Türk havacýlýðý beþinci nesil savaþ uçaðý KAAN ile yeni bir tarih daha yazdý. Dünyada ABD, Avrupa, Rusya, Çin gibi 5'inci nesil bir muharip uçaðý üretebilecek altyapý ve teknolojiye sahip sýnýrlý sayýdaki ülkeler arasýna girdik. Peki KAAN muadillerine göre daha mý iyi? Ruslar'ýn Sukhoi'si, ABD'nin F-22 Raptor ve F-35'i, Çin'in Chengdu J-20'sine göre üstün özellikleri neler? Dünyadaki diðer savaþ uçaðý projeleri kaç yýlda tamamlandý?.
UÇUÞ MESAFESÝYLE ÖNDE
Türkiye'nin ürettiði KAAN birçok teknik özelliðiyle diðer ülkelerin savaþ uçaklarýndan daha üstün özelliklere sahip. Uçuþ mesafesinde (3 bin kilometre) F-22 RAPTOR'la ayný. Lockheed Martin'in ürettiði F-35A'ya göre ise daha uzun menzilli. F-35 A Lightining'de uçuþ mesafesi 2.800 kilometre. Sabah'ýn haberine göre, Süper seyire bakýldýðýnda da 1.4 mach'la (1 mach=1.226.5 km/sa) Ruslar'ýn SU-57'sinden daha üstün. Azami hýzý 1.8 mach ile F-35A Lightining'den daha hýzlý. Azami irtifa kapasitesi ise 55 bin fit. Bu konuda da F-35A Lightining'den daha üstün özelliðiyle dikkat çekiyor.
F-35'TEN ÜSTÜN
KAAN, özellikleri, milli ve yerli imkânlarla üretilmiþ olmasý, 5. nesil uçak kategorisinde yer almasý ve bir dizi yüksek teknolojiye sahip olmasýyla dikkat çekiyor. Radar izini düþüren özel boyasý ve tasarýmý, gövde içi istasyonlarý, yerli üretim AESA radarý, süper seyir özelliði gibi birçok detay, Kaan'ý modern savaþ uçaklarý arasýnda öne çýkarýyor. KAAN, özellikle mühimmat taþýma kapasitesi ve elektronik harp yetenekleri bakýmýndan, ABD'nin F-35'inden daha üstün. Türk Hava Kuvvetleri'nin envanterindeki F-16'lardan da... F-16 dördüncü nesil savaþ uçaðý. KAAN ise F-35 ve F-22 jetleri gibi beþinci nesil..
DÜNYANIN EN HIZLI BÝTENÝ
KAAN'ýn geliþtirilme süreci de oldukça kýsa sürdü. Türkiye 15 Aralýk 2010'da, F-16 filosunun yerini alacak ve F-35 Lightning gibi diðer kritik uçaklarla birlikte çalýþacak yeni nesil savaþ uçaðýnýn üretilmesine karar verdi. Milli Muharip Savaþ Uçaðý MMU ve TF-X olarak adlandýrýlan ve son olarak KAAN adý veriler proje için belirlenen ilk uçuþ tarihi 2025 olarak belirlendi. Envantere giriþ tarihi ise 2028 olarak öngörüldü. Fakat daha sonra TUSAÞ, beklenenden daha hýzlý projeyi tamamladý. F35 programý 1995'te baþladý ve bitirilmesi çok daha uzun sürdü. Avrupa Birliði yapýmý 4.5 nesil Eurofighter'ýn temeli 1989'da atýldý. Proje 2003-2005 yýllarýna kadar sürdü.
6'SINI DA ÇALIÞIYORUZ
TUSAÞ Genel Müdürü Temel Kotil, milli savaþ uçaðý KAAN'da F-22 ve F-35'ten daha üst teknolojiyi seçtiklerini, projenin dünyanýn en hýzlý biten projesi olduðunu söyledi. KAAN'ýn ilk uçuþunun ardýndan bir TV kanalýnda açýklamalarda bulunan Kotil, "Uçak 5. nesil olunca bugün var olan bütün uçaklarla savaþabiliyor anlamýna geliyor. Ruslarýn SU-57'si, ABD'nin F-22'si, F-35'i onlarýn karþýsýna çýkabilecek bir uçak anlamýna geliyor. Ýçinde yok yok aslýnda. Biz bu uçaðý yaparken zorun zorunu seçtik. F-22 ve F-35'ten daha üst teknolojiyi seçtik. 6'sýný da çalýþýyoruz" dedi.
