Bayraktar TB3 ile ANKA-3'ten bir ilk: TEKNOFEST Adana'da gerçekleþecek

AAtölye'de Anadolu Ajansý (AA) Editör Masasý'na konuk olan Sanayi ve Teknoloji Bakaný Mehmet Fatih Kacýr, gündeme iliþkin sorularý yanýtladý, deðerlendirmelerde bulundu.

TEKNOFEST mevsimi geldiðinde gençlerin heyecanýna, coþkusuna ortak olduklarýný dile getiren Kacýr, TEKNOFEST'in gelecek Türkiye'nin fragmaný gibi olduðunu söyledi.

Kacýr, 2018'den bu yana düzenlenen TEKNOFEST'in 7'inci yýlýnda olunduðunu anýmsatarak, þöyle devam etti:

"Her düzenlediðimiz TEKNOFEST'te aslýnda milletimiz, Türkiye'nin milli teknoloji hamlesi yolculuðunda elde ettiði kazanýmlarý, gelecek yýllarda hem savunma sanayinde hem de sivil teknolojilerde kullanýma girecek, yaygýnlaþacak teknolojileri deneyimleme ve görme imkaný buluyorlar. Bu yýl Bayraktar TB3 ve insansýz savaþ uçaklarýmýzdan ANKA-3 halka açýk ilk uçuþ gösterisini TEKNOFEST Adana'da yapacak. TEKNOFEST gökyüzünde adeta muazzam bir gösteri sahnesi. Türkiye'nin milli kanatlarý KIZILELMA, Akýncý, TB2, Anka, Aksungur, Hürkuþ, Hürjet, Gökbey, Atak gökyüzünde muazzam gösteriler gerçekleþtiriyor. Bunun yanýnda Türk yýldýzlarý, Solo Türk yine muazzam gösterilerle ve yankýsý çok geniþ coðrafyaya yayýlarak TEKNOFEST'i zenginleþtiriyor."

Kacýr, merkezinde teknoloji yarýþmalarý olan Havacýlýk, Uzay ve Teknoloji Festivali'nin, Türk gençliðinin, TEKNOFEST kuþaðýnýn milli teknoloji hamlesine yol arkadaþý olmasýna vesile olduðunu dile getirdi.

Ýlk TEKNOFEST'in düzenlendiði 2018'deki 14 teknoloji yarýþmasýna 20 bin gencin katýldýðýný anlatan Kacýr, "Bu yýlýn TEKNOFEST'inde 790 bin takýmda 1 milyon 650 bin gencimiz projeleriyle yarýþýyorlar. 50 farklý kategoride TEKNOFEST yarýþmalarý düzenleniyor. Her yýl yeni yarýþmalar ekleniyor TEKNOFEST'e. Bütün yarýþmalar geleceðin teknolojilerine yönelik hazýrlanýyor." diye konuþtu.

Kacýr, bu yýlýn festivalde kuantum hackathonu, nükleer enerji, akýllý Wi-Fi, hava savunma sistemlerine yönelik yarýþmalarýnýn yeni olduðunu vurgulayarak, bu yýl önceki yýla ilave olarak 11 farklý yarýþmanýn eklendiðini belirtti.

Söz konusu yarýþmalarýn sadece proje yarýþmasý olmadýðýný, gençlerin TEKNOFEST yarýþmalarýyla hayallerini araþtýrma ve geliþtirmeye, projelere ve nihayetinde teknoloji giriþimcilerine dönüþtürdüklerine iþaret eden Kacýr, "TEKNOFEST'ten her yýl yüzlerce yeni teknoloji geliþimi doðuyor. Bunlarýn arasýnda yapay doku teknolojisi, yapay zeka dil modelleri gibi geliþtirilen giriþimler var. Geliþtirdikleri teknolojik ürünleri, 21 farklý ülkeye ihraç eden, milyon dolarýn üzerinde ihracat yapan gencecik kardeþlerimizin kurduðu giriþimler var. Bunlar gerçekten geleceðin Türkiye'sinin gençlerinin ayak sesleri." deðerlendirmesinde bulundu.

- "TEKNOFEST KATILIMI REKORLARA SAHNE OLACAK"

Kacýr, bu teknoloji giriþimlerini, topraðýn altýna ekilmiþ tohum gibi gördüðünü dile getirerek, "Bir gün o toprak çatlýyor ve bir anda toprak yemyeþil oluyor. TEKNOFEST adým adým Türkiye'nin bu noktaya gelmesine vesile olacak. Bizim de hayatýmýza anlam katan, hayatýmýz boyunca yaptýðýmýz en kýymetli, anlamlý iþlerin baþýnda gelen bir proje, bir etkinlik." dedi.

