EMG – EEG Neden Önemlidir?

EMG, elektromiyografi teriminin kısaltılmış adıdır. Elektronöromyografi olarak da adlandırılır (ENMG). EMG incelemesi sinir ve kas incelemelerini içeren testler bütünüdür. Sinir iletimleri incelemesi sinir üzerinde elektrik yayılım hızını ölçme işlemidir. Böylece hareket ve duyu sinirlerinin işlevlerini yapıp yapmadığı, herhangi bir vücut bölümünde fonksiyonlarında kayıp olup olmadığı anlaşılır. 

 

İğne EMG’si ise kasların kasılmasını sağlayan elektriksel aktivitenin izlendiği ve yorumlandığı bir kas incelemesidir. 

EMG ve sinir ileti incelemeleri sırasıyla omuriliğin ön boynuz hücreleri, sinir kökleri, sinir ağları, uç sinirler, sinir kas kavşağı ve kas hastalıklarının tanısını koymada kullanılmaktadır. Sıklıkla bel ve boyun fitıklarının, uç sinirlerin belli noktalarda sıkışmasının neden olduğu ağrılı durumlarda ve his kusurlarında, kol ve bacak güçsüzlüklerinin görüldüğü bazı durumlarda, el ve ayak uyuşmalarında, sınırlı veya yaygın kas erimelerinde sinir ve kasların ne kadar zarar gördüğünü ölçmek amacıyla kullanılır.

 

Her zaman için bir vücut bölgesinde birden fazla sayıda sinir ve kasın incelenmesi gerekmektedir. Bazen de sınırlı gibi görünen ve kısa sürmesi planlanan incelemeler, uygulama sırasında elde edilen verilere göre genişletilebilir. EMG'de her hasta için hastalığına uygun ayrı inceleme planları uygulandığından standart bir inceleme süresinden bahsetmek güç olmakla birlikte, bu süre 10 dakikadan 1,5 saate kadar uzayabilmektedir.

EMG’de sinir ileti çalışmaları hastalarda iğne batma hissi yaratmakta, ancak hastalar tarafından rahatlıkla tolere edilebilmektedir. İğne EMG çalışmalarında ise kaslara çok ince iğne vasıtası ile giriş yapıldığından, işlem bir miktar ağrı-sızı oluşturmaktadır.

 

EMG tetkiklerinin kullanıldıgı hastalıklar;

- Bel ve boyun fıtıkları

- Sinir sıkışmalari

- Doğumsal sinir zedelenmeleri

- Sinir yaralanmalari ve kesilmeleri

- Polinöropatiler (sinir ucu iltahapları)

- Motor nöron hastaliklari

- Sinir ve omurilik ameliyatlari öncesi

- Kas hastaliklari: Myopatiler, Muskuler distrofiler

- Myastania Gravis

- Gullian Barre ve diger demyelizan hastaliklar

- Torasik outlet sendromlari

- Vaskulitler

- Multipl skleroz

 

EMG’ye gelmeden yapılacaklar: Tok karnına, kolu ve bacağı rahatlıkla sıvanabilecek bol kıyafetlerle gelinmesi yeterlidir.

 

EEG nedir?

Elektroensefalografi (EEG), epilepsili hastaları ve şüphe oluşturan nöbet bozuklukları olan hastaların beyinlerinin elektriksel aktivitesini görüntüleyip, kayıt eden bir tetkiktir. EEG'nin amacı epilepside ayırıcı tanının yapılması, mevcut epilepsi tanısının desteklenmesi, sınıflanması, fokal beyin lezyonunun araştırılması ve epilepsi hastalarının izlenmesidir.

EEG, beyindeki sinir hücreleri tarafından hem uyanıklık, hem de uyku halindeyken üretilen elektriksel faaliyetin kağıt üzerine beyin dalgaları halinde yazdırılmasıdır.

 

Hangi Durumlarda EEG Yapılır?

Beynin normal elektriksel faaliyeti başta epilepsi(sara hastalığı) olmak üzere pek çok durumda bozulur. EEG’yi oluşturan beyin dalgalarının değerlendirilmesi ile bu bozukluğun yeri ve şekli hakkında bilgi edinilir. 

 

Toplumda EEG bozukluğu %30'a varan oranlardadır. Bu veriler epilepsi - EEG deşarjı ilişkisinde klinik bulgu ve nöbet öyküsünün önemini göstermektedir. Bu kişilerde az da olsa gelecekte nöbet olma olasılığı bulunmaktadır. 

 

Ansefalit gibi beyin enfeksiyonlarında EEG'de değişiklikler görülür. Ateş ve bilinç bozukluğu olan hastalarda, özellikle EEG bu konuda aydınlatıcı olmaktadır. Herpes ansefalitinde de EEG'de kendine özgü özellikler görülebilir. Demans (bunama) hastalarında da EEG'de bazı değişiklikler görülür.

 

EEG Nasıl Çekilir?

Beynin elektriksel faaliyeti, hastanın saçlı derisi üzerine yerleştirilen küçük metal elektrotlar aracılığıyla EEG aletine iletilir ve veriler ortalama 20 dakika süreyle bilgisayara kaydedilir.

Çekim sırasında hastaya elektrik verilmesi söz konusu değildir ve hasta herhangi bir ağrı duymaz.

Parazitsiz, kaliteli bir kayıt alabilmek için hasta çekim sırasında aksi istenmedikçe gözlerini kapalı, çene ve boyun kaslarını gevşek tutmalı, olabildiğince hareketsiz durmalıdır.

Çekimin 3 dakikasında hastadan derin nefes alıp vermesi, çekimin 10 dakikasında ise aralıklı olarak verilen ışık kaynağına bakması istenir.

 

Uykuda EEG Neden Çekilir?

Uyku, beyindeki anormal elektriksel faaliyetin ortaya çıkmasına yardımcı olur. Epilepsi teşhisi için uyanıklık halinde 20 dakika süreyle yapılan EEG’nin yeterli bilgi vermediği durumlarda, gündüz 3-4 saat süreyle uykuda EEG çekilir. Çekim süresinin uzamasıyla anormal beyin dalgalarına rastlama olasılığı da yükseltilmiş olur.

Hastanın bu tür çekime gelmeden önceki gece uykusuz kalması, gerek gündüz uyumasını kolaylaştıracağı, gerek anormal beyin dalgalarının ortaya çıkma olasılığını artıracağı için yararlıdır.

 

Çekime Gelirken Nelere Dikkat Edilmeli?

Son olarak EEG çekimine gelirken nelere dikkat edilmesi gerektiğini anlatan Nöroloji Uzmanı Doç. Dr. Hakan Levent GÜL, “EEG incelemesinin parazitsiz olması bakımından çekim gününün sabahında saçların yıkanması yararlıdır. Sürekli kullanılan ilaçlar varsa, çekim gününde de ilaçlar kullanılmaya devam edilir, EEG’yi değerlendirecek olan hekime bu konuda bilgi verilmesi uygun olur.” diyerek sözlerini noktaladı.