Rusya'dan Türkiye açýklamasý
Ýnsani deniz koridorunun Kiev rejimi tarafýndan terör saldýrýlarý için kullanýldýðýný ve sabýrlarýnýn sonuna geldiðini söyleyen Rusya'nýn Ankara Büyükelçisi Aleksey Yerhov, “Yasal taleplerimiz yerine getirilirse, Karadeniz Giriþimi'nin yeniden baþlamasýndan söz etmek mümkün olacak. Türk ortaklarýmýzla, bu konu hakkýnda da olmak üzere, diyalog kurmaya her zaman hazýrýz” dedi.
Rusya'nýn Ankara Büyükelçisi Aleksey Yerhov, Karadeniz Tahýl Giriþimi'nin son durumunu, anlaþmadan çekilme sebeplerini, Rusya'nýn beklentilerini ve Türkiye - Rusya iliþkilerini ÝHA muhabirine deðerlendirdi.
"HÝÇBÝRÝ YERÝNE GETÝRÝLMEDÝ"
Karadeniz Tahýl Giriþimi'nden Rusya'nýn çekilmesinin baþlýca nedenlerini ve gelecek dönem için beklentilerini anlatan Yerhov, "Sözde 'Karadeniz Giriþimi'nin, yalnýzca Ukrayna tahýlýnýn ihracatýný deðil, ayný zamanda Rus tarým ürünleri ve gübrelerinin dünya pazarlarýna engelsiz eriþimi için gerekli koþullarýn oluþturulmasýný da öngören bir paket anlaþma olduðunu defalarca ifade ettik. Burada Rosselkhozbank'ýn SWIFT'e yeniden dahil edilmesinden, tarým makineleri ve yedek parça tedarikinin yeniden baþlamasýndan, nakliye lojistiði ve sigortasýnýn saðlanmasýndan, Rus þirketlerinin yurt dýþýndaki varlýklarýna eriþiminin yeniden temin edilmesinden bahsediliyor. Bunlarýn hiçbiri yerine getirilmedi. Artýk Tolyatti-Odessa amonyak boru hattýnýn devreye alýnmasýndan bahsetmeye gerek yok, zira Ukraynalýlar, Kuzey Akým doðalgaz boru hattýnýn bir zamanlar havaya uçurulmasýna benzer bir þekilde, bu hattý da havaya uçurdu. Bu arada, uluslararasý toplumdan bu terör eylemlerine yönelik herhangi bir tepki, herhangi bir kýnama gelmedi. Bununla beraber Ukraynalýlar, amonyak boru hattý devre dýþý býrakýlmadan önce, 45 milyon kiþiye gýda üretmeye yetecek miktarda olan yýlda yaklaþýk 2 milyon ton hammaddeyi gübre üretimi için bu hat üzerinden gönderiyordu" diye konuþtu.
"ÝNSANÝ DENÝZ KORÝDORU KÝEV REJÝMÝ TARAFINDAN SÝVASTOPOL, KIRIM KÖPRÜSÜ VE RUS GEMÝLERÝNE YÖNELÝK TERÖR SALDIRILARI ÝÇÝN KULLANILDI, SABRIMIZIN SONUNA GELDÝK"
Bu paket anlaþmanýn tüm kýsýmlarýnýn Temmuz 2022'de eþ zamanlý olarak uygulamaya koyulmasý gerektiðini hatýrlatan Yerhov, "Bir yýl boyunca ortaklarýmýzýn yükümlülüklerini yerine getirmesini saðlamaya çalýþtýk, iyi niyet ve sorumlu bir yaklaþým sergiledik. Küresel gýda tedarikinin önemini anlayan Rusya, bu 'giriþimin' süresini birkaç kez uzattý. Ancak endiþelerimiz görmezden gelinmeye devam etti. Ayrýca, Odessa'dan Ýstanbul'a uzanan insani deniz koridoru Kiev rejimi tarafýndan Sivastopol, Kýrým Köprüsü ve Rus gemilerine yönelik terör saldýrýlarý için kullanýldý. Ancak bu konuda da sessiz kalmayý tercih ediyorlar. Sabrýmýzýn sonuna geldik" ifadelerini kullandý.
"UKRAYNA'NIN TAHIL ÝHRACATININ ÖNEMÝNÝN ABARTILMAMASI DA GEREKÝYOR"
"Þimdi de Batý'da, meseleyi Rusya'nýn tutumu küresel açlýða yol açýyormuþ gibi sunmaya çalýþýyorlar" diyen Büyükelçi Yerhov þöyle devam etti:
"Hatýrlayýn, anlaþma imzalandýðýnda Batý, tahýlýn en muhtaç ülkelere gideceðini iddia etmiþti. Fakat fiiliyatta 'tahýl koridorunun', büyük Amerikan ve Avrupalý iþletmelerin çýkarlarýna hizmet ettiði ortaya çýktý. En az geliþmiþ ülkelere tahýlýn sadece yüzde 3'ü gitti. Diðer taraftan Ukrayna'nýn tahýl ihracatýnýn öneminin abartýlmamasý da gerekiyor. Karadeniz Giriþimi'nin yürürlükte kaldýðý bir yýl içinde Odessa, Chernomorsk ve Yuzhny limanlarýndan yaklaþýk 33 milyon ton tahýl ihraç edildi, buðdayýn payý sadece 8,8 milyon ton oldu. Bununla birlikte, dünyada toplam tahýl ihracatý hacmi 205,6 milyon tonu buðday olmak üzere 422,4 milyon tondur. Birkaç rakam daha vereyim; Ukrayna'nýn dünya buðday pazarýndaki payý yüzde 5'i geçmezken, Rusya'nýn payý yüzde 20'dir. Gelin, her þeyi yerli yerine koyalým; bizzat Rusya küresel gýda güvenliðinin saðlanmasýna muazzam bir katký yapmaktadýr ve dünya genelinde açlýk çekenleri yalnýzca Ukrayna tahýlýnýn doyurduðu yönündeki iddialar gerçeði yansýtmamaktadýr."
