DSÖ: M çiçeði virüsü salgýnlarý durdurulabilir
Dünya Saðlýk Örgütü (DSÖ) Genel Direktörü Tedros Adhanom Ghebreyesus, Kongo Demokratik Cumhuriyeti ve komþu ülkelerdeki M çiçeði virüsü salgýnlarýnýn kontrol altýna alýnabileceðini ve durdurulabileceðini bildirdi.
DSÖ, M çiçeði virüsünü kontrol altýna almak için baþlatýlan küresel stratejik hazýrlýk ve müdahale planýna iliþkin yazýlý açýklama yaptý.
Mevcut planla ilgili DSÖ üyesi ülkelere 23 Aðustos'ta bilgi verildiði belirtilen açýklamada, bu planýn, DSÖ'nün 14 Aðustos'ta M çiçeði virüsünü "uluslararasý öneme sahip halk saðlýðý acil durumu" olarak ilan etmesinin ardýndan oluþturulduðu ifade edildi.
Açýklamada, "Plan kapsamýnda Eylül 2024-Þubat 2025 dönemini kapsayan 6 aylýk dönemde DSÖ, üye ülkeler, Afrika Hastalýk Kontrol ve Önleme Merkezleri (Africa CDC) gibi ortaklar, topluluklar ve araþtýrmacýlar gibi kurumlarýn virüse müdahalesi için 135 milyon dolar tutarýnda bir finansmana ihtiyaç duyulacaðý öngörülüyor. DSÖ, plan kapsamýnda gerçekleþtirmesi gerekenler için yakýnda bir fon çaðrýsý yapacak." bilgisi verildi.
Ghebreyesus tarafýndan virüse karþý yapýlan geçici ve daimi öneriler üzerine inþa edilen planýn, kapsamlý gözetim, önleme, hazýrlýk ve yanýt stratejilerinin uygulanmasýnýn yaný sýra virüsle ilgili araþtýrmanýn ilerletilmesine dayandýðý bildirildi.
Açýklamada, test ve aþýlara eþit eriþimin saðlanmasý, hayvandan insana bulaþmanýn en aza indirilmesi ile toplumlarýn salgýn önleme ve kontrolüne aktif olarak katýlmalarýnýn saðlanmasýnýn da planýn parçasý olduðu belirtildi.
Stratejik aþýlama çabalarýnýn, bulaþma zincirlerini kesmek için son vakalarýn yakýn temaslýlarý ve saðlýk çalýþanlarý dahil en yüksek risk altýndaki bireylere uygulanacaðý ifade edilen açýklamada, DSÖ'nün virüse karþý hazýrlýklý olma ve müdahalenin temel alanlarýnda koordinasyonu artýrmak için çok çeþitli uluslararasý, bölgesel, ulusal ve yerel ortaklarla çalýþtýðý bildirildi.
Açýklamada görüþlerine yer verilen Ghebreyesus, "Kongo Demokratik Cumhuriyeti ve komþu ülkelerdeki M çiçeði virüsü salgýnlarý kontrol altýna alýnabilir ve durdurulabilir." ifadesini kullandý.
Ghebreyesus, salgýný kontrol altýna almak için uluslararasý kuruluþlar, ulusal ve yerel ortaklar, sivil toplum kuruluþlarý, araþtýrmacýlar ve DSÖ üyesi ülkeler arasýnda kapsamlý ve koordineli bir eylem planýna ihtiyaç olduðunun altýný çizdi.
- M ÇÝÇEÐÝ VÝRÜSÜ
M çiçeði virüsü, fareler ve sincaplar gibi kemirgen hayvanlardan veya enfekte olmuþ bireylerden bulaþýyor. Virüsün neden olduðu vücut döküntülerine dokunmak, bu döküntülerin bulaþtýðý giysi, çarþaf, havlu ve benzeri eþyalarý kullanmak ve vücut sývýlarýyla temas etmek en önemli bulaþ nedenleri arasýnda yer alýyor.
Ýlk belirtiler, virüsü kaptýktan sonraki 5 ila 21 günde ortaya çýkabiliyor. Virüs genelde yüksek ateþ, baþ, sýrt ve kas aðrýsý, lenf bezlerinde þiþlik, yorgunluk, üþüme, titreme ve ciltte su çiçeðine benzer kabarcýklara neden oluyor.
Özel bir tedavi yöntemi olmayan hastalýðýn tedavisi antiviral ilaçlarla yapýlýyor. Vakalarýn büyük kýsmý hastalýðý hafif geçiriyor ve birkaç hafta içinde saðlýðýna kavuþuyor.
DSÖ, "maymun çiçeði hastalýðý (Monkeypox)" ismini, 2022'de ýrkçýlýk ve ayrýmcýlýk kaygýsýyla "mpox" olarak deðiþtirmiþti.
