Türkiye, Uluslararasý Adalet Divaný'nda (UAD) Ýsrail aleyhindeki soykýrým davasýna müdahillik beyanýný Divan'a sundu.
Türkiye'nin Lahey Büyükelçisi ve TBMM Milletvekillerinden oluþan heyet, Türkiye'nin müdahillik beyanýný bugün UAD Yazmanlýðýna iletti.
Büyükelçi Selçuk Ünal ve AK Parti Ýstanbul Milletvekili Prof. Dr. Cüneyt Yüksel, Türkiye-Avrupa Birliði Karma Parlamento Komisyonu Baþkaný ve AK Parti Ýstanbul Milletvekili Ýsmail Emrah Karayel ile Anayasa Komisyon Üyesi ve Denizli Milletvekili Cahit Özkan'dan oluþan heyet, Ýsrail'e karþý açýlan soykýrým davasýna Türkiye'nin müdahillik bildirimini teslim etti.
Türkiye böylece Nikaragua, Kolombiya, Libya, Meksika, Filistin ve Ýspanya'nýn ardýndan UAD'deki Güney Afrika-Ýsrail arasýndaki soykýrým davasýna müdahillik bildiriminde bulunan yedinci ülke oldu.
Türkiye, bu zamana kadar müdahillik bildiriminde bulunan en önemli bölge ülkesi olarak öne çýkýyor.
Divan Statüsü'nün 63. Maddesi kapsamýnda müdahillik bildirimi yapan Türkiye'nin giriþimi hakkýnda davanýn tarafý olan Ýsrail ve Güney Afrika'nýn Divan tarafýndan bilgilendirmesi ve bu iki ülkenin de Türkiye'nin müdahillik bildirimine iliþkin gözlemlerini Divan'a sunmasý bekleniyor.
TBMM Adalet Komisyonu Baþkaný Cüneyt Yüksel, Lahey'de Türkiye'nin Güney Afrika'nýn Uluslararasý Adalet Divaný'nda Ýsrail aleyhinde açtýðý soykýrým davasýna müdahillik baþvurusu öncesinde açýklamalarda bulundu.
TBMM Adalet Komisyonu Baþkaný ve AK Parti Ýstanbul Milletvekili Cüneyt Yüksel, Türkiye'nin, Uluslararasý Adalet Divaný'nda (UAD) Ýsrail aleyhine açýlan "soykýrým" davasýný baþýndan itibaren yakýndan takip ettiðini ve davaya müdahil olarak da sonuna kadar bunu sürdüreceðini ifade etti.
Türkiye'nin Lahey Büyükelçisi Selçuk Ünal ve TBMM Adalet Komisyonu Baþkaný Yüksel, UAD'de Ýsrail aleyhindeki soykýrým davasýna Türkiye'nin müdahillik beyanýný Divan'a sunmadan önce basýn mensuplarýna deðerlendirmede bulundu.
Türkiye'nin Filistin'in haklý davasýnýn takipçisi olacaðýný belirten Yüksel, "Türkiye, kural temelli uluslararasý hukukun yanýnda olduðunu, Türkiye, soykýrýma karþý olduðunu, Türkiye, insan haklarýndan yana olduðunu en yüksek sesle cesur bir þekilde ve Birleþmiþ Milletler'in en üst yargý organý, 'Dünya Mahkemesi' dediðimiz UAD'de Filistin halkýnýn yanýnda olduðunu bir kez daha dünyaya ilan edecektir." dedi.
Yüksel, Cumhurbaþkaný Recep Tayyip Erdoðan'ýn müdahillik kararý aldýðý andan itibaren TBMM hukuk heyeti olarak titizlikle çalýþtýklarýný, Dýþiþleri Bakanlýðý, Adalet Bakanlýðý ve uluslararasý hukukçulardan oluþan hukuk ekibiyle bu çalýþmayý neticelendirdiklerini ifade etti.
Türk heyeti olarak ilk günden itibaren davayý yakýndan takip ettiklerini söyleyen Yüksel, tüm duruþmalara katýldýklarýný dile getirdi.
Davada çalýþan Güney Afrikalý hukuk heyetine AA'nýn Ýsrail'in Gazze'de iþlediði suçlarý tüm açýklýðýyla ortaya koyan, temel delil niteliðindeki "Kanýt" kitabýnýn ve diðer materyallerin sunulduðunu belirten Yüksel, "Hatta duruþmalarda videolar ve resimlerden alýntýlar da yapýldý ve gösterilmiþti. Tüm dünya kamuoyu bu duruþmalarý canlý izlemiþti." diye konuþtu.
Yüksel, UAD'nin dava kapsamýnda 3 ihtiyati tedbir kararý vermesine raðmen Ýsrail'in bu kararlara uymadýðýna dikkati çekerek, "Bütün bunlara raðmen Ýsrail her zaman olduðu gibi hukuk tanýmazlýðýyla birlikte cezasýzlýk algýsýyla hareket etti ve mahkemenin kararlarýna uymadý." dedi.
ABD Kongresinde konuþma yapan Ýsrail Baþbakaný Binyamin Netanyahu'nun alkýþlanmasýna deðinen Yüksel, "Netanyahu'nun ve onun cinayet þebekesinin olmasý gereken yer iþte tam da burasý. Uluslararasý Adalet Mahkemesinde sanýk sandalyesinde oturacaktýr ve yargýlanarak cezasýný çekecektir." ifadesini kullandý.