KAAN'I BÝLGE KAAN YAPACAK
ASELSAN Genel Müdürü Ahmet Akyol, Milli Muharip Uçak KAAN'ýn ilk uçuþunu gerçekleþtirmesinin ardýndan teþekkür mesajý yayýmladý. Akyol, "ASELSAN'ýn misyonu KAAN'ý 'BÝLGE KAAN' yapmak. Çelik kanatlar, Türk mühendisliðinin rüzgârý ve oyun deðiþtiren teknolojilerle en yükseklere ulaþacak" dedi. ASELSAN riptolu haberleþme, tanýma-tanýtma, veri linki, 3 boyutlu iç haberleþme, yedek uçuþ gösterge, TULGAR kaska monteli gösterge birimi, lazer ikaz, entegre elektronik harp, AESA burun radarý gibi ekipmanlarla üstün KAAN'a güç katacak.
RUSLAR 21 YILDA ENVANTERE SOKTU
Rusya'nýn beþinci nesil uçaðý olan Sukhoi Su-57 çift motorlu, gizli, çok maksatlý bir savaþ uçaðý. 1999 yýlýnda baþlatýlan projenin, MiG-29 ve Su-27'nin yerini almasý bekleniyor. Ýlk prototip uçak 2010'da uçtu. Ancak program, denemeler sýrasýnda ortaya çýkan çeþitli yapýsal ve teknik sorunlar nedeniyle uzun sürdü. Tekrarlanan gecikmelerden sonra ilk Su-57, Aralýk 2020'de Rus Havacýlýk ve Uzay Kuvvetleri'nin hizmetine girdi.
KAAN, hayalet (gizli) uçak olmalarýný saðlayan düþük radar kesiti, yüksek manevra yeteneði, süpersonik hýzýný uzun süre kullanmasýný saðlayan süper seyir (supercruise) yeteneði, radar, sensörler ve diðer hava araçlarý da dahil çeþitli kaynaklardan bilgi toplamasýný ve iþlemesini saðlayan geliþmiþ aviyonik sistemler, havadan havaya muharebe, havadan yere saldýrý ve istihbarat, gözetleme ve keþif dahil olmak üzere çok çeþitli görevleri yerine getirebilme özellikleriyle F-16'dan daha üstün.
KAAN
Ýtki (lb): 2X35.000
Azami kalkýþ aðýrlýðý (lb): 80.000
Uçuþ mesafesi (km): 3.000
Süper seyir (mach): 1.4
Azami hýz (mach): 1.8
Azami irtifa (ft): 55.000
Faydalý yük kapasitesi (kg): 10.500
SUKHOI
Ýtki (lb): 2X37.500
Azami kalkýþ aðýrlýðý (lb): 82.000
Uçuþ mesafesi (km): 3.500
Süper seyir (mach): 1.3
Azami hýz (mach): 2
Azami irtifa (ft): 55.000
Faydalý yük kapasitesi (kg): 10.000
F-22 RAPTOR
Ýtki (lb): 2X38.000
Azami kalkýþ aðýrlýðý (lb): 84.000
Uçuþ mesafesi (km): 3.000
Süper seyir (mach): 1.5
Azami hýz (mach): 2.25
Azami irtifa (ft): 50.000
Faydalý yük kapasitesi (kg): 10.000
F-35A LIGHTINING
Ýtki (lb): 43.000
Azami kalkýþ aðýrlýðý (lb): 66.000
Uçuþ mesafesi (km): 2.800
Süper seyir (mach):
Kabiliyeti yok
Azami hýz (mach): 1.6
Azami irtifa (ft): 50.000
Faydalý yük kapasitesi (kg): 8.000
Ýtki (lb): 2X32.600
Azami kalkýþ aðýrlýðý (lb): 80.000
Uçuþ mesafesi (km): 3.000
Süper seyir (mach): Kabiliyeti yok
Azami hýz (mach): 2.25
Azami irtifa (ft): 60.000
Faydalý yük kapasitesi (kg): 11.000