Dýþiþleri Bakaný Hakan Fidan, ABD ile Türkiye arasýndaki Stratejik Mekanizma Toplantýsý görüþmeleri için ziyaret ettiði Washington'da Türk basýn mensuplarýyla bir araya geldi ve temaslarýný deðerlendirdi.
Washington'da hem ABD'li mevkidaþý Antony Blinken, hem ABD Ulusal Güvenlik Danýþmaný Jake Sullivan, hem de Kongre üyeleriyle yaptýðý görüþmelerde ABD'nin YPG/PKK'ya desteði ve FETÖ ile ilgili atmasý gereken adýmlar, ikili ve bölgesel konularý kapsamlý þekilde ele aldýklarýný anlatan Fidan, özellikle Gazze konusuna görüþmelerinde geniþ þekilde yer ayýrdýklarýný belirtti.
ABD'li muhataplarýyla enerji, ekonomi, finans, maliye, terörle mücadele ve bölgesel konular baþta olmak üzere Gazze, Suriye ve Ukrayna gibi ana baþlýklarda karþýlýklý görüþ alýþveriþinde bulunduklarýný anlatan Fidan, Türkiye'nin bu konulardaki pozisyonunu net þekilde ortaya koyduklarýný belirtti.
- YPG/PKK TEHDÝDÝNE VURGU
ABD'nin YPG/PKK'ya verdiði desteðin sadece silah olmadýðýný, bunun yanýnda aktarýlan kapasite, verilen eðitimler ve oluþturulan kurumsallaþmanýn Türkiye için tehdit olduðunun altýný çizen Fidan, "Türkiye Cumhuriyeti devleti, sýnýrlarý içerisinde veya dýþýnda kendine tehdit oluþturan bütün tehdit ve terör odaklarý ile meþru ulusal ve uluslararasý hukuk çerçevesinde savaþmaktadýr ve savaþmaya devam edecektir. Bundan hiç kimse bizi alýkoyamaz." þeklinde konuþtu.
Bakan Fidan, "Sizin geçici olarak baþlattýðýnýz bu sürecin artýk bir kalýcýlýða dönüþmesinin iki ülke arasýndaki stratejik iliþkinin ilerlemesinin önündeki en büyük engel olduðunu söyledik, bunun bir an önce son bulmasý, buna bir çözüm getirilmesi gerekiyor, aksi taktirde iki ülke daha büyük bir karþý karþýya geliþ riskini taþýyor terör örgütü üzerinden. Bu, iki ülkenin de menfaatine olan bir konu deðil." dedi.
Fidan, "Suriye'de YPG ile olan iliþkilerinden memnuniyetsizliðimizi ve bunun iki ülke arasýnda iki NATO üyesi ortak arasýnda ortaya çýkardýðý stratejik tehlikenin ne olduðunun altýný bir kez daha çizdik." ifadesini kullandý.
Bakan Fidan, FETÖ'nün halen bir tehdit olduðunu ve bu konuda ABD'nin atmasý gereken adýmlar olduðunu da muhataplarýna net bir þekilde ilettiðini vurguladý.
- GAZZE KONUSU AÐIRLIKLI GÜNDEM OLDU
Fidan, Amerikalý muhataplarýyla görüþmelerinde özellikle Gazze'de Ýsrail'in akýttýðý kanýn durmasý için neler yapýlmasý gerektiðine iliþkin birçok baþlýðý ele aldýklarýný anlattý.
Türkiye'nin de aralarýnda olduðu bir grup ülkenin oluþturduðu diplomatik baský ve takip ortamýnda batýlý ülke ve kurumlarýn bazý adýmlarý atmak zorunda kaldýklarýný anlatan Bakan Fidan, "Özellikle son aylarda giderek artan insani trajedinin dayanamaz bir hal almasý neticesinde uluslararasý toplumun bir an önce insani yardýmlarýn Gazze'ye ulaþtýrýlmasýna iliþkin görüþlerimizi paylaþtýk, burada atýlabilecek adýmlar neler onlarý görüþtük. Türkiye olarak biz üzerimize neler düþüyor, Amerika tarafýndan beklentilerimizi bu konuda neler, bunlarý tekrar dile getirdik." dedi.
Ýsrail-Filistin sorununa kalýcý siyasi çözümün ancak baðýmsýz Filistin devletinin kurulmasý ve iki devletli çözüm ekseninde olacaðýný vurgulayan Fidan, þöyle konuþtu:
"Dünyadaki hiçbir olayda bu derece üstünde bir oydaþma saðlanmamýþtýr, þu konularda hemfikirler: Ateþkesin olmasý, bazýlarý insani ateþkes diyor, bazýlarý bizim gibi kesintisiz sürekli bir ateþkes, insani yardýmlarýn girmesi ve sivillerin öldürülmesinin bir an önce durmasý ve iki devletli çözüm. Sadece ateþkes deðil, hemen beraberinde iki devletli çözümün hayata geçirilmesi. Þimdi bunun üzerinde hemen hemen bütün dünya hemfikir olmuþ durumda."
ABD yönetiminin Gazze'ye geçici liman kurma yaklaþýmýnýn da uluslararasý kamuoyunda ortaya çýkan tepkinin bir neticesi olduðunu belirten Fidan, birçok ülkenin bir þey yapmak zorunda hissettiðini kaydetti.
