Bakan Fidan'dan Esed rejimine açýk çaðrý: Suriye'de barýþ istiyoruz

Fidan, Suudi Arabistan Dýþiþleri Bakaný Faysal bin Ferhan ile görüþmesinin ardýndan Dolmabahçe Cumhurbaþkanlýðý Çalýþma Ofisi'nde gerçekleþtirilen ortak basýn toplantýsýnda konuþtu.

Gazze'de ateþkese iliþkin soruya yanýtýnda, Gazze meselesini birinci öncelikli madde olarak gündemde tuttuklarýný kaydeden Fidan, buradaki insanlýk dramýný bir an önce durdurmanýn önemli olduðuna dikkati çekti.

Fidan, mevkidaþýyla bunu da deðerlendirdiklerini dile getirerek, "Özellikle son bir haftada Hamas'ýn aldýðý barýþtan yana tutum ve Ýsrail'in buna karþýlýk sürekli oyun bozan bir rol oynamasý þunu bir kez daha gösterdi. Ýsrail'in, (Ýsrail Baþbakaný Binyamin) Netanyahu hükümetinin ateþkesle, barýþla ilgili hiçbir niyeti yok. Bunu defaatle gösterdi. Biz Türkiye olarak Cumhurbaþkanýmýzýn (Recep Tayyip Erdoðan) ortaya koyduðu iradeyle gerçekten barýþa sonuna kadar destek vermek için her türlü çabayý gösteriyoruz." diye konuþtu.

Gerek taraflara, gerek müzakerede aracýlýk yapan ülkelere yönelik desteklerinin ortada olduðunu hatýrlatan Fidan, Milli Ýstihbarat Teþkilatý (MÝT) ve Dýþiþleri Bakanlýðýnýn sürekli çalýþtýðýný, her türlü desteði verdiðini ve yapýcý yaklaþýmý sürdürdüðünü anlattý.

Bakan Fidan, özellikle Hamas'ýn son tekliflere verdiði olumlu cevabýn Ýsrail tarafýndan kabul edilmemesi ve sürekli yeni bahanelerin getirilmesinin hem müzakere eden taraflarý zor duruma soktuðunu, hem de ateþkesle ilgili yeni bir çýkmaz oluþturduðunu söyledi.

- "ÝSRAÝL'E BASKI YAPILMASI GEREKÝYOR"

Dünya kamuoyuna seslenen Fidan, "Ýsrail'e baský yapýlmasý gerekiyor. Hamas'ýn bu þartlarý kabul etmiþ olmasý Ýsrail tarafýndan maalesef bir zayýflýk ve teslimiyet olarak algýlanýyor. Bunu daha da ileri taþýmanýn yollarý aranmakta. Bu son derece tehlikeli bir anlayýþtýr. Son derece tehlikeli bir stratejik hesaptýr. Buradan gidilirse daha büyük bir kan, daha büyük bir dram ve gözyaþý ortaya çýkar, bütün bölgeyi daha da büyük bir ateþe atacak." ifadelerini kullandý.

Fidan, Ýsrail'in de bir an önce ateþkes anlaþmasýný kabul etmesi ve akan kaný durdurmasý tavsiyesinde bulunarak, "Aksi takdirde daha önce uyarýlarýmýz nasýl haklý çýktýysa bunda da haklý çýkmak istemiyoruz." þeklinde konuþtu.

Dýþiþleri Bakaný Fidan, "Ama akýl, insaf ve izan sahibi herkesin gördüðü bir gerçeklik var. Bu yolda giderseniz daha fazla ölüm, daha fazla katliam ve daha fazla istikrarsýzlýk ortaya çýkar. Bunu da görmek istemiyoruz." dedi.

Mevkidaþýnýn Cumhurbaþkaný Erdoðan tarafýndan da kabul edildiðini aktaran Fidan, Bin Ferhan ile iþbirliðini her alanda geliþtirme imkanlarýný ele aldýklarýný dile getirdi.

Fidan, Türk-Suudi Koordinasyon Konseyi'nin canlandýrýlmasýný arzu ettiklerini vurgulayarak, "Biraz önce söz konusu mekanizmanýn iþleyiþini düzenleyen protokolü de imzaladýk. Konseyin ikinci toplantýsýný bu yýl içerisinde Riyad'da yapma konusunda da mutabýk kaldýk. Koordinasyon Konseyimiz diplomasiden kültüre, ticaretten saðlýða, askeri iþbirliðinden enerjiye çok farklý alanlarda iþbirliðini yürütecek 5 alt komiteden oluþmakta. 2 ülkeden farklý kurumlarýn yer aldýðý bu komitelerin çalýþmalarýyla ikili iliþkilerimizi her alanda daha da güçlendirmeyi hedefliyoruz." diye konuþtu.

Ýki ülke arasýndaki ticaret hacminin geçen sene 6,8 milyar dolara ulaþtýðýna iþaret eden Fidan, Cumhurbaþkaný Erdoðan'ýn Suudi bakaný kabulünde ilk etapta 10, ardýndan ise 30 milyar dolar ticaret hacmi hedefi koyduðunu kaydetti.

