Saðlýk Bakanlýðýnca hazýrlanan "Normal Doðum Eylem Planý" ile kamu, üniversite ve özel hastanelerin tümüne "Gebe Okulu" kurma zorunluluðu getirilecek, ebelerin görev ve yetkileri geniþletilecek, sezaryen ameliyatlara yönelik denetim ve takip çalýþmalarý yapýlacak.
Cumhurbaþkaný Recep Tayyip Erdoðan'ýn eþi Emine Erdoðan, Saðlýk Bakaný Kemal Memiþoðlu ile hekimler, ebeler ve anne adaylarýnýn katýlýmýyla dün tanýtýmý yapýlan Normal Doðum Eylem Planý, anne ve bebek saðlýðýný korumaya yönelik çalýþmalar çerçevesinde hayata geçirildi.
AA muhabirinin plandan derlediði bilgilere göre, týbben gerekli olmayan sezaryen oranlarýnýn azaltýlmasý ve anne-bebek saðlýðý açýsýndan etkileri bilimsel olarak kanýtlanmýþ normal doðumun özendirilmesi amaçlanýyor.
Bu kapsamda, doðum yapýlan kamu, üniversite ve özel hastanelerin tümüne "Gebe Okulu" kurma zorunluluðu getirilecek. Bu hastanelerde "Anne Dostu Hastane" ünvanýný almak için gerekli fiziki standartlarýn oluþturulmasý saðlanacak.
Bakanlýk, bunun için gerekli mevzuat düzenlemelerini hazýrlayarak, uygulamaya koyacak.
Eylem planýyla anne adaylarýna, gebelik, doðum ve lohusalýk süreçlerine iliþkin kapsamlý bilgilendirmeler yapýlacak, var olan eðitim faaliyetlerinin kapsamýnýn geniþletilmesi, daha çok kiþiye ulaþmasý saðlanacak.
Anne adaylarýnýn, gebelikten doðuma uzanan tüm süreçlerde bilimsel olarak kanýtlanmýþ en doðru bilgilere ulaþabilmesi amacýyla "Annelik Yolculuðu" mobil uygulamasý hayata geçirilecek. Gelecek aylarda tanýtýmý yapýlacak uygulama sayesinde anne adaylarý merak ettiði tüm sorulara cep telefonlarýndan kolaylýkla eriþebilecek.
Bakanlýk, ebelerin görev ve yetkilerinin geniþletilmesine yönelik yeni düzenlemeleri hayata geçirecek, doðumhane çalýþanlarýna maddi teþvik saðlanacak.
Tüm doðumhanelerde "rehber ebe" ve "doðumhane sorumlularý" belirlenecek.
Halihazýrda verilen ebelik eðitimleri daha güçlü bir yapýya kavuþturulacak. Kadýn hastalýklarý ve doðum uzmanlarý ile ebeler, týbbi hatalý uygulamalar konusunda bilgilendirilecek.
Doðum ve sezaryen yönetimi, Bakanlýkça hazýrlanan klinik rehberlere göre gerçekleþtirilecek.
Hastanelerde sezaryen ameliyatlara yönelik denetim ve takip çalýþmalarý yapýlacak. Kamudaki saðlýk yöneticilerinin performans kriterlerine primer (ilk) sezaryen oranlarý da eklenecek.
Sezaryen oraný yüksek hastanelere, kök nedenlerin belirlenmesine yönelik aylýk ziyaretler yapýlacak.
Bakanlýk, toplumun normal doðumun önemi konusunda bilinç kazanmasýna yönelik, kamu spotlarýný yayýmlayacak. Bu konuda uzmanlar, televizyon programlarýna çýkarak, bilgilendirmede bulunacak, sosyal medya üzerinden de benzer çalýþmalar yürütülecek.
81 ilde gebe ve gebe yakýnlarýnýn bilgi alabileceði stantlar eþ zamanlý kurulacak.
Saðlýk Bakanlýðýnca hazýrlanan "Annelik Yolculuðu" kitabý dijital olarak toplumun eriþimine açýlacak. Kitaba yönelik hazýrlanan videolar, aile hekimlikleri ve Gebe Okullarý'nda da kullanýlacak, ayrýca e-Nabýz'a entegre edilecek.
Bakanlýðýn, en güncel verileri temsil eden "2022 Saðlýk Ýstatistikleri Yýllýðý" verilerine göre, Türkiye'de sezaryen ameliyatý oraný Dünya Saðlýk Örgütünün (DSÖ) makul kabul ettiði yüzde 15 sýnýrýnýn çok üzerinde seyrediyor, neredeyse her iki çocuktan biri sezaryenle doðuyor.
Devlet, üniversite ve özel tüm hastanelerde toplam sezaryen ameliyatlarýn hastane doðumlarý içindeki oraný 2022'de yüzde 62,8 olarak belirlenirken, bu oran 2021'de yüzde 60,9, 2020'de ise yüzde 59,6 olarak kayýtlara geçti.
Devlet hastanelerinde sezaryen ameliyatlarýn hastane doðumlarý içindeki oraný 2020'de yüzde 42,8, 2021'de yüzde 44,6 olurken, bu oran 2022'de 46,4'e yükseldi.
Sezaryen ameliyatlarýn hastane doðumlarý içindeki oraný, üniversite hastanelerinde 2020'de yüzde 71,4, 2021'de yüzde 73,1 ve 2022'de ise yüzde 74,4 olarak gerçekleþti.
Özel hastanelerde ise 2020'de yüzde 74,1 olan bu oran, 2021'de yüzde 75,5'e, 2022 itibarýyla da yüzde 78,1'e yükseldi.
Primer sezaryen ameliyat oranlarý da yýllar içerisinde artýþ gösterdi. Primer sezaryen ameliyatlarýn hastane doðumlarý içerisindeki oraný 2022'de yüzde 32,5 olarak gerçekleþirken, bu oran 2021'de yüzde 30,3, 2020'de ise yüzde 30 olarak kayýtlara geçti.
Kamu hastanelerinde primer sezaryen ameliyatý oranlarý 2020'de 16,8, 2021'de 17,5, 2022'de ise 18,5 oldu.
Üniversite hastanelerinde 2020'de 36,4 olan primer sezaryen oranlarý, 2021'de 36,8'e, 2022'de ise 38,8'e çýktý.
Primer sezaryende özel hastaneler de yüksek oranlarýyla dikkati çekti. 2020'de yüzde 41,8, 2021'de yüzde 42,3 olan primer sezaryen ameliyatlar, 2022'de yüzde 46,2 düzeyine yükseldi.