İstanbul Tıp Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Tufan Tükek ve Kocaeli Üniversitesi Enfeksiyon Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Sıla Akhan 3. doz aşılamayla ilgili NTV'den Tuğba Öztürk'ün sorularını cevapladı.
Türkiye'de 3. doz aşılama bugün itibariyle başladı.
Hatırlatma ya da rapel doz olarak adlandırılan aşı, 50 yaş üzeri kişiler ve sağlık çalışanları için sisteme tanımlandı.
Sağlık Bakanlığı, bu grupların ardından üçüncü doz aşıyı diğer yaş gruplarıyla devam ettirmeyi planlıyor.
Peki üçüncü doz aşı, 'Sinovac mı, BioNTech mi' olmalı, kimler için gerekli?
İstanbul Tıp Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Tufan Tükek, çift doz Sinovac aşısı olanlara dikkat çekti. Türkiye'de Sinovac aşılaması Ocak ayında başlamıştı. Sinovac aşısı olanlarda yaklaşık 3 ay sonra bir antikor azalması tespit edildiğini söyleyen Tükek, bu nedenle yeni dönemde önceliğin Çin aşısı olanlara verilmesi gerektiğini belirtti.
Uğur Şahin'in BioNTech'te antikor süresinin 9 ay ila 1 yıl arası değiştiği açıklamasını hatırlatan Tükek, hatırlatıcı dozun gerekliliğinden tam anlamıyla emin olmak için gözlem yapılması gerektiğinin altını çizdi.
Tükek, delta ve delta plus varyantlarına ilişkin Sinovac'ın net bir açıklama yapmadığına dikkat çekerek, üçüncü doz için de BioNTech aşısının tüm değerlendirmeler göz önünde bulundurulduğunda daha önde olduğunu belirtti.
Hatırlatıcı dozun hayatımızda kalıcı hale gelme ihtimaline karşı da bilgi veren Tükek, 'Siz aşıları belirli aralıklarla ne kadar tekrarlarsanız o kadar çok antikor üretir. Bu yüzden bir aşı değil iki doz uygulaması yapılıyor. Belki ileride 'bir, iki değil üç aşı birden yapalım, daha iyi koruyucu olsun' diyeceğiz. Çalışmalar elimizde olmadığı için şu an kesin konuşamıyoruz. Ancak üzerine çalışmalar yapılıyor ve yakın zamanda elimizde olacaktır' diye konuştu.
Kocaeli Üniversitesi Enfeksiyon Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Sıla Akhan ise hatırlatma aşısında BioNTech veya Sinovac arasında farka ilişkin henüz bir araştırma bulunmadığını belirtti.
Hangi aşının uygulanacağının önemli olmadığını söyleyen Akhan, BioNTech ya da Sinovac aşısı olanların hatırlatıcı doz olarak istediklerini yaptırabileceklerini söyledi.
Hatırlatmanın vücutta bulunan antikor seviyesinin artırılmasına yönelik bir adım olduğunu dile getiren Akhan, şunları kaydetti:
'Virüs geçirenlerde ya da daha önce herhangi bir aşıyı olanlarda zaten bir bellek var. Buradaki amaç ek doz yaparak vücuttaki savaşcıyı artırmak. Bu noktada da iki aşı arasında büyük fark olacağını düşünmüyorum. Yani aşılananlar ya da daha önce virüsü geçirenler, delta varyantı alsa bile bunun seyri düşük olacaktır.'
Akhan'a göre; esas dikkat edilmesi gerek nokta, hastalığı geçirmeyen ve aşılanmayanlar.
Bu kesimin delta virüse karşı riskli durumda olduğuna işaret eden Akhan, "Bakanlık delta virüsten olabildiğince kaçmak için böyle bir adım attı ancak bunun sonuçlarını henüz bilmiyoruz. Üçüncü doz antikor seviyesini yükseltebilir ancak hiç aşı omayanlar daha büyük tehlikede' diye konuştu.
Sinovac aşısının Türkiye'de yapılan Faz-3 çalışmasında gönüllü olan, Sağlık Bilimleri Üniversitesi (SBÜ) Rektör Yardımcısı Prof. Dr. Mustafa Gerek, 3'üncü doz için BioNTech aşısı yaptırdı.
Gerek, hatırlatma dozlarının vücutta daha güçlü savunma oluşturacağını ve bu sayede antikor düzeyinin daha iyi noktaya gelebileceğini söyledi.
Farklı kombinasyonlarla yapılan aşıların daha yüksek düzeyde antikor sağladığını bildiklerini kaydeden Gerek, "Özellikle olduğum BioNTech aşısının delta varyantına karşı koruyucu olduğunu biliyoruz ki bugünlerde başta İngiltere ve Hindistan olmak üzere dünyada önemli bir tehdit oluşturur düzeye geldi. Delta varyantı ülkemizde de görülmeye başlandı. 50 yaş ve üzerinde, kronik hastalığı olanlarda daha fazla olmak üzere 3'üncü hatırlatma dozlarıyla da en azından pandemiye karşı savaşta önemli bir kazanım elde etmiş olacağız" diye konuştu.