HÜRJET'i ilk kez uçuran test pilotu Ercan Çelik: Bütün sistemleriyle güzel çalýþtý

Çelik, Türk Havacýlýk ve Uzay Sanayii'nde düzenlenen Ýstikbalin Yüzyýlý Tanýtým Programý'nda taksi yapan HÜRJET'in pilot koltuðunda, AA muhabirine deðerlendirmede bulundu.

Ýlk uçuþun arkasýnda 4-5 yýllýk bir çalýþmanýn olduðunu belirten Çelik, o an için büyük emek harcandýðýný, büyük koordinasyon ve hazýrlýk yürütüldüðünü ifade etti.

Hazýrlýk safhasýnýn ardýndan testler geçildikten sonra havayla buluþma aþamasýnýn geldiðini söyleyen Çelik, þöyle konuþtu:

"Ýlk uçuþ bir hafta ya da haftalar öncesinden kararlaþtýrýlýyor. Testlerimizi tamamladýk, her þeyden emin olduk, ondan sonra uçuþa karar veriliyor. Uçuþla ilgili o günün hava þartlarýna, diðer etmenlere bakýlýyor. Her þey uygunsa bir gün öncesinde brifing yapýlýyor, her türlü acil durum düþünülüyor. Uçuþ günü, uçaðýn baþýna gidip her gün yaptýðýmýz gibi uçuþu gerçekleþtirmek kalýyor.

Bu uçuþ diðerlerinden tabii ki farklý. Bir uçaðýn ilk defa gökyüzüyle buluþmasý, ilk defa uçmasý. Yerde ne kadar baksanýz da ne kadar bilimsel çalýþýlsa da havada ne þekilde tepki vereceði çok fazla belli olmayabiliyor. Ýlk uçuþta uçaðýmýz gerçekten gayet stabildi. Onun stabilliði bize de çok büyük güven verdi. Uçaðýn içinde kendimi kalkýþtan iniþe kadar çok fazla rahat ve güvende hissettim. Bütün sistemleriyle gerçekten güzel çalýþtý."

Uçaðýn uçuþ kontrol sisteminin çýðýr açan özelliklerden biri olduðunu vurgulayan Çelik, "Bir bilgisayar vasýtasýyla uçuyor uçaðýmýz. Bizim de en çok dikkat ettiðimiz konu buydu simülatörlerde, diðer hazýrlýklarda. Onun stabil olmasý kalkýþa ve iniþe yansýdý. Bize de hiç zorluk çýkarmadý." dedi.

- BÝNLERCE SAATLÝK TESTLER BAÞLADI

Ýlk uçuþla birlikte binlerce saatlik test uçuþlarýnýn baþladýðýný dile getiren Çelik, uçaðýn uçuþ kontrol sistemi, aviyonikleri, yani elektronik sistemleri ve performansýnýn testten geçirileceðini söyledi.

Bu üç ana baþlýkta öncelikle mevcut prototip, gelecek yýl tamamlanacak diðer prototiple test uçuþlarý yapýlacaðýný anlatan Çelik, "Uçak geliþtirme dediðimiz uçuþlarý tamamladýktan sonra artýk askeri sertifikasyon kurallarýna tabi tutulacak. Sertifikasyon gerekliliklerini de geçtikten sonra artýk müþterisiyle, Hava Kuvvetlerimizle, diðer hava kuvvetleriyle buluþmaya hazýr olacak. O kabulleri de geçtikten sonra silahlý kuvvetlerin saflarýnda yerini alacaktýr." ifadelerini kullandý.

- HÜRJET HER DAKÝKA GELÝÞÝYOR

Uçaðýn her dakika geliþtiðini vurgulayan Çelik, þunlarý kaydetti:

"Bulduðumuz her bir bulgu, bilgi, uçaðýn verdiði ikazý geliþtirmede onu düzeltmemiz için bize verilmiþ görev gibi düþünüyoruz. Her uçuþtan sonra bunun brifingini yapýyoruz. Uçakta aksayan sistemleri çalýþýp, kullanýcýnýn beðenmesi asýl önceliðimiz. Pilotlarýn bunu severek, beðenerek ve emniyetle uçmasý lazým. Burada yapabileceðimiz düzeltmeleri sürekli not alarak ve üzerinde neler yapabiliriz diye düþünüyoruz. Ýþin güzelliði de bu. Uçak bizim malýmýz, bizim ürünümüz dolayýsýyla her türlü deðiþikliði yapma, istediðimizi ekleyip çýkarma kabiliyetine ve özerkliðine sahibiz. Dolayýsýyla bu þekilde yapmak bizi çok daha hýzlý geliþtirecektir."

Ercan Çelik, HÜRJET'in kýrmýzý-beyaz renklerdeki boyamasýna iliþkin soruya þu yanýtý verdi:

"Bundan önce uçaðýn üzerinde boya yoktu, gerçek metal rengiydi. Green aircraft, yeþil aircraft aslýnda bu uçaklarýn geleneðidir. Fabrikadan çýktýktan sonra bir süre boyanmaz. Uçakta birçok sývý var, borular, sistemler yeni olduðu için herhangi bir yerden akýtma, sýzdýrma var mý diye görmemiz gerekir. Boyandýðý zaman bunlarý kapatýr. Geliþtirme esnasýnda hatalarý görmek istediðimiz için belli bir süre bu þekilde yapýyoruz. Bu tören için kýrmýzý-beyaz renge boyadýk, bundan sonra da bu renkte devam edeceðiz."