Uzmanlardan çaðrý: 4 bin 119 hasta kornea baðýþý bekliyor

Türkiye'de her yýl 3-9 Kasým Organ Baðýþý Haftasý olarak kutlanýyor. Saðlýk Bakanlýðý'nýn verilerine göre, 2023 Kasým ayý itibarýyla, böbrek nakli bekleyen hasta sayýsý 24 bin 449, karaciðer nakli bekleyen hasta sayýsý 2 bin 600, kalp nakli bekleyen hasta sayýsý bin 422, akciðer nakli bekleyen hasta sayýsý 204, pankreas nakli bekleyen hasta sayýsý 277 ve kornea nakli bekleyen hasta sayýsý 4 bin 119'dur."

Organ Baðýþý Haftasý kapsamýnda organ nakli önemine deðinen, Ataköy Dünyagöz Hastanesi'nden Göz Hastalýklarý Uzmaný Doç Dr. Ayþe Sevgi Karadað, "Organ nakli iþlevini yitirmiþ olan organýn herhangi bir saðlýklý vericiden veya kadavradan alýnmasýdýr. Organ nakli özellikle iþlevini yitirmiþ dokularda çok büyük önem arz ediyor. Ülkemizde organ nakli için yeterli merkez ve doktor mevcut. Organlarýn iþlevini yitirmesi, hastalarý hem engelli durumuna getirmiþ oluyor hem de hastalarý hayattan koparýyor. Medikal tedaviler ile iyileþtiremediðimiz hastalarýn yaþam kalitelerini organ ve doku nakli ile saðlayabiliyoruz. Hastalarýn yeni bir yaþam sürme þanslarý oluþuyor. Ayný zamanda hastalar medikal tedaviden de kurtulmuþ oluyor. Bu nedenler ile organ baðýþý oldukça önemli. Yýllardýr kornea nakli yapýyorum. Hastalar, kornealarý iþlev görmediðinde retinalarý ve gözün diðer kýsýmlarý saðlam dahi olsa, günlük yaþamlarýný sürdüremiyorlar. Mutlaka birilerinin yardýmýna ihtiyaç duyuyorlar. Özellikle yaþlý hastalarda, demans, Alzheimer gibi hastalýklarýn olduðu durumlarda bu durum daha çok görülüyor. Bu hastalarýmýza nakil yapýldýðýnda hem daha iyi bir hayat sürüyorlar hem de engelsiz oluyorlar. Ayrýca kendi hayatlarýný idare edebilir duruma geliyorlar. Bu açýdan baðýþ bizim için büyük önem taþýyor" dedi.

'BAÐIÞ SAYISI NE KADAR ÇOK OLURSA KORNEA NAKLÝ ÝÇÝN O KADAR ÇOK UMUT OLUYOR'

Baðýþ sayýsý ne kadar fazla olursa kornea nakli için o kadar çok umut olacaðýný belirten Doç Dr. Karadað, "Yýllardýr korneasýnda veya görmesinde sorun olduðunu gördüðümüz hastalarda, nakil ile tamamen saðlýklý bir görme elde edebiliyoruz. Hem tam kat nakil hem de kýsmi nakiller var. Artýk kornea naklinde doku uyumu da gerekmiyor. Herhangi bir ýrktan, cinsiyetten bir kan veya doku uyumu olmaksýzýn, organ nakli her hastaya görme umudu oluyor. Görmek insan için en önemli þartlardan birisi. Görerek okuyoruz, görerek hareket ediyoruz, görerek çalýþýyoruz. Bu nedenlerle çok önemli bir organ. Türkiye'de kornea kornea hastalýklarý yoðun þekilde görülüyor. En çok nakil yaptýðýmýz hastalar genç grubu. Korneada incelme ve dikleþme olan bir grup var. Tamamen saðlýklý bireyler fakat tek problemleri iyi görememeleri. Bu hastalar kimseye baðýmlý olmadan hayatlarýný sürdürebilecek duruma geliyorlar. Türkiye'de kornea baðýþý bekleyen çok sayýda insan var. Kadavradan baðýþ bu yüzden bizler için çok gerekli. Bu nedenlerle organ ve doku nakli bizim için vazgeçilmez" diye konuþtu.