Fidan, tekrar gündeme alýnan Türkiye-Körfez Ýþbirliði Konseyi Serbest Ticaret Anlaþmasý'nýn hedeflere ulaþmak açýsýndan katký saðlayacaðýný ve bir an evvel imzalanmasý için çalýþtýklarýný ifade etti.

Suudi Arabistan'ýn Türk müteahhitlerin en fazla proje üstlendiði ülkeler arasýnda yer aldýðýna deðinen Fidan, müteahhitlerin Suudi Arabistan'ýn "Vizyon 2030" projeksiyonu, ev sahipliði yapacaðý EXPO 2030 ve FÝFA 2034 Dünya Kupasý kapsamýnda altyapý çalýþmalarýna katký sunmaya hazýr olduðunu söyledi.

Bakan Fidan, Suudi Arabistan Savunma Bakaný Halid Bin Selman'ýn geçen hafta Türkiye'ye yaptýðý ziyaretin askeri ve savunma sanayi alanýndaki iþbirliði bakýmýndan çok önemli adým olduðunun altýný çizerek, Suudi mevkidaþýyla savunma iþbirliðini güçlendirme yönündeki ortak iradelerini teyit ettiklerine dikkati çekti.

- "ÝSRAÝL VE NETANYAHU NE ZAMAN YAPICI BÝR HAVA OLUÞSA YENÝ KATLÝAMLARA ÝMZA ATIYOR"

Mevkidaþýyla bölgesel konularý da ele aldýklarýný aktaran Fidan, Sudan baþta olmak üzere Afrika'daki geliþmeleri, Yemen'i ve Gazze'de ateþkes meselesini istiþare ettiklerini aktardý.

Fidan, Türkiye'nin Gazze'de kalýcý ateþkesin saðlanmasý için müzakere süreçlerine destek verdiðini ve önceliklerinin belli olduðunu, müzakere edilen ateþkes planýnýn bir an önce Ýsrail tarafýndan onaylanmasý gerektiðini bildirdi.

"Silahlarýn susmasý ve akan kanýn durmasý, insani yardýmlarýn kesintisiz giriþinin saðlanmasý, rehine ve tutsaklarýn karþýlýklý olarak serbest býrakýlmasý öncelik taþýmaktadýr." þeklinde konuþan Fidan, þöyle devam etti:

"Ancak Ýsrail ve (Ýsrail Baþbakaný Binyamin) Netanyahu ne zaman bu konuda olumlu ve yapýcý bir hava oluþsa yeni katliamlara imza atýyor. Bu da aslýnda onlarýn barýþla ilgili hiçbir niyetlerinin olmadýðýný, sadece bir propaganda aracý olarak görüþmelere girdiklerini düþündürüyor. Dün Han Yunus'ta sivillere yapýlan saldýrýdan sonra Ýsrail'in niyetinin bu çatýþmayý durdurmak deðil, Filistin halkýný yok etme siyasetine devam etmek olduðunu anlýyoruz."

Bakan Fidan, Ýsrailli yetkililerin eninde sonunda uluslararasý mahkemeler önünde hesap vereceðini vurgulayarak, Ýsrail güçlerinin Gazze'yi tamamen terk etmeleri ve Gazze'nin yeniden inþa sürecinin zaman kaybetmeden baþlamasý, kalýcý barýþýn saðlanmasý için baþkenti Doðu Kudüs olan baðýmsýz ve egemen bir Filistin devletinin kurulmasý gerektiðini söyledi.

"Adil olmayan bir barýþ asla kalýcý olamaz." diyen Fidan, Suudi Arabistan ve Türkiye'nin Ýsrail'in, barýþ vizyonunu fütursuzca reddetmesine ve savaþý bölgeye yayma çabalarýna þiddetle karþý çýktýðýnýn altýný çizdi.

Fidan, Gazze'deki vahþetin durmasý ve iki devletli çözüm temelinde siyasi sürecin baþlatýlmasý noktasýnda Türkiye'nin Suudi Arabistan'la görüþ birliði içerisinde olduðunu kaydetti.

- "CUMHURBAÞKANI ERDOÐAN EN ZOR DURUMLARDA DAHÝ DÝYALOG KAPISINI AÇIK TUTUYOR"

Cumhurbaþkaný Recep Tayyip Erdoðan'ýn Suriye'deki rejimin lideri Beþþar Esed'i Türkiye'ye davet edebilecekleri yönündeki açýklamasýna ve sürecin nasýl yürütüleceðine iliþkin soruya yanýt veren Fidan, Cumhurbaþkaný Erdoðan'ýn çok uzun zamandýr bu konuda kapalý ve açýk þekilde diplomasi yürüttüðünü vurguladý.

Fidan, Türkiye'nin, dünyanýn farklý bölgelerindeki arabulucu rolüne deðinerek, "Bu aslýnda Türkiye'nin bölgede bir barýþ, huzur ve istikrar arayýþýnda oluþunun en büyük göstergesi." ifadelerini kullandý.