Adana'da da 2-6 Ekim'de muhteþem bir TEKNOFEST'in yaþanacaðýný belirten Kacýr, katýlýmcýlara toplu taþýma ve ring araçlarýný kullanmalarý tavsiyesinde bulundu.

Kacýr, TEKNOFEST katýlýmýnýn rekorlara sahne olacaðýný dile getirerek, geçen yýl Ýstanbul, Ankara ve Ýzmir'de düzenlenen 3 TEKNOFEST'e 4,5 milyon misafirin katýlým saðladýðýný anýmsatarak þöyle konuþtu:

"Bu, dünyada eþi benzeri olmayan bir iþ. TEKNOFEST adeta toplumsal dip dalgaya dönüþtü. 7'den 77'ye, küçücük çocuklarýný yanlarýna alan anne-babalardan, 70'li yaþlarýndaki büyüklerimize kadar herkes, Türkiye'nin bu yolculuðuna ortak olma heyecaný yaþamak arzusunda. Bu da çok anlaþýlýr çünkü Türkiye için bu iþler, yitik sevda gibi. Türkiye'de her birimiz Vecihi Hürkuþ'larýn, Nuri Demirað'larýn hikayelerini dinleyerek büyüdük. Devrim otomobilinin yaþadýðý makus talihi, akamete uðratýlmýþ hikayesini okuduk, filmlerde izledik. Bazý büyüklerimiz, bizzat o günleri yaþadý. Þimdi o günlerden bugünlere gelindi. Savunma sanayinde dünyanýn lider ülkelerinden biri olduk. ÝHA gibi alanlarda dünya birincisi bugün Türkiye. Savunma sanayi sistemlerinin yüzde 80'den fazlasýný kendi imkanlarýyla karþýlayan bir ülke. Kendi evlatlarýnýn alýn teriyle, akýl teriyle baþarabilen bir ülke. Bu heyecana ortak olmak Türk milletinin hakkýdýr. TEKNOFEST'ler bu heyecanla devam edecek. Adana'da hep birlikte bu heyecaný yaþayacaðýz."

Türkiye'nin astronotlarýnýn TEKNOFEST'te olacaðýný, uzay yolculuklarýna iliþkin deneyimlerini gençlerle paylaþacaklarýný anlatan Kacýr, Türkiye'nin otomobilinin festivalde olacaðýný söyledi. Özellikle çocuklar için hazýrlanan alanlarýn bulunacaðýný ifade eden Kacýr, çocuklarýn hayallerinde milli teknoloji hamlesi bilincinin oluþmasýnýn kýymetli olduðunu kaydetti.

Bakan Kacýr, 7 Ekim 2023'ten bu yana Ýsrail'in "canlý yayýnda soykýrým" yaptýðýný, dünyanýn da bu soykýrýmý izlediðini ifade ederek "Türkiye olarak bir an evvel bu zulmün ve katliamýn durmasý için Filistinli kardeþlerimizin ve tüm coðrafyanýn huzura yeniden kavuþmasý için Sayýn Cumhurbaþkaný'mýzýn liderliðinde hem diplomatik kanallardan hem insani yardýmlar yoluyla elimizden geleni en ileri düzeyde yapmaya gayret ediyoruz. Ýsrail saldýrýlarý, etik ve ahlaki deðerler üzerine yükselmeyen teknolojinin insanlýk için ancak felaket olacaðýna dair tarihte yaþadýðýmýz bir örnek." diye konuþtu.

Ýsrail'in sahip olduðu teknolojik üstünlükleri hiçbir hak, hukuk tanýmaksýzýn baþka ülkelerin topraklarýný iþgal etmek, masum insanlarýn canýný almak için hunharca kullanabildiðine dikkati çeken Kacýr, Cumhurbaþkaný Recep Tayyip Erdoðan'ýn, Birleþmiþ Milletler Genel Kurulu'ndaki konuþmasýný hatýrlattý. Kacýr, Lübnan'da çaðrý cihazlarýna yönelik yapýlan saldýrýnýn hiç umulmadýk teknolojik ürünlerin saldýrý aracýna dönüþebileceðini gösterdiðine iþaret ederek buralarda siber güvenlik açýklarýnýn olmasý ya da tedarik zincirlerinde güvensiz halkalarýn bulunmasýnýn, ülkeleri hiç umulmadýk ürünler üzerinden bir tehdit ve tehlikeyle karþý karþýya býrakabileceðini gösterdiðini anlattý.

