hükümeti de Türkiye’nin yaptığı askeri hareketi destekliyor” dedi.
-Bulgaristan Dışişleri Bakanlığı Şam yönetimini kınayarak “rejimin eylemleri uluslararası hukuku kabaca ihlal ediyor” dedi.
-Filistin Hamas Siyasi Büro Şefi Halid Meşal, Suriye’nin kendilerine verdiği desteği unutmayacaklarını ancak halkların kanı üzerinde de pazarlık yapmayacaklarını belirtti.
-İtalya Dışişleri Bakanı Giulio Terzi, “Türkiye’nin Türk toprakları dışına asker göndermek gayet meşru bir istek. İtalyan hükümeti, Türk hükümetinin ve Türk halkının yanındadır” dedi.
-Japonya Dışişleri Bakanlığı’ndan yapılan açıklamada, “Bu yapılan saldırıyı şiddetli bir şekilde kınıyoruz.” denildi.
‘Türkiye-Suriye arasında bir günlük savaş’
DÜNYA BASINI MİSİLLEMEYİ KONUŞUYOR
SURİYE’NİN top atışına Türkiye’ninde cevap vermesi dünya basınının gündemine oturdu.
İngiliz: -BBC: Türkiye ilk kez Suriye’ye ateşle karşılık verdi. -Telegraph: Başbakan Yardımcısı Arınç’ın “Suriye, bu olayın hesabını vermeli” sözünü aktardı. -Times: Sınır ötesi saldırının getirdiği ölümler Türkiye’yi askeri müdahalede bulunmaya yaklaştırdı.
ABD: -New York Times (ABD): Türkiye ve Pentagon bu olaydan Suriye hükümetini sorumlu tutuyor.
YUNANİSTAN: -Kathimerini: Suriye Türkiye’nin hedefine girdi. -Eleftheros Tipos: Türkler Suriye’yi bombalıyor. -Ta Nea: Türk askeri savaş konumunda.
Rus basını: Sınırda yaşanan kazaya cevap olarak Türkiye Suriye’ye ateş açtı.
İtalya: -ANSA ajansı: Suriye-Türkiye arasında savaş rüzgarları. Ankara, bombalarla cevap verdi. Başbakan Erdoğan Suriye’ye yönelik hava akını düşünüyor”.-La Repubblica: Erdoğan: Nefret saldırısına yanıt. -La Stampa: Türkiye-Suriye arasında bir günlük savaş. Türkiye arkasına BM ve NATO’yu aldı. Anında Suriye’ye bomba yağdırd.