Bütçe sorunlarý Rusya'nýn Su-57 rüyasýný öldürüyor!
Rusya cumhurbaþkaný Vladimir Putin 14 Mayýs 2019'da Rusya'nýn Astrahan bölgesindeki 929. Chkalov Devlet Uçuþ Test Merkezi'ni ziyaret ederek büyük bir gösteri yaptý. Ancak, Su-57 hala olgun bir tasarým deðil. Anahtar savaþ sistemlerinden yoksun. Sukhoi bu tip için büyük ve verimli bir üretim hattý kurmadý. Ve Moskova'nýn kesinlikle çok sayýda gizli savaþçý satýn alacak parasý yok.
Rusya 2016 yýlýnda silahlý kuvvetlerine 70 milyar dolar harcadý. Ancak 2015 yýlýnda GSYÝH'nýn yaklaþýk yüzde dördünü tekamül eden ekonomik bir gerileme, Moskova'yý harcama önceliklerini yeniden gözden geçirmeye zorladý. Uluslararasý Stratejik Araþtýrmalar Enstitüsü, "2016 bütçesini hazýrlarken, bu harcama düzeyinin sürdürülemeyeceðine dair açýk bir farkýndalýk vardý." ifadelerini kullandý.
Hükümet, Su-57 üretimini kýsýtlama kararýný vermeye çalýþtý. Rusya Savunma Bakan Yardýmcýsý Yuri Borisov televizyon izleyicilerine “Bugün Su-57'nin dünyada üretilen en iyi uçaklardan biri olarak kabul edildiðini biliyorsunuz. “Sonuç olarak, beþinci nesil uçaklarýn seri üretimiyle ilgili çalýþmalarý hýzlandýrmak mantýklý deðil.” ifadelerini kullandý.
ABD'de bir uçak gemisi krizi daha!
2018 kararý, Rus hava gücünün öngörülebilir gelecek için anlamlý sayýda hayalet savaþ uçaðý iþletmeyeceði anlamýna geliyordu. Bu arada ABD ve Çin, seri üretim hayalet savaþ uçaklarý ve yeni gizli bombardýman uçaklarý geliþtiriyorlardý.Putin Mayýs 2019'da dengesizliði gidermeye söz verdi. Sukhoi'nin bir Su-57'nin maliyetini yüzde 20 oranýnda düþürdüðünü iddia eden Putin, Kremlin'in 2027 yýlýna kadar 16 yerine 76 adet Su-57 satýn alacaðýný açýkladý.
Sukhoi, bir Su-57'nin ne kadar maliyeti olduðunu söylemedi, ancak Lockheed Martin'in beþici nesl F-35 savaþ uçaðýnýn, her yýl düzinelerce uçak üreten olgun, tamamen modern bir montaj hattýnda kopya baþýna yaklaþýk 100 milyon dolara mal olduðunu belirtmek gerekir.
ABD ordusu son yýllarda toplam 700 milyar dolarlýk yýllýk savunma bütçesinin bir parçasý olarak yýlda 60-70 adet F-35 satýn aldý. F-35, ABD askeri harcamalarýnýn yüzde birini oluþturuyor. Moskova, kendi askeri bütçesinin yüzde birini Su-57'lere harcarsa, her yýl altý uçak alabiliyor olabilir. Bu da 2027 yýlýna kadar 54 uçak eder.
Rusya, Ukrayna Hava Kuvvetleri'nin yarýsýný yok etti!
Ama bu iyimser bir deðerlendirme. Rus hava kuvvetinin savaþta kullanabileceði Su-57'leri seri üretmeden önce Sukhoi, türün savaþ sistemlerinin geliþtirilmesini tamamlamalý, uçaklara silahlarý entegre etmeli, hayalet savaþ uçaðýný inþa eden montaj hattýný geniþletmeli.Tabii ki, Putin'in altý düzlemli Su-57 eskortu ve daha sonra Su-57 için olasý yeni bir sipariþin duyurulmasý, Rus hava kuvvetini donatmak için ciddi bir çaba ile ilgili deðildi. Bu yapýlanlarýn potansiyel uluslararasý alýcýlar için bir pazarlama kampanyasýnýn parçasý olmalarý mümkündür.
Rusya'nýn Su-57'leri kendi kullanýmý için edinme planýnýn, Hindistan'ýn Hint hava kuvvetleri için Su-57'lerin bir varyantýný birlikte geliþtirme ve ortak finansmanýndan vazgeçme kararýna denk gelmesi tesadüf deðil.
Rusya, Türkiye'yi Su-57 programýna katýlmaya ikna etmeyi ve Hindistan'ýn önemli bir finansör rolünü üstlenmeyi umuyor olabilir. Türk hava kuvvetleri F-35'leri sipariþ etti, ancak ABD hükümeti, Ankara'nýn F-35'in gizli profilinde hassas veriler toplayabilen Rus yapýmý hava savunma sistemleri satýn alma kararýndan dolayý emri engellemekle tehdit etti.
Putin'in Su-57'ye güvenin büyük bir göstergesi, Türk yetkilileri Rus gizli savaþçýsýna kumar oynamaya ikna etmek olabilir.
Ancak Su-57 programýna satýn alýcýlarý eklemek, programýn sorunlarýný sihirli bir þekilde çözmeyecektir. Su-57, üretim hattý küçük,verimsiz, olgunlaþmamýþ bir tasarýmdýr. Bu hýzlý veya ucuz bir maliyetle deðiþmeyecek.
star.com.tr
