Lenf kanseri, lenfosit adý verilen kan hücrelerinin çoðalmasý, kontrolsüz büyümesi sonucu meydana gelmektedir. Lenf kanseri en sýk lenf bezlerinde görülmektedir. Ancak kötü huylu lenfositler lenf bezleri dýþýnda farklý organlarda da çoðalýp yayýlabilmektedir. Peki Lenf kanseri nedir, belirtileri nelerdir? Lenfoma teþhisi nasýl konulur?
LENF KANSERÝ NEDÝR?
Lenf sistemi vücutta lenf düðümleri ve damar aðýndan oluþan ve bu damar aðý içerisinde lenf sývýsýnýn dolaþtýðý önemli bir sistemdir. Lenf sývýsý vücutta hastalýk oluþturma potansiyeline sahip mikroorganizmalar ile mücadele eden beyaz kan hücrelerini barýndýrýr. Lenf nodlarý (düðümleri), bir filtre gibi fonksiyon göstererek virüs ve bakterilerin vücutta yayýlmasýný engeller. Lenf sistemini oluþturan lenf hücreleri (lenfositler) kontrolsüz çoðalma eðilimine girmesi ile lenf kanseri geliþimine neden olabilir.
Lenf kanserinin týbbi adý lenfomadýr. Lenfosit denilen kan hücrelerinin lenf bezlerinde aþýrý çoðalmasý sonucu ortaya çýkar.
Kötü huylu lenfositler lenf bezleri dýþýnda dalak, karaciðer, kemik iliði ve diðer organlarda da çoðalabilirler.
Lenfoma hýzlý ve yavaþ ilerleyen olarak da gruplara ayrýlabilir. Lenfoma, kadýnlarda erkeklere oranla daha sýk görülür.
En sýk olarak genç eriþkinlerde ortaya çýkan lenfoma, çocukluk çaðýnda en fazla karþýlaþýlan kanser türlerindendir.
LENF KANSERÝ (LENFOMA) BELÝRTÝLERÝ NELERDÝR?
Lenfoma, farklý belirtilerle kendini gösterebilir. Lenfoma belirtileri arasýnda yer alan; uzun süre geçmeyen grip, astýmý anýmsatan kuru öksürük, bademciklerden birinin þiþmesi mutlaka dikkate alýnmasý gereken noktalardýr.
Lenfoma belirtisi deyince ilk akla gelen, genellikle hastanýn vücudunda büyüyen bir kitleyi fark etmiþ olmasýdýr. Bu kitle bazý bölgelere basýnç yapabilir.
Lenf kanseri, kendini klinik belirti olarak daha çok "lenf bezi" denilen bezelerin patolojik olarak büyümesiyle gösterir. Çünkü tümör kitlesinin büyüdüðü yer, aðýrlýklý olarak lenf bezleridir. Bu yüzden de hastalarýn çok büyük bir kýsmý boyun, koltuk altý ve kasýk bölgelerinde lenf bezlerinin büyüdüðünü fark ederek hastaneye gelir.
Hastalýðýn erken evredeki bulgularýnýn seçici olmamasý nedeniyle lenfoma tanýsý bazen gözden kaçabilir. Bu aþamada birçok belirti ve bulgu lenf nodu büyümesine eþlik edebilir:
Öksürük ve nefes darlýðý
Bademcik þiþmesi
Yüksek ateþ
Gece terlemeleri
Halsizlik
Açýklanamayan kilo ve iþtah kaybý
Karýn bölgesi kramplarý
Kaþýntý
Kemik aðrýsý
Dalakta büyüme
Lenfomanýn belirtileri; alerjik öksürük, astým ataklarý ve sinüzit þeklinde de ortaya çýkabilir
Lenfoma belirtilerinden biri de hastanýn baðýþýklýk sistemi yeterli çalýþmadýðý için grip benzeri bulgular gösterebilmesidir. Grip, baþlangýcýndan itibaren en fazla bir hafta içinde iyileþmesi beklenen bir hastalýktýr.
Bunun yaný sýra sinüzit, akciðer enfeksiyonlarý oluþtuðunda ise süre uzayabilir. Ancak haftalarca süren ve enfeksiyon tablosunun aðýrlaþmasý gibi durumlar görülüyorsa mutlaka bir uzman görüþü alýnmalýdýr.
LENFOMA TEÞHÝSÝ NASIL KONULUR?
Hekimler çeþitli kan testleri istemekle beraber esas taný koydurucu olan lenf bezi biyopsisidir. Biyopsi ile alýnan parçada lenfoma hücreleri görülürse taný konmuþ olur. Hastalýðýn hangi evrede olduðunun anlaþýlabilmesi için kemik iliði biyopsisi ve deðiþik radyolojik tetkikler yapýlýr.
Hastalar genellikle büyümüþ lenf bezleri nedeni ile saðlýk kuruluþlarýna müracaat ederler. Ancak lenfoma pek çok hastalýðý taklit edebileceði için erken evrelerde bu hastalýðýn tanýsýnýn atlanmasý söz konusu olabilir.
Hekimler çeþitli kan testleri istemekle beraber esas taný koydurucu olan lenf bezi biyopsisidir. Biyopsi ile alýnan parçada lenfoma hücreleri görülürse taný konmuþ olur. Hastalýðýn hangi evrede olduðunun anlaþýlabilmesi için kemik iliði biyopsisi ve deðiþik radyolojik tetkikler yapýlýr. Akciðer grafisi, tomografi, MR ve PET yapýlan tetkikler arasýndadýr. Büyüyen lenf bezlerinin sayýsý ve daðýlýmý ve baþka organ tutulumunun olup olmamasý hastalýðýn evrelendirilmesinde çok önemlidir.
Doku biyopsisi sonucunun lenfoma olarak gelmesi halinde hastalýðýn vücudun hangi bölgesinde aktif olduðunun tespiti için PET/CT taramasý gerçekleþtirilir. Bu tetkikte hastaya radyolojik olarak iþaretli florodeoksiglukoz (FDG) maddesi kullanýlýr. Hastalýðýn aktif olduðu dokularda enerji tüketimi çok yüksektir dolayýsýyla içeriðinde þeker bulunan ve iþaretli olan bu maddenin kullanýmý sýrasýnda alýnan görüntüler ile vücudun hangi bölgesinde lenfoma hastalýðý olduðu konusunda fikir sahibi olunabilir.