- "SÝBER GÜVENLÝK ÝHTÝYAÇLARININ KARÞILANMASINA DÖNÜK TEDBÝRLERÝMÝZÝ ARTIRIYORUZ"

Kacýr, son dönemde pek çok cihazýn siber saldýrýlara açýk hale geldiðine iþaret ederek þu deðerlendirmede bulundu:

"Türkiye, merkezi ve kritik altyapýlarýný siber saldýrýlara karþý koruma konusunda çok kuvvetli imkanlara ve kabiliyetlere sahip. Bu konuda Ulusal Siber Olaylara Müdahale Merkezi ve bu merkezle birlikte yürütülen çalýþmalar, bizim TÜBÝTAK çatýsý altýnda Siber Güvenlik Enstitümüz, üzerlerine düþen vazifeleri yerine getiriyorlar ama diðer pek çok devlette olduðu gibi bizim de aslýnda bu yarýþta çok dinamik, çevik bir gayret içinde olma zorunluluðumuz var. Çünkü tehditler çeþitleniyor, farklýlaþabiliyor. Daha önce çok daha sýnýrlý sayýda cihazla baðlantýlý iken bugün hayatýmýzda pek çok cihaz artýk internete açýk. Kullandýðýmýz saatten buzdolaplarýna, çamaþýr makinelerine, elektrikli süpürgelere, otomobillere kadar pek çok cihaz siber saldýrýlara açýk hale geldi. Tabii ki biz de devlet olarak endüstriyel ürünlerdeki siber güvenlik ihtiyaçlarýnýn karþýlanmasýna dönük tedbirlerimizi artýrýyoruz."

- SÝBER GÜVENLÝK BAÞKANLIÐI TBMM'NÝN ÝLK ÝÞLERÝNDEN OLACAK

Kacýr, bu cihazlarýn patlayýcý hale gelebileceði gibi bir düþüncenin ortaya çýkmamasý gerektiðini belirterek "Siber riskler açýsýndan bu cihazlarýn kontrolü, denetimi konusunda yeni adýmlar atýyoruz, atacaðýz. Avrupa'nýn bu konuda Siber Güvenlik Yasasý var. Bu, gelecek yýllarda devreye girecek. Biz de bu yasayla uyumlu adýmlar atýyoruz." ifadelerini kullandý.

Bunlarýn sanayinin ihracat kabiliyeti açýsýndan da önemli olduðunu vurgulayan Kacýr, Türkiye'nin 262 milyar dolarlýk ihracatýnýn 100 milyar dolarýnýn Avrupa'ya yapýldýðýný, Avrupa Birliði'nin bu konudaki Siber Güvenlik Yasasý kapsamýnda ortaya koyduðu düzenlere uyup aslýnda endüstrinin ihracat kabiliyetinin sürmesi için de bunlarýn önem taþýdýðýný bildirdi. Kacýr, bunlardan daha önemlisinin de milletin güvenliði olduðunu dile getirdi.

Bu konuda daha dinamik bir gayret içinde olacaklarýna iþaret eden Kacýr, þöyle konuþtu:

"Önümüzdeki dönemde Meclis'imizin gündemindeki ilk iþlerden biri Siber Güvenlik Baþkanlýðýna iliþkin yasa çalýþmasý olacak. Böylelikle yeni bir otorite kurulmuþ olacak. Türkiye'nin siber güvenlik alanýnda önümüzdeki dönemde atacaðý adýmlarý daha kuvvetli þekilde atmasý, kamuda farklý birimler arasýnda koordinasyonun güçlenmesini saðlayacak. Biz Sanayi ve Teknoloji Bakanlýðý olarak hem TÜBÝTAK bünyesinde Siber Güvenlik Enstitüsü eliyle bu hizmetleri kamu kurumlarýna sunmaya devam ediyoruz hem de önümüzdeki dönemde endüstriyel ürünlerin siber güvenliðine iliþkin üzerimize düþecek görevlere hazýrlanýyoruz."

Ürün güvenliðinin artýk geleneksel olarak yürütülen çalýþmalardan ibaret olmadýðýný, bunun önemli bileþenlerinden birinin siber güvenlik haline geleceðini vurgulayan Kacýr, gelecek dönemde Bakanlýðýn yetki ve sorumluluklarý çerçevesinde özellikle endüstriyel ürünlere iliþkin tedbirleri almayý, denetimleri ve kontrolleri gerçekleþtirmeyi amaçladýklarýný sözlerine ekledi.

