Türkiye'de ilk kez uygulandý! Tümörlerin yeri sýfýr hatayla tespit ediliyor

Dünyada ilk kez 4 yýl önce robotik kafa tabaný cerrahisinin de gerçekleþtirildiði Ankara Üniversitesi Ýbn-i Sina Hastanesi ameliyathanesinde, Türkiye'de bir ilke daha imza atýldý.

Dünya genelinde sayýlý merkezde uygulanmaya baþlanan karma artýrýlmýþ gerçeklikle görüntüleme yapýlarak gerçekleþtirilen beyin cerrahi ameliyatý, özel dizayn edilmiþ Ýbn-i Sina Hastanesi ameliyathanesinde, Ankara Üniversitesi Týp Fakültesi Beyin ve Sinir Cerrahisi Ana Bilim Dalý Baþkaný Prof. Dr. Þükrü Çaðlar baþkanlýðýnda, Beyin ve Sinir Cerrahisi Ana Bilim Dalý Öðretim Üyeleri Doç. Dr. Ýhsan Doðan, Doç. Dr. Onur Özgüral, Operatör Doktor Murat Zaimoðlu ve Dr. Emre Bahir Mete'nin aralarýnda bulunduðu ekip tarafýndan yapýldý.

Kullandýklarý yeni teknoloji hakkýnda AA muhabirine bilgi veren Doç. Dr. Ýhsan Doðan, kullandýklarý teknolojinin daha etkin ve baþarýlý ameliyatlarýn yapýlmasýna imkan saðladýðýný söyledi.

Hastalýklý doku ile çevresindeki dokularýn üç boyutlu görüntüsünün, "VR gözlükleri" sayesinde üst üste bindirildiði teknolojinin, dünyada sayýlý merkezde uygulandýðýný, Türkiye'de ise ilk kez hastanelerinde kullanýldýðýný söyleyen Doðan, "Yüksek teknoloji sayesinde, minimal doku alaný üzerinden çok daha büyük tümörleri çok kýsa sürede, çok baþarýlý þekilde çýkartabiliyoruz." dedi.

Doðan, uygulamanýn hastalar açýsýndan da birçok faydasýnýn bulunduðuna iþaret ederek, "Bir kere hastanýn, hastanede kalýþ süresini ciddi anlamda azaltýyor. Dolayýsýyla buna baðlý geliþebilecek hastane enfeksiyonlarýný ve buna baðlý komplikasyonlarý ciddi azaltýyor. Ameliyatýn risklerini azaltýyor. Deri, kemik ve beyin zarý altýnda görünmeyen yapýlarý, bu artýrýlmýþ gerçeklik teknolojisiyle görüntüleyebiliyorsunuz. Dolayýsýyla çok daha küçük bir doku kaldýrarak, kemiðin altýndaki beyin dokusunu gerçekten görür gibi çok etkin þekilde tümörün neredeyse tamamýný etkin olarak çýkartýyoruz." diye konuþtu.

Artýrýlmýþ gerçeklik teknolojisiyle yaptýklarý beyin ameliyatýna hazýrlanma sürecini anlatan Doðan, þu bilgileri paylaþtý:

"Hastayý ameliyat etmeden bir gün önce, 12 saat öncesinde hastanýn MR görüntülerini alýyoruz ve sisteme yüklüyoruz. Sahip olduðumuz iþletim sistemi, bu görüntüleri 3 boyutlu olarak yeniden yorumluyor ve hem mikroskobumuza hem de hesaplama bilgisayarýnýza aktarýyor. Eþ zamanlý olarak nöronavigasyon sistemiyle ameliyat yaparken hem hastanýn kendi beyin dokusunu görebiliyor hem de radyolojik görüntüleri eþ zamanlý deðerlendirebiliyoruz."

Doç. Dr. Ýhsan Doðan, yeterli hasta sayýsýna ulaþtýklarýnda bu teknolojiyle yaptýklarý ameliyatlara iliþkin bilimsel verileri yayýnlayacaklarýný dile getirdi.