"YASAL TALEPLERÝMÝZ YERÝNE GETÝRÝLÝRSE, KARADENÝZ GÝRÝÞÝMÝ'NÝN YENÝDEN BAÞLAMASINDAN SÖZ ETMEK MÜMKÜN OLACAK"
Rusya'nýn gelecek dönemde beklentilerinin karþýlanmasý durumunda 'giriþime tekrar katýlacak mý' sorusunu yanýtlayan Yerhov, "Devlet Baþkanýmýzýn ifade ettiði gibi, eðer Rus tarým ürünleri ve gübrelerinin dünya pazarýna engelsiz eriþimiyle ilgili yasal taleplerimiz yerine getirilirse, Karadeniz Giriþimi'nin yeniden baþlamasýndan söz etmek mümkün olacaktýr" þeklinde konuþtu.
"TÜRK ORTAKLARIMIZLA, BU KONU HAKKINDA DA OLMAK ÜZERE, DÝYALOG KURMAYA HER ZAMAN HAZIRIZ"
Bu konuyla ilgili yakýn tarihli görüþmelerin olup olmayacaðý yönündeki soruya Yerhov, "Türk ortaklarýmýzla, bu konu hakkýnda da olmak üzere, diyalog kurmaya her zaman hazýrýz" ifadelerini kullandý.
"TÜM PALYATÝF ÖNLEMLER PRATÝKTE ASLA UYGULANABÝLÝR DEÐÝLDÝR VE YALNIZCA ÇALIÞMA YÜRÜTÜLÜYORMUÞ GÖRÜNTÜSÜ OLUÞTURMA AMACI TAÞIYOR"
Birleþmiþ Milletlerin, Rusya'ya sunduðu teklifin içeriðini anlatan Büyükelçi Yerhov, "BM, ödemelerin gerçekleþtirilmesi konusunda geçici bir çözüm önerdi. Bu arada, Rosselkhozbank'ýn SWIFT'e doðrudan yeniden baðlanmasýnýn alternatifi yoktur. Tüm palyatif önlemler pratikte asla uygulanabilir deðildir ve yalnýzca çalýþma yürütülüyormuþ görüntüsü oluþturma amacý taþýyor" açýklamasýnda bulundu.
"KARADENÝZ GÝRÝÞÝMÝ, AFRÝKA ÜLKELERÝNÝN VE DÝÐER ÜLKELERÝN GIDA ÝHTÝYAÇLARINI KARÞILAMAK ÝÇÝN TEK ÇARE DEÐÝLDÝR, BUNUN ALTERNATÝFLERÝ MEVCUTTUR"
Tarým ürünlerinin ihtiyaç sahibi ülkelere kesintisiz olarak tedarik edilmesinin nasýl bir önem taþýdýðýný anladýklarýnýn altýný çizen Büyükelçi Yerhov, "Burada öncelikle Afrika ülkeleri söz konusudur. Esas önceliði bu konuya veriyoruz, Afrikalý dostlarýmýza Birleþmiþ Milletler Dünya Gýda Programý aracýlýðýyla da olmak üzere buðday, arpa, mýsýr ve diðer tahýl ürünlerini tedarik ediyoruz. Tarým ihracatýmýza uygulanan tüm hukuk dýþý tek taraflý yaptýrýmlara raðmen Rusya, 2022'de Afrika'ya 11,5 milyon ton ve sadece bu yýlýn ilk yarýsýnda neredeyse 10 milyon ton tahýl ihraç etti. Bunlara ek olarak, kýsa süre önce gerçekleþtirilen Rusya-Afrika Zirvesi'nde duyurulduðu üzere, önümüzdeki aylarda Burkina Faso, Zimbabve, Mali, Somali, Orta Afrika Cumhuriyeti ve Eritre'ye 25 ila 50 bin ton tahýlý bedelsiz olarak vermeye hazýr hale geleceðiz. Ayrýca en yoksul ülkelere bedelsiz olarak mineral gübreler tedarik etmeye hazýrýz. Avrupa'daki limanlarda bloke edilen 262 bin ton gübreden þu ana kadar sadece iki parti gönderildi: Malavi'ye 20 bin ton, Kenya'ya 34 bin ton. Bundan dolayý 'Karadeniz Giriþimi', Afrika ülkelerinin ve diðer ülkelerin gýda ihtiyaçlarýný karþýlamak için tek çare deðildir, bunun alternatifleri mevcuttur ve bunlar, ortaklarýmýzla temaslarda aktif olarak incelenmektedir" ifadelerine yer verdi.
