Türkiye ile Milli Muharip Uçak ortaklýðý: Gurur duyuyoruz

Ýngiltere Dýþiþleri Bakaný James Cleverly, 'Türkiye'nin Karadeniz'den tahýl ihracatý anlaþmasýnýn müzakeresinde oynadýðý role ve Montrö Sözleþmesi'ni korumak için yaptýðý çalýþmalara son derece deðer veriyoruz.' dedi.

Birleþmiþ Milletler 77. Genel Kurul Görüþmeleri için New York'ta bulunan Cleverly, Anadolu Ajansý muhabirinin sorularýný yanýtladý.

Ukrayna'nýn doðusunda toprak kaybýnýn ardýndan Rusya Devlet Baþkaný Vladimir Putin'in seferberlik ilan etmesini deðerlendiren Cleverly, ''Seferberlik ilaný savaþýn (Putin için) planlandýðý gibi gitmediðini gösteriyor.'' ifadesini kullandý.

''Putin birkaç hafta içinde Ukrayna'nýn tamamýný iþgal etmeyi umuyordu ama þimdi aylar sonra Ukrayna güçlerinin Rus güçlerini Ukrayna'nýn doðusunun büyük bir bölümünde geri ittiðini görüyoruz.'' diyen Cleverly, sözlerini þöyle sürdürdü:

''Vladimir Putin'e mesajýmýz bu yasa dýþý ve tahrik edilmemiþ savaþýn yanlýþ olduðu. Putin'in yapabileceði en iyi þey, birliklerini geri çekmek, Ukraynalýlarýn ülkelerinin kontrolünü tekrar ele almasýna ve ekonomilerini yeniden inþa etmesine izin vermek olur. Bu çaðrýmýza ve Ukrayna halkýna destek vermeye devam edeceðiz.''

Cleverly, Rusya'nýn iþgali altýndaki bazý bölgelerin yeniden Ukrayna'ya geçmesinin ardýndan, ''(Ukrayna'nýn doðusunda)Buralarda yapýlacak her türlü sahte referandum özgür, adil veya meþru olmayacak ve Ukrayna'nýn doðusundaki insanlarýn gerçek arzusunu, iradesini yansýtmayacak. Rusya'nýn yapmasý gereken bu anlamsýz referandumlarla zaman ve enerji harcamaktansa askerlerini geri çekmektir.'' deðerlendirmesinde bulundu.

- NATO, RUSYA'YA KARÞI BÝR TEHDÝT DEÐÝL

Putin'in nükleer silah kullanma tehdidine iliþkin ise Cleverly, þunlarý kaydetti:

''Vladimir Putin'in gerginliði týrmandýran agresif söylemini gördük. (Putin'in) anlamasý gereken, dünyanýn anlamasý gereken þey, Ukraynalýlarla omuz omuza duracaðýmýzdýr çünkü onlar ülkelerini savunuyor. NATO Putin'e karþý hiçbir zaman tehdit teþkil etmedi. Bu savaþ bir seçim ve Putin ordusunu geri çekmeyi seçebilir.''

Rusya'nýn Ukrayna'ya baþlattýðý savaþýnýn özellikle güneyde gýda güvenliði konusundaki sýkýntýlarý artýrdýðýna dikkati çeken Cleverly, ''Gýda sýkýntýsý çekenlerin þunu bilmesi gerek, gýda ihracatýna yaptýrým yok, gübre ihracatýna yaptýrým yok, amonyum nitrat ihracatýna yaptýrým yok. Putin açlýðý bir savaþ silahý olarak kullanýyor ve bunu yapmasý ahlaksýzca ve yanlýþ.'' dedi.

- "TÜRKÝYE'NÝN MONTRÖ SÖZLEÞMESÝ'NÝ KORUMASI ÇOK DEÐERLÝ"

Türkiye'nin NATO üyesi bir ülke olarak Ukrayna ve Rusya arasýndaki arabuluculuk çabalarýný da deðerlendiren Cleverly, þöyle devam etti:

"Türkiye'nin Karadeniz'den tahýl ihracatý anlaþmasýnýn müzakeresinde oynadýðý role ve Montrö Sözleþmesi'ni korumak için yaptýðý çalýþmalara son derece deðer veriyoruz. Ama nihayetinde (savaþý bitirmek) Rusya'nýn sorumluluðu...Hem Türkiye'nin hem diðer ülkelerin katkýlarý bizim için deðerli.''

- "GARANTÖR ÜLKE ÝNGÝLTERE'NÝN KIBRIS POZÝSYONU DEÐÝÞMEDÝ"

Ýngiltere'nin garantör ülkelerden biri olarak Kýbrýs'taki soruna nasýl bir çözüm önerdiði ve KKTC'yi baðýmsýz bir devlet olarak tanýyýp tanýmayacaðý sorusuna ise Cleverly þu yanýtý verdi:

''Kýbrýs konusundaki tutumumuz gayet iyi biliniyor ve tutarlýlýðýný koruyor. Çözüm görmek istiyoruz. Tabii bir taraftan da hem Türkiye hem Yunanistan hem de Kýbrýs ile harika bir iliþkimiz var. Ýngiltere olarak biz tabii ki sorunun çözülmesini istiyoruz, tutumumuz ise uzun süredir ayný ve deðiþmedi.''

- "BM'NÝN EVRÝLMESÝ GEREK"

Clevery, BM Güvenlik Konseyi'nin 5 daimi üyesinden biri olan Ýngiltere'nin giderek artan reform çaðrýlarý konusundaki tutumunu ise þöyle deðerlendirdi:

''BM'nin dünya sahnesinde etkili bir ses olmaya devam etmesini istiyoruz. Etkili olabilmesi için de elbette tüm kurumlarýn evrilmesi gerekiyor. BM reformunu destekliyoruz ve bunu elbette uluslararasý toplumla birlikte yapmak istiyoruz. Þimdi daha fazla ayrýntýya girmem doðru olmaz ama tabii ki bu kurumun gelecekte de etkili olmaya devam etmesini saðlamamýz gerek ve reformlar önemli.''

- MÝLLÝ MUHARÝP UÇAK ÝÇÝN TÜRKÝYE-ROLLS ROYCE ORTAKLIÐI

Ýngiliz uçak ve motor üreticisi Rolls Royce'un Türk milli muharip uçaðý için motor üretmesi konusunda Ýngiliz hükümetinin tutumu ve bir çabasý ya da itirazý olup olmadýðý sorusuna ise Cleverly þöyle cevap verdi:

'Türkiye bir NATO ülkesi Rolls Royce da bir Ýngiliz þirketi ve bununla gurur duyuyoruz. Bu tür müzakereler taraflar arasýnda oluyor ama biz Ýngiltere olarak teknoloji ve mühendislik mirasýmýzdan gurur duyuyoruz. Dünyanýn dört bir yanýndaki dostlarýmýzýn da bu harika þirketlerle çalýþmasýný görmekten mutluyum.'