'HER ORGAN VE DOKU NAKLÝ BÝR HASTA ÝÇÝN YAÞAM VE UMUT OLUYOR'

Her organ ve doku naklinin diðer bir hasta için yaþam ve umut olduðunu vurgulayan Doç Dr. Karadað, "Organ nakli hastalarýn hayatlarýný iyi bir þekilde sürdürebilmesi için çok büyük bir imkan saðlýyor. Organ baðýþlarý, hayati öneme sahip. Göz ve kornea nakli hayati bir öneme sahip olmasa da hastanýn baðýmsýz bir hayat yaþayabilmesi için büyük bir önem taþýyan nakillerden. Bu nedenle 3-9 Kasým Organ Baðýþý Haftasý'ný iyi deðerlendirmeliyiz. Tüm vatandaþlarýmýzýn organ naklinin ne kadar önemli olduðunu düþünmelerini, o insanlar için umut olabileceklerini bilmelerini istiyorum. Kornea baðýþlarýnda gözün bütünlüðünü asla bozmuyoruz. Öldükten sonra hastalarýn gözünün bütünlüðüne, yapýsýna dokunmadan gözün önündeki cam tabakayý yani korneayý alýyoruz. Bazý kiþiler tüm gözün alýndýðýný düþünerek, baðýþ yapmaktan korkuyor. Fakat yapýsýný hiç bozmuyoruz. Korkacaklar hiçbir þey yok. Baðýþ yapabilirler. Özellikle kornea naklinin önemini belirtmek istiyorum. Birçok kornea bekleyen hastamýz var bu nedenle baðýþ çok önemli" ifadelerini kullandý.

'TÜRKÝYE'DE ORGAN NAKLÝ KONUSUNDA ÇOK GERÝDEYÝZ'

Türkiye'de organ naklinin yeterli seviyede olmadýðýný bildiren Doç Dr. Karadað, "Türkiye'de organ nakli konusunda çok gerideyiz. Organ Baðýþý Haftasý'nda hekimlere ve habercilere organ baðýþýný duyurma konusunda büyük bir iþ düþüyor. Organ baðýþýný ne kadar iyi anlatýrsak o kadar çok baðýþ kazanabiliriz. Bu sayede birçok hayata dokunabiliriz. Farkýndalýk yaratmak büyük önem taþýyor. Bize düþen bu haftayý iyi deðerlendirip, hem doku hem organ baðýþýna hastalarý teþvik etmek. Türkiye'de canlý baðýþ çok fazla. Ýnsanlar ailelerine ve yakýnlarýna organ baðýþlýyor ama kadavra baðýþlarý olabildiðince düþük. Kadavra baðýþýný artýrmak bizim için çok önemli. Her organ baðýþý yapan hastanýn organlarý ne yazýk ki kullanýlamýyor. Baðýþ için belli kriterler var. Hastanýn beyin ölümünün gerçekleþmesi, yoðun bakýmda ölmesi gibi kriterler gerekiyor. Sizler baðýþ yapýn, belki de kullanýlabilir. Organ baðýþý yapýldýðýnda vazgeçilme gibi bir opsiyonda mevcut. Baðýþlayan kiþilerin vazgeçmesini tabii ki istemeyiz ama bunun bilinmesi de teþvik için önem taþýyor. Özellikle kornea, kalp, karaciðer, böbrek bizim için çok kýymetli. Birçok hasta nakil bekliyor. Bir insan 8 hastaya yetecek kadar doku ve organ baðýþlayabiliyor. Bu da bizim için büyük bir önem taþýyor" dedi.