Kacýr, Togg için yabancý ortaklýðýn söz konusu olup olmadýðýnýn sorulmasý üzerine yüksek teknoloji alanlarýnda uluslararasý iþbirliklerinin mümkün olduðunu söyledi.

Togg'un batarya teknolojileriyle ilgili þirket kurduðuna dikkati çeken Kacýr, bu þirketin Çinli bir þirketle ortaklýðý olduðunu ifade etti.

Kacýr, ortaklýk kapsamýnda, batarya üretiminin ve AR-GE çalýþmalarýnýn Türkiye'de yapýlmasýnýn hedeflendiðini dile getirerek, "Bunun gibi iþbirlikleri önümüzdeki dönemde çoðalabilir. Togg'u kuvvetlendirecek her türlü iþbirliðini biz de olumlu karþýlarýz. Togg bizim milli markamýz, bu anlayýþla doðdu, bu anlayýþla büyüyecek. Burada farký bir manipülasyon oluþmasýný arzu etmem." diye konuþtu.

- "ÞARJ KONUSUNDA ÖNEMLÝ ADIMLAR ATTIK"

Türkiye'de elektrikli otomobillere iliþkin altyapýnýn durumunun sorulmasý üzerine Kacýr, elektrikli araçlarýn sessizlik, çevre dostu ve kullaným maliyeti açýsýndan kullanýcýlarýna avantajlar sunduðunu anlattý.

Kacýr, elektrikli araçlarda menzil kaygýsýnýn yeni kullanýcýlar için soru iþareti oluþturduðuna iþaret ederek, þunlarý kaydetti:

"Aracýnýzý kendi eviniz veya iþ yerinizde þarj edebiliyorsunuz. Bunun yanýnda halka açýk þarj istasyonlarý da çok önemli. Bunun için Bakanlýk olarak önemli adýmlar attýk. Geçtiðimiz dönemde Enerji Piyasasý Düzenleme Kurumu (EPDK) ile iþbirliði yaparak bu alanda bir düzenleme çalýþmasýný yaptýk. Bir lisans mekanizmasý kuruldu, bu alana özel sektör þirketlerinin yatýrým yapmasýnýn önü açýldý."

Halihazýrda Türkiye'de 23 bin 400 halka açýk elektrikli þarj ünitesi bulunduðunu ve bunlarýn 8 bin 850'sinin hýzlý þarj ünitesi olduðunu belirten Kacýr, "Hýzlý þarj ünitelerinden kastýmýz, ortalama konuþuyorum, 25 dakikada aslýnda bataryanýzý doldurabileceðiniz üniteler. Bizim bir hýzlý þarj ünitesi destek programýmýz oldu. Þu anda 81 þehrin tamamýnda hýzlý þarj üniteleri kurulmuþ oldu. Türkiye elektrikli araç baþýna düþen þarj ünitesi sayýsý açýsýndan Avrupa'da lider konumda. Dolayýsýyla kullanýcýlarýn bu konuda artýk bir kaygý yaþamamalarý gerekir diye düþünüyorum." dedi.

Elektrikli araç pazarýnýn ve buna baðlý olarak þarj ünitelerinin artacaðýný anlatan Kacýr, eksik bölgelerde þarj ünitelerinin yatýrýmlarýný hýzlandýrmak için destek programlarý oluþturduklarýný bildirdi.

Kacýr, elektrikli araçlar için Türkiye'nin altyapýsýnýn oldukça yeterli olduðunu vurgulayarak, kullaným yaygýnlaþtýkça altyapýnýn geliþimini sürdüreceðini söyledi.

- "HIT 30, SON DÖNEMDE ATTIÐIMIZ EN ÖNEMLÝ ADIMLARIN BAÞINDA GELÝYOR"

HIT-30 Yüksek Teknoloji Yatýrým Programý'nýn hedeflerine iliþkin deðerlendirmelerde de bulunan Bakan Kacýr, þu ifadeleri kullandý:

"HIT 30 son dönemde attýðýmýz en önemli adýmlarýn belki de baþýnda geliyor. Sayýn Cumhurbaþkaný'mýz dünyaya Türkiye'nin yüksek teknoloji yatýrým programýný ilan etti. HIT 30'daki 30'un 2 anlamý var. Bir anlamý hedef 2030, 2030'a dek bu programý sürdürmeyi amaçlýyoruz. Bir diðer anlamý da bu programla 30 milyar dolarlýk bir teþvik paketini yüksek teknoloji yatýrýmlarýna sunmayý amaçlýyoruz. Ülkede katma deðerli üretimi ve yüksek teknoloji ihracatýný artýrmak için yatýrýmlarý artýrmanýz lazým, özellikle uluslararasý yatýrýmlarý çekebilmeniz lazým."

