Üniter yapı bozulmadan da başkanlık sistemi mümkün

BAŞBAKAN Yardımcısı Bekir Bozdağ, eyalet sistemi oluşturmadan ve üniter yapıyı bozmadan başkanlık sistemine gidilebileceğini söyledi. Bozdağ, “Başkanlık sisteminin ana mantığı diktatörlüğe tek adamlığa ve otoriter yönetime fırsat ve imkan vermemek üzere kurgulanmıştır. ‘Başkanlık tek adamlık’ diyenler cehaletlerinden diyor” dedi.

Kanal 24’e konuk olan Bozdağ, başkanlık sisteminin yürütme ve yasamanın birbirinden kesin ayrı olduğu bir sistem olarak tanımlandığına vurgu yaparak şöyle konuştu:

-Başkanlık sisteminde yürütmeyi doğrudan halk seçiyor.Yürütmenin yasama üzerinde herhangi bir etkisi, yönlendirmesi, tahakkümü yok. Ama bizde Türkiye parlamenter sisteminde, yürütme kimdeyse yasama onun emrindedir. Bağımsız bir yasama yok.

-Başkanlık sistemindeyse yasama tam bağımsızdır. Milletvekilleri şu anda partilerin belirlediği listelerden çıkıyor. Başkanlık sisteminde her bölgeden bir milletvekili seçileceği için milletvekilleri daha güçlü oluyor.

-Başkanlık sistemi deyince ABD’deki gibi federatif bir yapı, eyalet sistemi olacak, ülke parça parça olacak’ gibi fevkalade yanlış bir algı var. Bunlar başkanlık sisteminin değil ABD’nin siyasi tercihidir.

-Türkiye için bizim öngördüğümüz sistem Türkiye’nin gerçeklerini, tarihi kültürel yapısını, dokusunu dikkate alan ama başkanlık sistemiyle bütünleşen yeni sistem. Onun için Sayın Başbakanımız Türkiye modeli başkanlık sisteminden söz ediyor. Biz üniter yapıyı bozmadan başkanlık sistemi öneriyoruz.

En iyi denetim Başkanlık’ta

-Başkanlık sistemi içinde eyalet sistemi vs. oluşturmadan başkanlık sistemine gidilebilir. Biz yönetim sistemini değiştirmeden de başkanlık sistemine geçilebilir diyoruz.

-Biz diyoruz ki Türkiye’de ikili yasamaya ihtiyaç yok. TBMM bugünkü haliyle varlığını devam ettirebilir. Biz diyoruz ki, sandıkta halkın yüzde 50’den fazla oyunu alan başkan seçilir. 

-Ülke geneli barajı kendiliğinden kalkmış oluyor. Çünkü seçim çevresi barajı geliyor. O da yüzde 50’yi geçmek. 

-Parlamenter sistemde mevcut uygulamada denetimin adı var kendisi yok. Denetimin gerçek anlamda olmasını istiyorsak buna en iyi biçimde izin veren başkanlık sistemine geçmeliyiz.

-Başkanın süresi de sabit, yasamanın süresi de sabit. İkisi birinin görev süresini kısaltamadığı için birbirine karşı tam bağımsız.

Tek adamlık mümkün değil

-Bütçe konusu; milletvekilleri bütçeyi geçirme konusunda başkanı denetleyecek.

-‘Tek adamlık’ diyorlar. Tek adamlık konusuna başkanlık sistemi izin vermiyor. Bu sistem tek adamlığı, diktatörlüğü ve otoriter yönetimi ortadan kaldırmak için, yasama yürütmeyi birbirini kontrol eden,  birbirini fren denge sistemleriyle dizginleyen bir yapı üzerine bina edilmiş. Burada diktatör çıkamaz. Tek adam çıkamaz. Bu fren denge sistemi nedeniyle.