Cumhurbaþkaný Erdoðan'ýn en zor durumlarda dahi diyalog kapýsýný dolaylý veya direkt sürekli olarak açýk tuttuðunu kaydeden Fidan, Suriye ile de 2017'den itibaren çeþitli formatlarda baþlayan diyalog kanalýnýn neticeye ulaþmasý gerektiðini dile getirdi.

Bakan Fidan, Türkiye'nin 2017'den bu yana Rusya ve Ýran aracýlýðýyla Suriye ile yaptýðý çeþitli düzeydeki görüþmeleri hatýrlatarak, "Bölge artýk barýþ ve istikrarý arayan bir iklime gelmiþ durumda. Zamanýn ruhu bizi barýþý aramaya, istikrarý aramaya zorluyor. Dolayýsýyla Cumhurbaþkanýmýz burada liderlik vizyonunu kullanarak en üst düzeyden bir barýþ çaðrýsýnda bulunmuþtur. Bu son derece kýymetli bir çaðrýdýr. Umarým bunun deðerini anlarlar. Bu herhangi bir çaresizliðin, herhangi bir zayýflýðýn durduðu yer deðildir." diye konuþtu.

Cumhurbaþkaný Erdoðan'ýn bir barýþ vizyonunun yansýmasý olarak bu çaðrýda bulunduðunu aktaran Fidan, "Bu çaðrý önemli bir çaðrý. Bizim tavsiyemiz bu çaðrýnýn dikkate alýnmasý." deðerlendirmesini yaptý.

Fidan, Suriye'de þu anda çok karmaþýk bir tablonun olduðunu, bunun konuþulmaya baþlanmasý ve sorunlarýn ciddi þekilde tartýþýlmasý için bile ciddi zamana ihtiyaç duyulduðunu belirterek, Türkiye'nin kendi ihtiyaçlarýnýn yaný sýra Suriye'nin siyasi baðýmsýzlýðý ve toprak bütünlüðünü de düþündüðünü vurguladý.

Bakan Fidan, öte yandan 2254 sayýlý Birleþmiþ Milletler Güvenlik Konseyi (BMGK) kararýnýn ortaya koyduðu prensipler çerçevesinde ulusal diyalog mekanizmasýnýn geliþtirilmesi ve uluslararasý toplum tarafýndan desteklenen bir çözüme gidilmesinin önemli olduðuna iþaret etti.

- "BÝZ SURÝYE MUHALÝFLERÝYLE ÝLGÝLÝ DURDUÐUMUZ YERÝ DEÐÝÞTÝRMÝYORUZ"

Türkiye'nin Suriye muhalefetiyle ilgili görüþlerinin deðiþtiði yönündeki iddialara yanýt veren Fidan, "Biz Suriye muhalifleriyle ilgili durduðumuz yeri deðiþtirmiyoruz. Suriyeli muhaliflerin rejimle olan iliþkilerinde kendi özgür kararý, kendi özgür tercihi esastýr." ifadelerini kullandý.

Fidan, Türkiye'nin Suriyeli muhaliflerle terör örgütlerine karþý omuz omuza yýllardýr mücadele verdiðini belirterek, "Bizim vefalý ve büyük bir ülke olarak bu fedakarlýðý unutmamýz mümkün deðil." dedi.

Suriye muhalefetinin Suriye rejimiyle ne türden bir diyalog içerisinde olacaðýnýn onlarýn kararý olduðunu vurgulayan Fidan, öte yandan Suriyeli muhaliflerin kontrol ettikleri bölgelerde Türkiye'ye daha fazla mülteci gelmesini, kaçakçýlýðý ve organize suçu engellediklerini dile getirdi.

Bakan Fidan, "Ayda bir istihbarat teþkilatýmýzla, güvenlik kuvvetlerimizle iþbirliði yaparak bir DEAÞ hücresi yakalanýyor. Bir çete hücresi yakalanýyor. Bu arkadaþlar birçok konuda sýnýrýmýzda, sýnýrýn öbür tarafýnda gerçekten Türkiye'nin ulusal çýkarlarýna fevkalade hizmet eden adýmlar atýyorlar." diye konuþtu.

Türkiye'deki mültecilerle ilgili politikalarýnýn da hiç deðiþmediðini ve Cumhurbaþkaný Erdoðan'ýn iradesinin halen ayný olduðunu vurgulayan Fidan, "Gönüllü olmadýðý sürece biz kimseyi buradan zorla gönderecek deðiliz. Bu konuda ortaya atýlan provokatif iddialarýn da hiçbir geçerliliði yoktur." ifadelerine yer verdi.

Fidan, Suriye ile normalleþme konusunda Rusya ve Ýran'ýn yapýcý rol oynamasýný beklediklerini dile getirerek, Suudi Arabistanlý mevkidaþýyla bu konuyu ele aldýðýný, Suudi Arabistan'ýn da yapýcý rol oynayacaðýný söyledi.

Toplantý kapsamýnda "Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile Suudi Arabistan Krallýðý Hükümeti Arasýnda Koordinasyon Konseyi Kurulmasýna Ýliþkin Mutabakat Belgesinin Tadili Protokolü" imzalandý.