Kacýr, Kovid-19 salgýnýndan sonra dünyanýn ucuz, tek merkezden tedarik yapmasý konusunda ciddi soru iþaretleri doðduðuna iþaret ederek, bu modelin risklerini bütün dünyanýn deneyimlediðini anlattý.

Türkiye'nin yüksek teknolojili ihracatýný artýrmasýnýn önemini vurgulayan Kacýr, þöyle devam etti:

"Bunun için yeni yatýrýmlarý Türkiye'ye kazandýrmalýyýz. HIT 30 programýyla þunu yaptýk. Özellikle elektrikli araçlar, batarya, yarý iletkenler yani çip üretimine iliþkin yatýrýmlar, güneþ hücreleri, rüzgar türbinleri, veri merkezi yatýrýmlarý ve benzeri alanlarda çok kapsamlý teþvik paketleri hazýrladýk. Doðrudan nakit teþvikler, istihdam destekleri ve vergi avantajlarý sunduðumuz paketler hazýrlanmýþ oldu. Elektrikli araçlarda 5 milyar dolar, çip yatýrýmlarýna iliþkin 5 milyar dolar, batarya yatýrýmlarýna iliþkin 4,5 milyar dolar, güneþ hücrelerine iliþkin 2,5 milyar dolar, rüzgar türbinlerine iliþkin 1,7 milyar dolar, AR-GE merkezlerine iliþkin 1 milyar dolarlýk kaynaðý bu alanda gerçekleþecek yatýrýmlara önümüzdeki dönemde, inþallah, sunacaðýz."

Kacýr, program kapsamýnda 50'ye yakýn firmayla görüþmeye baþladýklarýnýn altýný çizerek, söz konusu firmalarýn 10'unun fizibilite paylaþýmý aþamasýna geldiðini söyledi.

Salgýn döneminden sonra Türkiye'nin avantajlý bir konuma geldiðini anlatan Kacýr, bu avantajlarý deðerlendirmeyi amaçladýklarýný vurguladý. Kacýr, HIT 30'un yüksek teknoloji yatýrýmlarýnda bir dönem noktasý oluþturacaðýný da belirtti.

Bakan Kacýr, teknoloji giriþimciliðinin yeni nesil ekonominin lokomotifi olduðuna dikkati çekerek, þu deðerlendirmede bulundu:

"Bu yeni nesil þirketlerin Türkiye'de sayýlarýný artýrmak öncelikle hedeflerimizden biri. Bunun ekonomimiz için dönüþtürücü bir güç ortaya çýkaracaðýna inanýyoruz. Son 22 yýl bu alanda temellerin atýldýðý bir dönem oldu. 2002'de Türkiye'de 2 teknopark vardý. Bu 2 teknoparkta da 56 þirket araþtýrma, geliþtirme, inovasyon yapýyordu. Bugün Türkiye'de teknoparklarýn sayýsý 104'e yükseldi. Buralarda 10 bin 800 þirket AR-GE, inovasyon yapýyor. Bunlarýn 3 bine yakýný yeni doðan þirketler. Türkiye'nin AR-GE insan kaynaðý 10 misline çýktý, AR-GE harcamalarý da 10 misline çýktý, 1,2 milyar dolardan 12 milyar dolara geldi Türkiye'nin AR-GE harcamasý. Yeni nesil þirketleri ortaya çýkaran AR-GE çalýþmalarý."

Yeni nesil teknoloji þirketlerinin finansmana eriþiminin de önemli olduðunun altýný çizen Kacýr, bu konuda son dönemde çeþitli adýmlar attýklarýný kaydetti.

Kacýr, AR-GE teþviklerine yönelik de düzenlemeler yaptýklarýný bildirerek, büyük þirketlere AR-GE teþviklerinden saðladýklarý kazanýmlarý teknoloji giriþimlerine yönlendirme zorunluluðu getirdiklerinin altýný çizdi.

Türkiye'de son 3,5 yýlda teknoloji giriþimlerine 4,5 milyar dolar yatýrým yapýldýðýný belirten Kacýr, bu yatýrýmlarýn daha önceki dönemlere göre çok fazla arttýðýný söyledi.

Kacýr, 2030'da 100 bin teknogiriþimin Türkiye'den doðmasýný hedeflediklerini vurgulayarak, 100 giriþimin de milyar dolar deðerini aþmasýný hedeflediklerini dile getirdi.