Obsesif kompülsif bozukluk genetik mi? Obsesif kompülsif bozukluk nedir?

Takýntý veya temizlik hastalýðý olarak da bilinen Obsesif kompülsif bozukluk her yaþta görülebilen bir rahatsýzlýktýr. Anksiyete türü bir rahatsýzlýk olan obsesif kompülsif bozukluk (OKB), insanlarý tekrarlanan düþünce ve davranýþlar döngüsüne hapseden bir hastalýktýr. Kiþi takýntýlarýnýn anlamsýz olduðunu bilse de kendisine engel olamaz. Peki Obsesif kompülsif bozukluk nedir? Obsesif kompülsif bozukluk genetik mi? 

Obsesif kompülsif bozukluk yaþayan kiþiler takýntýlarýnýn manasýz veya abartýlý olduðunun farkýnda olabilirler, fakat kendilerini durduramazlar. Ýþte nedenleri ve tedavisi hakkýnda merak edilenler...

OBSESÝF KOMPÜLSÝF BOZUKLUK NEDÝR?

Obsesif kompülsif bozukluk, Kompulsiyon ise yineleyici davranýþlar (el yýkama, sýraya koyma, kontrol etme gibi) ya da zihinsel eylemlerdir (dua etme yada sayma, sözcükleri sessiz bir þekilde tekrarlama gibi). Kompulsiyonlarýn amacý obsesif düþüncelerin ortaya çýkardýðý sýkýntýyý kaldýrmaktýr. Obsesif kompulsif bozuklukta zamanýn boþa harcanmasýna sebep olacak derecede aðýr olan (yani günde 1 saatten fazla zaman alan) ya da günlük iþlevsellikte bozulmaya sebep olan tekrarlayýcý davranýþlarýn yapýlmasý durumudur.

Erkeklerde ortalama olarak 6-15 yaþlarýnda baþlayan hastalýk, kadýnlarda biraz daha geç baþlamaktadýr. (20-29 yaþlarýnda) Hastalýk genellikle yavaþ yavaþ þiddetini artýrarak seyreder.

OBSESÝF KOMPÜLSÝF BOZUKLUK GENETÝK MÝ?

Obsesif kompülsif bozukluk yaþayan hastalarýn anne-babalarýnda ve diðer birinci derece akrabalarýnda Obsesif kompülsif bozukluðun (OKB) sýk olarak görülmesi hastalýðýn genetik olabileceðini düþündürmektedir. Bunun dýþýnda; ailede küçük yaþta aþýrý temizlik takýntýsý olan annenin davranýþlarý veya tam tersi durumlarda kiþide ilerleyen yaþlarda Obsesif kompülsif bozukluk oluþabilmektedir.

Nedeni tam olarak anlaþýlmamýþ olsa da, araþtýrmalar biyolojik ve çevresel faktörlerin OKB ile iliþkili olabileceðini göstermiþtir.

OKB (Obsesif Kompülsif Bozukluk) belirtileri nelerdir?

Yaygýn obsesyon belirtileri:

* Pislik veya mikrop bulaþmasýndan korkma

* Baþkasýna zarar vermekten korkma

* Hata yapmaktan korkma

* Rezil olmaktan veya sosyal açýdan kabul edilemez bir þekilde davranmaktan korkma

* Þeytanca veya günahkar düþünmekten korkma

Düzen, simetri, kusursuzluk ihtiyacý

* Aþýrý kuþku ve sürekli güvence ihtiyacý

* Yaygýn kompülsiyon belirtileri:

* Tekrar tekrar yýkanma, duþ alma veya ellerini yýkama

* El sýkýþmayý veya kapý tokmaðýna dokunmayý reddetme

* Kilit, ocak gibi þeyleri sürekli kontrol etme

* Rutin iþleri yaparken içinden veya yüksek sesle sürekli sayý sayma

* Sürekli bir þeyleri belli bir biçimde düzenleme

* Belirli bir sýraya göre yemek yeme

* Genellikle rahatsýz edici olan, akýldan çýkmayan ve uykuyu bölen kelimelere, görüntülere veya düþüncelere takýlýp kalma

* Belirli kelimeleri, cümleleri veya dualarý tekrarlama

* Ýþleri belirli bir sayýda yapma ihtiyacý

* Deðeri olmayan þeyleri toplama veya biriktirme

OBSESÝF KOMPÜLSÝF BOZUKLUK NEDENLERÝ

Biyolojik faktörler: Beyin karmaþýk bir yapýdýr. Bedenin normal iþleyiþi için ihtiyaç duyulan, nöron adý verilen milyarlarca sinir hücresi vardýr. Nöronlar elektrik sinyalleri yoluyla iletiþim kurar. Nörotransmiter adý verilen kimyasallar bu sinyallerin nörondan nörona iletilmesine yardým eder. Araþtýrmalar serotonin adý verilen nörotransmiterin seviyesinin düþmesi ile OKB geliþimi arasýnda bir baðlantý saptamýþtýr. 

Serotonin dengesizliðinin ebeveynden çocuða geçtiðine dair kanýt da vardýr. Bu da obsesif-kompülsif bozukluðun genetik olabileceðinin göstergesidir. Ayrýca beynin belirli bölgeleri serotonin dengesizliðinden etkilenir, bu da OKB’ye yol açar. Bu problemin, beynin saðduyu ve planlama ile ilgili bölgeleri ve bedensel hareketleri içeren mesajlarý süzen bölgeleriyle baðlantýlý olan beyin yolaklarýyla alakalý olduðu görülür.

Çevresel faktörler: Bazý çevresel stres yaratýcý faktörler OKB’yi tetikleyebilir. Belirli çevresel faktörler ise kiþide var olan bu rahatsýzlýðý kötüleþtirebilir. Bunlar;

Taciz

Yaþamsal deðiþiklikler

Hastalýk

Sevilen birinin ölmesi

Ýþ veya okulla ilgili deðiþiklikler veya problemler

Ýliþkiyle ilgili kaygýlar

Enürezis nokturna nedir? Enürezis nokturna nedenleri ve tedavisi