Dost ülkeye Milli Muharip Uçak daveti: Bize katýlýn

Türk Havacýlýk ve Uzay Sanayii (TUSAÞ) Genel Müdürü Temel Kotil, Asya Pasifik ülkelerinin þirketin ürettiði hava araçlarýna ihtiyacý olduðunu ifade ederek, "Görüþmeler devam ediyor. Ýnþallah Endonezya da ürünlerimizi kullanacak. Helikopter ayaðýndan ÝHA'sýndan uçaðýna kadar hepsi portföyde var ama kontrat bitmeden paylaþamýyoruz, beklentimiz yüksek." dedi.

Þirket, Endonezya'nýn Cakarta kentinde düzenlenen Indo Defence Expo&Forum 2022 Fuarý'nda ürün portföyünde yer alan helikopter, uçak ve insansýz hava araçlarýnýn maketlerini sergiledi.

Kotil, AA muhabirine yaptýðý açýklamada, fuara en yüksek katýlýmý Türkiye'nin saðladýðýný vurgulayarak, Türk savunma sanayisi ürünleri olgunlaþtýkça bu tür organizasyonlardaki varlýðýnýn da arttýðýný söyledi.

Fuarda, þirket olarak bütün ürünlerini tanýttýklarýný belirten Kotil, þöyle konuþtu:

"Endonezya çok büyük bir ülke. Adalardan meydana gelmiþ, ekonomik olarak güçlü. Dünyanýn en büyük 10 ekonomisinden bir tanesi. Ýlerde süper güç olacaðýný söylüyorlar, gerçekten olur. 250 milyon gibi bir nüfusu var. Yer altý kaynaklarý çok fazla, petrolü var. Ýnsanlarý da çok eðitimli. Endonezya, yýllar önce uçak sanayisine baþlamýþ. CASA dediðimiz, Ýspanya'dan aldýðýmýz uçaklarý ilk yapanlar bunlardý. 1990'larýn sonuna kadar ekonomik krizler oluþunca sektör burada geriledi. Burasý Uzak Doðu'da uçak sanayisinde belki Çin, Japonlar, Güney Kore devreye giriyor ama bunlarda da onlardan geri kalan durumlarý yok. Bu fuara daha büyük bir önem veriyoruz. Ürünlerimizi buradaki kuvvete gösteriyoruz. Endonezya Savunma Bakaný da standýmýzý ziyaret etti ve ürünlerle yakýndan ilgilendi."

Endonezya'nýn Güney Kore'nin savaþ uçaðýyla angaje durumda olduðunu dile getiren Kotil, "Kendilerini Milli Muharip Uçak (MMU) Projesi'ne katýlmaya davet ediyoruz. Güney Kore'nin yaptýðý savaþ uçaðý MMU'dan daha küçük bir uçak. 5. nesil deðil, o açýdan geride kalan bir uçak. Endonezya da inþallah bize katýlýr. Katýlýrsa buna katkýda bulunacak insan kaynaðý var." dedi.

Fuar kapsamýnda Endonezya'nýn havacýlýk sanayisi þirketi PT Dirgantara Indonesia ile mutabakat anlaþmasý imzaladýklarýný ifade eden Kotil, "Buna göre bilgi paylaþýmý yapacaðýz, hem de kendileri bize insan kaynaklarýyla, tecrübeleriyle destek verecekler. BAE Systems nasýl MMU projesine destek veriyorsa bunlar da destek verecek. Çok iyi yetiþmiþ, tecrübeli insan kaynaðý var. 30 yýldan beri bu süreçteler ve gerçek uçak yaptýlar. 60 kiþilik bir yolcu uçaklarý vardý o yarým kaldý, tamamlayamadýlar. 19 kiþilik uçaklarý var, þu anda uçuyor. CASA'yý yapabiliyorlar. Bize insan kaynaðý desteði verecekler." diye konuþtu.

Kotil, TUSAÞ'ýn Endonezya'da bir þirketi bulunduðuna iþaret ederek, "Burada mühendisleri iþe almaya baþladýk. Endonezya büyük, ekonomik olarak güçlü, savunma ihtiyaçlarý yüksek olduðu, havacýlýk endüstrisi bir noktaya kadar geliþtiði için TUSAÞ açýsýndan hem bir ortak hem de güçlü bir müþteri." deðerlendirmesinde bulundu.

Yalnýz MMU deðil tüm projelerde Endonezya'daki insan kaynaðýnýn katkýsýný göreceklerini vurgulayan Kotil, "Burada 10, 15, 20 yýl uçak yapýsal tasarýmýnda, uçak aerodinamiðinde, uçuþ kontrolünde tecrübeli insanlar var. Bir ara neredeyse 20 bin çalýþaný olan uçak fabrikalarý vardý." dedi.

- ÝHRACATTA BEKLENTÝ YÜKSEK

Temel Kotil, þirketin ürettiði hava araçlarýnýn bölge ülkeleri ve Endonezya'ya ihracatýna yönelik geliþmelerle ilgili þunlarý kaydetti:

"Görüþmeler devam ediyor. Ýnþallah Endonezya da ürünlerimizi kullanacak. Helikopter ayaðýndan ÝHA'sýndan uçaðýna kadar hepsi portföyde var ama kontrat bitmeden paylaþamýyoruz onlarý. Beklentimiz yüksek. Malezya, Endonezya, Tayland, Filipinler, Bangladeþ, Vietnam gibi ülkelerin TUSAÞ ürünlerine çok ihtiyacý var. Son 5-6 yýlda TUSAÞ olarak þaha kalktýk. Çok yeni ürünleri piyasaya ya sürdük ya da sürmek üzereyiz. Gökbey tümüyle yerli, buraya gelenlere tanýþtýrýyoruz, motoru bile yerli diyoruz. Çok hoþlarýna gidiyor. Helikopterde çok iyiyiz. Gökbey, hem Endonezya hem Malezya için. Malezya ile Gökbey özelinde ihaledeyiz. Asya Pasifik ülkeleri için önemli ürünler bunlar. Atak, Atak-2 helikopterlerimiz var. Büyük genel maksat helikopterimiz var. Bütün helikopterlere ilgi duyuyorlar. Anka ve Aksungur dünyaya kendini tanýttý, birçok kontrat imzalýyoruz. Endonezya henüz imzalamadý, imzalanýnca paylaþacaðýz. Birçok kontratý çok hýzlý gerçekleþtiriyoruz. Þu anda bunlarý teslimat gayretindeyiz. Hürkuþ'u Çad ve Nijer'e satmýþtýk. Potansiyel ülkelerle son pazarlýklar devam ediyor. Hürjet'imiz ilk uçuþundan sonra 2025'te Hava Kuvvetlerine teslim edilecek, 2026'da tüm dünyaya teslimata baþlayacaðýz."

- MÜHENDÝS SAYISI 6 BÝNE ULAÞTI

Kotil, þirketteki mühendis sayýsýnýn 6 bine ulaþtýðýný ve toplamda 13 bin kiþi olduklarýný belirtti.

Malezya ve Pakistan'daki mühendis sayýlarýnýn da 100'lere geldiðini ifade eden Kotil, "Bu ülkelerde 100 mühendis dediðinizde, buranýn kaymaðýný kullanýyoruz. Bu ülkelerin çok fazla projesi ne yazýk ki yok. Havacýlýkta devdiler, proje olmayýnca eridiler. Ýnþallah bizim baþýmýza gelmez bu. Bu insan kaynaðýný biz deðerlendiriyoruz." dedi.