Yerli ve milli savunma sanayiinde merakla beklenen ürünlerden biri de hiç þüphesiz AESA radar... Cumhurbaþkanlýðý Savunma Sanayii Baþkaný Prof. Dr. Ýsmail Demir'in ASELSAN'ý ziyaretinde son haliyle ilk kez görücüye çýkan radarýn çok kýsa süre içinde BAYKAR'a teslim edilmesi ve Akýncý TÝHA üzerindeki testlerin baþlamasý bekleniyor.
Peki AESA radar ne iþe yarýyor, neden bu kadar önemli ve Akýncý'ya entegrasyonu Türk insansýz hava araçlarýna hangi kabiliyetleri kazandýracak? Tüm bu sorularýn cevaplarýný Savunma Sanayii Araþtýrmacýsý Anýl Þahin TRT Haber'e cevaplandýrdý.
AESA, aktif elektronik faz dizinli radar anlamýna geliyor. Anýl Þahin, günümüzde 4.5 ve 5. nesil bir savaþ uçaðý için en kritik bileþenin AESA radar olduðuna iþaret ediyor.
"Örneðin; F-16'lar, normalde pasif elektronik faz dizinli radara (PESA) sahip. Ancak en modern F-16 konfigürasyonu F-16 Blok 70, AESA radara sahip. Bu nedenle bütün F-16'lar 4. nesil olarak sýnýflandýrýlýrken, F-16 Blok 70'ler 4.5 nesil olarak kabul ediliyor." bilgisini paylaþýyor Þahin.
AESA radarlarýn PESA radarlara göre çok daha uzun menzile ve hedef tespit hassasiyetine sahip olduðunu da öðreniyoruz. Ayrýca, elektronik harpten daha az etkilendikleri de bir gerçek. Bunun en temel sebebi AESA radarlarda birden fazla verici/alýcý modülüne sahip olmasý.
[SSB Baþkaný Prof. Dr. Demir, Aselsan'ýn yerleþkesini ziyaret etmiþ ve Yönetim Kurulu Baþkaný HalukGörgün'den AESA dahil olmak üzere projelerde gelinen son duruma iliþkin bilgi almýþtý.]
Anýl Þahin, günümüzde hava-hava muharebelerinde savaþ uçaðýnýn manevra kabiliyetinin giderek ikinci plana düþmeye baþladýðý görüþünde.
Bu tezini "Çünkü çok uzun menzilli füzeler ve radarlar geliþtiriliyor. Görüþ ötesi hava-hava füzeleri radar arayýcý baþlýða sahipler. Siz güçlü bir AESA radar ile iyi bir görüþ ötesi hava-hava füzesini kombine ederseniz caydýrýcýlýðýnýz katbekat artýyor. PESA radara sahip bir savaþ uçaðýnýn AESA radara sahip bir savaþ uçaðýna karþý pek þansý kalmýyor." cümleleriyle destekliyor.
Savunma Sanayii Baþkaný Prof. Dr. Ýsmail Demir'in "Türkiye'nin geliþtirdiði AESA radarýn muadillerinden aþaðý kalýr bir özelliði olmayacak." cümlesi dikkatimizi çekiyor.
Anýl Þahin bu durumu açarken, "AESA radar alanýnda en iyi teknolojiyi geliþtirmek zorundasýnýz." dedikten sonra bir örnek veriyor:
"Sizin uçaðýnýzýn AESA radarýnýn menzili 100 kilometre olsun. Karþýnýzdaki uçaðýn AESA radarýnýn menzili ise 180 kilometre olsun. Evet, her ikinizde de modern bir radar var ancak karþý taraf sizi daha önce fark edip, daha hýzlý angajman yapýyor. Sizin radarýnýz iþe yaramaz hale geliyor...
Bu nedenle sadece AESA radara sahip olmak yetmiyor. Geliþmiþ bir AESA radar yapabilmek ve onu eksiksiz bir þekilde platformla entegre edebilmek önem kazanýyor."
AESA radarýn ilk olarak BAYKAR imzasý taþýyan Akýncý Taarruzi Ýnsansýz Hava Aracý'nda kullanýlacaðý açýklandý. Bunun temel nedenini 'zorluklar' üzerinden tanýmlýyor Þahin. Ýlk olarak Akýncý'ya entegre edilmesini 'hava testlerinin de büyük bir kýsmý bu platformda yapýlacak anlamýna geliyor' diye yorumluyor.
"Ayný zamanda Akýncý dünyanýn AESA radar ve görüþ ötesi havadan havaya füze taþýyan ilk SÝHA'sý olabilir." diyor ve sözlerini þöyle tamamlýyor:
"Þu ana kadar birkaç test kapsamýnda ABD, görüþ içi hava-hava füzesini Reaper SÝHA'dan ateþledi. Ancak bu uçakta radar bulunmuyordu ve ateþlenen füzenin menzili de kýsaydý.
Eðer biz iyi bir konsept ortaya koyarsak AESA radar ve görüþ ötesi hava-hava füzesine sahip Akýncý özellikle helikopterlere ve insansýz hava araçlarýna karþý çok büyük etki gösterebilir."