- TÜMÖRLERÝN YERÝ SIFIR HATAYLA TESPÝT EDÝLÝYOR

Ankara Üniversitesi Týp Fakültesi Beyin ve Sinir Cerrahisi Ana Bilim Dalý Öðretim Üyesi Doç. Dr. Onur Özgüral da beynin içerisini görüntülemeye yarayan kamera sistemi olan nöroendoskopi ile beyin tümörleri, kistleri veya hidrosefali denilen beyinde su toplamasýyla ilgili hastalýklarý tedavi ettiklerini, bu teknikte son derece tecrübeli olduklarýný söyledi.

Son yýllarda nöronavigasyon sistemini nöroendoskopiye entegre etmeye baþladýklarýný bildiren Özgüral, þimdi ise karma sanal gerçeklik görüntüleme tekniði ile ayný röntgen görüntülerinde olduðu gibi, beyin tümörlerinin henüz beyin ameliyatý baþlamadan, özel tasarýma sahip gözlük ve mikroskop aracýlýðýyla hasta üzerinde izlenebildiðini anlattý.

Böylece "nokta atýþý" ile tümörün tespit edilebildiðine iþaret eden Özgüral, "Bu teknoloji ile, çok daha küçük alanlardan, daha kýsa sürede ve daha az riskli ameliyatlar baþarýyla gerçekleþtirilebiliyor. Beyin tümörlerinin yeri neredeyse sýfýr hatayla tespit edilebilmekte, gereksiz cilt ve kemik kesilerinin önüne geçilmektedir. Ameliyat sonrasý hastalarýmýzýn en fazla endiþe ettiði, felç kalma riskini de azaltmaktadýr. Kýsaca ameliyatýn baþarýsýný, cerrahýn konforunu ve dolayýsýyla hastanýn konforunu artýran bir sistem." dedi.

- "ÖZEL GÖZLÜKLER SAYESÝNDE TÜM GÖRÜNTÜLERÝ BÝRBÝRÝNÝN ÜSTÜNE BÝNDÝREBÝLÝYORSUNUZ"

Prof. Dr. Þükrü Çaðlar da teknolojinin geliþmesiyle artýrýlmýþ gerçekliðin kullanýmýnýn yaygýnlaþtýðýna, kiþi ve kurumlarýn karma sanal gerçeklik görüntüleme teknolojisine adým atmaya baþladýðýna iþaret etti.

Sanal gerçeklik evreninin saðlýkçýlarýn eðitiminde önemli yer edindiðini belirten Çaðlar, "Karma sanal gerçeklik, gerçek ameliyatlarýn benzerinin yapýlmasýna, ameliyat yapar gibi bir ortamýn oluþmasýna olanak saðladýðý için pek çok eðitim laboratuvarýnda kullanýlýyor." ifadesini kullandý.

Çaðlar, karma sanal gerçeklik görüntüleme tekniðin yardýmýyla Türkiye'nin ilk beyin ameliyatýnýn 25 yaþýndaki hastaya baþarýyla uygulandýðýný bildirdi.

Ameliyat sýrasýnda hastanýn MR görüntülerinden oluþturulan üç boyutlu görüntülerin karma sanal gerçeklik teknolojisi ile birlikte kullanýldýðýný belirten Çaðlar, "Beyindeki hastalýklý doku ve damarlarýn üç boyutlu görüntüsü, özel VR gözlükleri sayesinde gerçek hastanýn görüntüsü ile üst üste bindirildi. Böylece cerrah olarak sanki beynin içinde dolaþarak hastalýklý dokuyu görebilme þansý yakalandý. Bu, ekip olarak ameliyat öncesinde daha iyi hazýrlanmanýz ve ameliyat planýný paylaþmanýz, tartýþmanýz için çok iyi olanak saðlýyor. Yani ameliyatýn planlamasýnda bu artýrýlmýþ karma gerçeklik önemli kolaylýk getirdi." deðerlendirmesinde bulundu.