Türkiye üretti! Havada devrim: Dünyayý þaþýrtan hamle

Yerli ve milli savunma sanayii ülkemizde son yýllarýn en önemli konu baþlýklarýndan biri... Ancak söz konusu alandaki geliþmeler genelde birbirini izleyen yapýda ilerliyor ve belli aralýklarla kamuoyuna duyurulan geliþmelerle sektörün nereye doðru evrildiði de görülüyor.

Ancak son 10 günlük süreç belki de bugüne kadar hiç þahit olmadýðýmýz bir eþiðe iþaret ediyor. Milli Muharip Uçak'ýn (MMU) taksi yapmasý, ANKA-3'ün vücut bulmuþ halinin ilk kez kamuoyuyla paylaþýlmasý, Hürjet'in piste çýkmasý, kanatlarý katlanan yapýdaki Bayraktar TB-3'ün boy göstermesi ve ATAK II aðýr sýnýf taarruz helikopterinin motorunun Türkiye'de üretileceðinin açýklanmasý...

Tüm bunlarý alt alta koyduðunuzda aslýnda yakýn sayýlabilecek bir geçmiþe kadar savunma sanayiinin neredeyse bütününde dýþa baðýmlý hareket etmek durumunda kalan bir ülke için son derece farklý ve güçlü bir yeni sayfa ortaya çýkýyor.

[Yerli/milli savunma sanayiinin bugüne kadarki en önemli projelerinden biri olan Milli Muharip Uçak.]

"YENÝ BÝR SAYFA DEÐÝL YENÝ BÝR ÇAÐ AÇILDI"

Savunma Sanayii Araþtýrmacýsý Yusuf Akbaba, hem sektörü hem de yukarýda bahsettiðimiz projeleri oldukça yakýndan takip eden bir isim.

TRT Haber'e konuþan Akbaba 'yeni sayfa' ifadesinin aslýnda yaþananlarý tam olarak yansýtamayabileceði uyarýsýnda bulunuyor. Bu nedenle de "Bahsettiðiniz geliþmeler Türk savunma sanayiinde yeni bir sayfa açmadý, yeni bir çaðýn kapýlarýný araladý" ifadesini kullanýyor.

Kýsa sürede üst üste yaþanan geliþmelerin son derece deðerli olduðunu vurguluyor Akbaba ancak yaþananlarýn Türk kamuoyunda hak ettiði ilgiyi göremediði eleþtirisini de paylaþýyor.

TÜRKÝYE ÜRETTÝ! HAVADA DEVRÝM: DÜNYAYI ÞAÞIRTAN HAMLE

Ayný gün içerisinde 5. nesil olmasý hedeflenen savaþ uçaðýnýn taksi testini, yerli jet eðitim uçaðýnýn taksi testini ve insansýz jet uçaðýnýn görüntülerini gördüðümüzü anýmsatýyor Yusuf Akbaba ve devam ediyor:

"Milli Muharip Uçak, Hürjet, Anka-3 ve Atak-II... Sayarken çok rahat deðil mi? Ama þöyle bir durum var... Türkiye ölçeðinde bir ülkenin bu kadar büyük çaplý dört havacýlýk projesini ayný anda yürütmesi bütün dünyanýn dikkatini çekiyor.

MMU'nun motorunu çalýþtýrýp taksi yaptýðý test görüntülerinin yayýnlanmasýnýn ardýndan Hindistanlý sosyal medya kullanýcýlarý kendi ülkelerinin beþinci nesil savaþ uçaklarýnýn nerede olduðunu soran eleþtirel paylaþýmlarda bulundu."

[Türkiye'nin 'Jet Eðitim ve Hafif Taarruz Uçaðý' Hürjet 18 Mart'ta ilk kez piste çýktý.]

ALT SÝSTEMLERDEKÝ YERLÝLEÞTÝRME DE ÇOK KRÝTÝK

Söz konusu projelerin çok büyük oranda yerli/milli imkanlarla geliþtirildiðini biliyoruz. Ancak yine de takvime yetiþebilmek adýna bazý platformlarda yerli olmayan bazý unsurlar da kullanýldý. Örneðin Hürjet'de bu yöntem uygulandý. Fakat buna raðmen bütün sistemler ele alýndýðýnda hedef yüzde 90'ýn üzerinde yerlilikle uçaðý çýkarmak olarak belirlendi.

