Yerli üretim Sonobuoy ile Türkiye'nin çok kritik bir açýðý daha kapatýldý. Türk mühendislerce geliþtirilen yazýlým sayesinde Türkiye ilk kez insansýz bir deniz aracýndan atýlan sonobuoy ile su altýndaki hedefi buldu.
Ankara'nýn son yýllardaki en önemli konu baþlýklarýndan biri de hiç þüphesiz Mavi Vatan... Gerek tansiyonun kimi zaman çok yükseldiði Ege ve Akdeniz'de kimi zaman dünyanýn gözünün üzerinde olduðu Karadeniz'de Türkiye'nin güçlü bir pozisyonda olabilmesi bu nedenle deðerli.
TRT Haber'in haberine göre; Mavi Vatan'da gerek su üstü gerek su altý unsurlarý izleyebilmek, hareketlerini gözlemleyebilmek ve niyetlerini anlayabilmek hayati öneme sahip. Bu noktada en önemli araçlardan biri sonobuoy. Koç Savunma, ürettiði sonobuoy tespit yazýlýmýyla bu alanda Türkiye'nin çok kritik bir açýðýný kapatmakla kalmadý ayný zamanda böylesine hassas bir alanda dýþa baðýmlýlýðý da ortadan kaldýrmýþ oldu.
Sualtý harbinde, su altýnda saklanan denizaltýlarýn, insansýz araçlarýn tespit edilmesi çok önemli. Bu araçlarýn tespit edilmesi için suda yaydýklarý gürültüleri dinleyen ve bunlarý karadaki, havadaki ya da su üstündeki diðer platformlara ileten sensörler kullanýlýyor. Bu sensörlere sonuoboy deniliyor.
Bu araçlar harcanabilir olarak deniz ortamýna gemiden, uçaktan ya da insansýz bir cihazdan atýlabiliyor. Ve ortamý dinlemeye baþlýyorlar. Temas almaya baþladýktan itibaren bu temaslarýný özel sinyal iþleme algoritmalarýyla ilgili ortamlara ileterek hedefleri rapor ediyor.
HEDEFÝN YERÝ MÝLLÝ SÝSTEMLERLE TESPÝT EDÝLÝYOR
Koç Savunma Þirketinde Sistem Entegrasyon ve Test Birimi Yöneticisi Burçin Kayalý, sonuoboy'dan gelen sinyalleri dinleyen, bunlarý ayrýþtýran, analiz eden ve hedefin yerini söyleyen bir sinyal iþleme sistemi geliþtirdiklerini söylüyor.
Bu sistemi geliþtirirken Deniz Kuvvetleri Komutanlýðý'nýn büyük desteðini aldýklarýný anlatan Kayalý, "Önce MELTEM uçaklarýmýzda bu sistemi denedik ve baþarýlý olduk. Ardýndan Deniz Kuvvetleri'ne ait insansýz hava aracýnda denemeler yaptýk. Onda da baþarýlý olduk." dedikten sonra konuyu geçtiðimiz ay Portekiz'de düzenlenen NATO Tatbikatý'na getiriyor.
TÜRKÝYE ÝLK KEZ BU KABÝLÝYETE KAVUÞTU
Tatbikat kapsamýnda Türkiye'nin geliþtirdiði MARLÝN isimli su üstü insansýz deniz aracýndan sonuoboy býraktýklarýný anlatan Kayalý, þöyle devam ediyor:
"Orada bizim geliþtirdiðimiz sinyal iþleme sistemi kullanýlarak, tatbikatta düþman denizaltý hedefine bürünen cismi çok hýzlý bir þekilde tespit ettik. Tespit etmekle kalmadýk NATO standartlarýna uygun bir þekilde hemen karargaha rapor ettik.
Böylece Türkiye ilk kez kendine ait bir yazýlýmla sonuoboy vasýtasýyla düþman denizaltýyý tespit etmiþ oldu. Bu son derece önemli bir iþ. Bu sistem daha önce yurtdýþýndan ithal ediliyordu. Koç Savunma sayesinde ilk kez yerli ve milli olarak hayata geçirildi."
PERSONELÝN CAN GÜVENLÝÐÝ RÝSKE EDÝLMÝYOR
Sonouboy'un çok önemli bir sensör olduðuna da iþaret eden Burçin Kayalý, ucuz maliyetleri nedeniyle 'harcanabilir ürünler' olarak kabul edilen bu sistemlerin sahaya çok sayýda atýlabildiðine dikkat çekiyor.
Sayý artýnca düþman hedefleri bulma olasýlýðýnýn da yükseldiðine vurgu yapan Kayalý, "Buradaki üzerinde durmamýz gereken hususlardan biri de insan faktörü... Riskli bölgeye kendi personelinizi sokmadan sonuoboy ve sahip olduðunuz yazýlýmlarla düþmaný tespit edebiliyorsunuz. Personelin can güvenliðini riske etmiyorsunuz" diyerek süreci özetliyor.
EN ÖNEMLÝ MESELE SÝNYALLERÝN DOÐRU ÝÞLENMESÝ
Kayalý, sistemle ilgili de önemli bir noktaya iþaret ediyor ve en önemli meselenin sonuoboy'lardan gelen sinyallerin ayrýþtýrýlýp iþlenmesi olayý olduðunun altýný çiziyor.
Türkiye'nin, sualtý harbi olan her yerde, özellikle Ege ve Doðu Akdeniz gibi çevre sularýmýzda çok önemli bir sisteme kavuþtuðunu söyleyen Kayalý, "Durumsal farkýndalýk kapsamýnda su altýnda nelerin olduðunu, nelerin hareket ettiðini, neyin düþmanca niyet gösterdiðini tespit edip bunlarý analiz etmek zorundayýz. Mavi Vatan'ýn her noktasýnda sonouboy iþletim sistemini kullanmanýn çok önemli olduðunu düþünüyoruz. Ýmza attýðýmýz sistem Mavi Vatan'ýn geleceði için hayati önemde" diyerek sözlerini tamamlýyor.