- "GAZZE'DEKÝ DURUM VÝCDANLARA AÐIR BÝR YÜK"
Gazze'deki durumun sadece "vicdanlara aðýr bir yük" deðil, ayný zamanda ülkelerin kendi toplumlarýný harekete geçirecek bir fitil olabileceðini hatýrlatan Fidan, "Gazzeli kardeþlerimizin yaþamýþ olduðu bu büyük trajediyi, bu büyük katliamý bir an önce sonlandýrmak buna yönelik somut adýmlarýn atýlmasýný saðlamak artýk vazgeçilmez bir sorumluluk oldu." yorumunu yaptý.
Bakan Fidan þöyle konuþtu:
"Konu Ýsrail olduðu zaman malumunuz olduðu üzere uzun zamandýr uluslararasý sistemin özellikle batý merkezli sistemin kör saðýr ve dilsiz olduðunu biz biliyoruz, yani bu artýk dünyada herkesin bildiði artýk söylemekten bile çekindiði, bazý insanlarýn da artýk söylemekten yorulduðu bir gerçeklik. Fakat Gazze'de 30 binden fazla masum sivilin bilinçli bir þekilde katledilmesi, artýk zulümde yeni bir noktayý temsil ediyor. Dolayýsýyla bunun bu þekilde devam etmesinin uluslararasý sistemde oluþturacaðý kriz, bölgede meydana getireceði patlamalar artýk kaldýramaz bir gerçeklik, devletler ona göre harekete geçmek zorunda."
- "UKRAYNA SAVAÞI BÝR AN ÖNCE DURMALI"
Ukrayna savaþýný da kapsamlý þekilde ele aldýklarýný ifade eden Fidan, þu an Rusya'nýn ve Ukrayna'nýn hemen masaya gelme noktasýnda olmadýðýný da hatýrlatarak, "Biz dýþardan üçüncü bir göz olarak burada artýk bir konuþma zeminine ihtiyaç var. Bu savaþýn durmasýna ihtiyaç var, daha büyük risklerin yayýlmasýnýn önlenmesi için bir diyalog zeminine ihtiyaç var." deðerlendirmesini yaptý.
Avrupa'nýn ortasýnda cereyan eden bu savaþýn tüm bölge için de bir risk oluþturduðunu kaydeden Fidan, baþta Karadeniz'in güvenliði ve tahýl güvenliði olmak üzere birçok çevresel tehditleri de beraberinde getirdiðini söyledi.
- TÜRK-AMERÝKAN ÝLÝÞKÝLERÝNDE "POZÝTÝF GÜNDEM"
Bakan Fidan, "Geldiðimiz aþamada yenilenmiþ bir psikolojiyle, daha pozitif bir gündemle yeni bir sayfa açarak yolumuza devam etme imkaný var." ifadesini kullandý ve Türk-Amerikan iliþkilerinin uzun bir maziye ve sorunlarý çözme refleksine sahip olduðunu vurguladý.
ABD ile Türkiye arasýndaki ticaret hacminin 30 milyar dolardan 100 milyar dolara çýkarýlmasý yönünde ortaya konulmuþ bir vizyon olduðunu aktaran Bakan Fidan, bu hedefe nasýl ulaþýlabileceðine iliþkin görüþmeler yaptýklarýný ifade etti.
Fidan þöyle konuþtu:
"Þu anda yaþadýðýmýz sorunlarý da bir taraftan yönetirken diðer taraftan iki ülkenin üretebileceði ortak potansiyeli ve fýrsatlarý keþfedebileceði fýrsatlar da hayata geçirmek önem taþýmakta. Bu tabii belli bir zihinsel çerçeveyi, diplomatik esnekliði ve kabiliyeti de beraberinde getiren bir husus ve bu konuda Cumhurbaþkanýmýz vizyonu biliyorsunuz yani ülkemizin Fatih pozisyonu yani sýmsýký koruyarak olabildiðince ortaklarýmýzla dostlarýmýzla iliþkilerimizi ilerletme yolunda bir irade ortaya koyuyoruz."
- F-16 VE F-35 DEÐERLENDÝRMESÝ
F-16'larla ilgili siyasi sürecin tamamlandýðýný ve bu süreçte Biden yönetiminin bir irade koyarak Kongre'yi bilgilendirdiðini kaydeden Fidan, artýk uçaklarýn üretim ve teslimatýyla ilgili teknik süreçlerin baþladýðýný belirtti.
Fidan, "Amerikan yönetimi burada bir irade ortaya koydu, Kongre'yi bu konuda bilgilendirdi. Kongre'den de geçti belli bir sürecin sonunda ve irade oluþturma süreci tamamlandý. Bundan sonrasý aslýnda teknik süreç. Savunma bakanlýklarý arasýnda ve ilgili firmalar arasýnda devam edecek olan bir süreç." þeklinde konuþtu.
F-35 konusuna da temas eden Fidan, þunlarý söyledi:
"F-35 konusunda biliyorsunuz biz bu programýn bir parçasýydýk, daha sonra haksýz yere buradan bir çýkarma söz konusu oldu, S-400 konularý bahane edilerek. Biz tekrar pozisyonumuzu koruyoruz, yani buraya yapmýþ olduðumuz bir ulusal ödeme var, almamýz gereken uçaklar var. Türkiye tabii bu konularý geniþ fikirli açýk bir þekilde konuþmaya tartýþmaya her zaman hazýr. Geldiðimiz aþamada aslýnda bu konularý farklý perspektiflerle tartýþabileceðimize de inanýyoruz. Amerika'nýn da bu konuda açýk fikirli olmasý lazým diye düþünüyoruz, bazý görüþ alýþveriþleri var."