Savunma Sanayii Araþtýrmacýsý Yusuf Akbaba tam da bu noktada bir parantez açýyor ve MMU üzerinden de bir bilgi paylaþýyor.

MMU'nun en can alýcý noktasýnýn GaN AESA radarý olacaðýnýn altýný çizen Akbaba, "Özellikle MMU ve Anka-3, Türk Hava Kuvvetleri'ne yakýn gelecekte radar görünürlüðü düþük sistemlerle harekat icra edebilmenin rahatlýðýný saðlayacak. Görülmeden görmek ve sonrasýnda etkisiz hale getirme kabiliyetlerine ulaþarak bölgemizde bize hasmane tutum sergileyenler için büyük tehdit unsuru olacaklar. Türkiye uzun yýllardýr AESA radar teknolojisine yatýrým yapýyor. ASELSAN'ýn ortaðý olduðu AB Mikro Nano þirketinde AESA radarlarýmýz için yerli GaN transistör üretiliyor. Ve bu transistörlerin kullanýldýðý radarlar envantere girmeye hazýrlanýyor" diyor.

[MMU'nun en can alýcý noktalarýndan biri olan ASELSAN imzalý GaN AESA radar.]

Alt sistem bazýnda yerlileþtirme yapýlmadýðý sürece savunma sanayii alanýnda tam baðýmsýz olunamadýðýna iþaret ediyor Akbaba... Peki, söz konusu radar neden bu kadar önemli?

"MMU'da kullanýlacak GaN AESA burun radarý sayesinde klasik mekanik burun radarlarýna kýyasla artýrýlmýþ menzil kabiliyetine ek olarak deðerli imkanlar kazanýyor.

Üst düzey hassasiyette çoklu hedef takibi, düþük hýzlý hedeflerin hassas þekilde tespit ve takibi, elektronik harbe karþý yüksek dayaným ve hava - hava / hava - yer görevlerini eþ zamanlý icra edebilme özellikleri akla ilk gelenler. Tabi bu sadece bir örnek. Yukarýda bahsettiðimiz projelerin hepsinde bu þekilde yerlileþtirilen çok deðerli alt/üst sistemler var.

Tüm bunlarý alt alta koyduðunuzda geçtiðimiz 10 günlük süreçte yaþananlarý bir 'savunma sanayii müjdesi' olarak algýlamanýn çok daha ötesi gerekiyor. Çünkü bahsettiðimiz bu süreçler Türkiye'yi bu alanda dünyanýn en iyileri arasýna taþýyor."

[Geçtiðimiz günlerde ilk kez görücüye çýkan ANKA-3'ün çok yakýn bir gelecekte havalanmasý bekleniyor.]

HANGÝ PROJE NE DURUMDA?

Türk havacýlýk sanayii için son derece deðerli olan projelerdeki son durum ise þöyle:

Milli Muharip Uçak: 2026 yýlýnda ilk uçuþunu gerçekleþtirmesi hedeflenen Milli Muharip Uçak'ýn ilk uçuþ tarihi 2023 sonuna çekildi. Taksi testini baþarýyla tamamlayan MMU'nun bu yýl ilk uçuþunu gerçekleþtirmesi bekleniyor.

Bayraktar TB-3: Gemiye iniþ kalkýþ testleri öncelikle karadaki bir platforma yapýlacak. Sonrasýnda TCG Anadolu testleri baþlayacak. Bu yýl içerisinde ilk uçuþunu yapmasý öngörülüyor.

ANKA-3: Geçtiðimiz günlerde ilk kez görücüye çýkmýþtý. Bazý son testlerin ardýndan havalanacak. Haftalar içerisinde ilk uçuþunu gerçekleþtirmesi bekleniyor.

Hürjet: 18 Mart 2023 tarihinde yer testlerine baþladý ve ilk taksisini baþarýyla gerçekleþtirdi. Çok kýsa süre içinde uçmasý bekleniyor. Sektör kaynaklarý, ANKA-3 ve Hürjet'in ayný gün havalanabileceði ihtimalini de göz ardý etmiyor.

ATAK II: Ukrayna, ATAK-II olarak da bilinen T929 Aðýr Sýnýf Taarruz Helikopteri'nin motorlarýný Türkiye'ye teslim etti. Motorlar, ATAK-II'nin ilk prototipinde kullanýlacak. Söz konusu helikopter 1,5 ton faydalý yük taþýyabilecek. Bu yýl motor çalýþtýrmasý ve ilk uçuþunu gerçekleþtirmesi bekleniyor.