Ýsrail'in sivilleri hedef alan saldýrýlarý, insani yardýma izin vermemek için sýnýr kapýlarýný kapatmasý, saðlýk sistemini çökertmesi ve Filistinlileri insandýþýlaþtýran söylemlerine iþaret eden Yüksel, "Ýþte tüm bunlar aslýnda suçlarýn en adisi olan soykýrým suçunun iþlendiðinin kanýtlarýdýr." diye konuþtu.
Yüksel, "Türkiye, güçlü bir sesle haklýnýn ve mazlumun yanýnda olmasýyla birlikte artýk bundan sonra bu davanýn doðrudan müdahili olacaktýr ve bu davayý sonuna kadar en iyi þekilde devam etmesini saðlayacaktýr." dedi.
Türkiye'nin Lahey Büyükelçisi Selçuk Ünal da müdahillik dosyasýnýn hazýrlanmasýnýn Dýþiþleri ve Adalet Bakanlýðýnýn ortak çalýþmasý olduðunu söyledi.
Büyükelçi Ünal, "Bugün yüce Meclisimizin de desteðini göstermek üzere ilgili komisyon baþkanýmýz da burada. Hep birlikte bu müdahillik kararýný sunacaðýz." dedi.
Ünal, Türkiye'nin davayý baþýndan itibaren yakýndan takip ettiðini belirterek "3 ihtiyati tedbir kararý alýndý ancak maalesef Ýsrail'in bunlarýn hiçbirisine uymadýðýný hep beraber sahada gördük. Bu vahametin ne kadar ileri aþamalara geldiðini hepimiz gayet iyi biliyoruz. Bugün de Türkiye Cumhuriyeti olarak UAD'ye bu davaya müdahil olma baþvurumuzu yapacaðýz." ifadesini kullandý.
Bu kararýn örnek olmasýný temenni ettiklerini kaydeden Ünal, "Bunun kural temelli uluslararasý kurallara dayalý bir dünya görmek isteyen hür dünyanýn tüm devletlerine bir örnek olmasýný ve baþvurmuþ olanlara ilaveten diðer devletlerin de müdahil olarak baþvurularýna yol açacaðýný temenni ediyoruz, bunu arzuluyoruz." diye konuþtu.
Güney Afrika Cumhuriyeti, 29 Aralýk 2023'te, 1948 tarihli Birleþmiþ Milletler (BM) Soykýrýmýn Önlenmesi ve Cezalandýrýlmasý Sözleþmesi'ni ihlal ettiði gerekçesiyle Ýsrail aleyhine Uluslararasý Adalet Divaný'nda dava açmýþtý.
Güney Afrika, Gazze'deki durumun aciliyet teþkil etmesi nedeniyle UAD'den ihtiyati tedbirlere hükmetmesini istemiþ ve tedbir talebine iliþkin duruþmalar, 11-12 Ocak'ta Lahey'deki Barýþ Sarayý'nda yapýlmýþtý. Divan, 26 Ocak'ta tedbir kararlarýný açýklamýþtý.
Buna göre, Ýsrail'in Soykýrým Sözleþmesi'nin 2. maddesinde tanýmlanan fiillerin iþlenmemesi için elinden gelen tüm önlemleri almasýna, Ýsrail ordusunun Soykýrým Sözleþmesi'nin 2. maddesindeki fiilleri iþlemesini engelleyecek önlemleri ivedilikle almasýna, Gazze'deki Filistinlilere yönelik soykýrým çaðrýsý yapanlarý önlemek, engellemek ve cezalandýrmak için gereken tüm adýmlarý atmasýna, Gazze'deki Filistinlilerin karþýlaþtýðý olumsuz yaþam koþullarýný ortadan kaldýrmak için ihtiyaç duyulan temel hizmetlere ve insani yardýmýn saðlanmasýný mümkün kýlan acil ve etkili önlemleri almasýna, Gazze'deki Filistinlilere karþý Soykýrým Sözleþmesi'nin ihlalini gösteren delillerin yok edilmesini önlemek ve korunmasýný saðlamak için etkili tedbirler almasýna, kararýn yürürlüðe girmesinden itibaren 1 ayda alýnan tüm tedbirler hakkýnda Mahkemeye bir rapor sunmasýna hükmetmiþti.
Divan, Güney Afrika'nýn 6 Mart'ta yaptýðý ek tedbir talebi üzerine 28 Mart'ta açýkladýðý ek tedbir kararýnda, Ýsrail'den Gazze'ye acilen ihtiyaç duyulan insani yardýmlarýn ulaþtýrýlmasýný saðlamasýný, Filistinlilerin haklarýný ihlal etmemesi gerektiðini ve ek tedbirlere iliþkin aldýðý önlemleri 1 ay içinde Mahkemeye bir rapor sunmasýna karar vermiþti.
Divan, 24 Mayýs'taki kararýnda, Refah'ta sýkýþan Filistinlilerin karþý karþýya kaldýðý insani felaket tehlikesi nedeniyle daha önce hükmettiði tedbirlerin yeterli olmadýðýný belirterek, Ýsrail'in Refah kentine yönelik askeri saldýrýlarýný derhal durdurmasýna, Gazze'de acilen ihtiyaç duyulan hizmetlerin ve insani yardýmýn engelsiz bir þekilde saðlanabilmesi için Refah Sýnýr Kapýsý'ný açýk tutmasýna, BM yetkili organlarý tarafýndan soykýrým iddialarýný araþtýrmak üzere görevlendirilenlerin, Gazze Þeridi'ne engelsiz eriþimini saðlamak üzere etkili tedbirler almasýný ve alýnacak tüm tedbirlere iliþkin bir ay içinde Mahkeme'ye bir rapor sunmasýna hükmetmiþti.