Türk savunma sanayii son dönemlerde oldukça hareketli bir süreçten geçiyor... Cumhurbaþkanlýðý Savunma Sanayii Baþkaný Prof. Dr. Ýsmail Demir koordinesinde yürütülen iþlerde kritik virajlar bir bir dönülüyor. Milli Muharip Uçak, Hürjet, Yeni Nesil Altay Tanký, KIZILELMA gibi platformlarda yaþanan geliþmelere bu kez son derece stratejik bir füze testi eklendi. AKINCI TÝHA'dan atýlan ÝHA-230 füzesinin 140 kilometreden hedefi vurmasý Türkiye için yeni bir dönemin kapýsýný aralýyor. ÝHA-230'un menzili yüksek. Katý yakýtlý olmasý sebebiyle BUK, S-300 ve Patriot gibi hava savunma sistemlerine karþý etkili olacak. Burada BUK ve S-300 çok önemli. Çünkü Türkiye'ye ya da dost ve kardeþlerine hasmane tutum sergileyen çok sayýda ülke bu sistemlere sahip.
Yerli ve milli imkanlarla ROKETSAN tarafýndan geliþtirilen ve ilk kez bir hava aracýndan atýlan ÝHA-230 füzesi test atýþýnda 140 kilometre mesafeden hedefi tam isabetle vurdu. Peki bu atýþ neden önemliydi, ÝHA-230 hangi tür hedeflere karþý kullanýlabilecek? Yakýn gelecekte benzer atýþlar görmemiz ne kadar mümkün? Tüm bu sorularýn cevaplarýný TRT Haber derledi.
Öncelikle füzeyle ilgili kritik bir bilgi paylaþalým. ÝHA-230 Süpersonik Balistik Füze kategorisinde yer alýyor. Bu atýþla Türkiye ilk kez havadan atýlan balistik bir füzeyi yerli/milli imkanlara üretmiþ ve bunu baþarýyla test etmiþ ülkeler kategorisinde yer alýyor.
ÝHA-230 füzesi aslýnda tek günde ortaya çýkmýþ bir proje deðil... Bu noktada, ROKETSAN'ýn karadan karaya atmak üzere geliþtirdiði balistik füze sistemi olan TRG-230'u anýmsamak gerekiyor. Söz konusu füze halihazýrda harp sahasýnda kullanýlýyor.
Türk savunma sanayiinde ortaya bir ürün konduktan sonra onun çok hýzla geliþtirildiðini ve ihtiyaçlar doðrultusunda çeþitli varyasyonlarýnýn ortaya çýkarýlabildiðini biliyoruz. ÝHA-230'un da benzer bir hikayesi var.
Sahadan gelen talepler doðrultusunda, TRG-230'un havadan ateþlenebilecek bir versiyonu üzerine yoðunlaþýldý. ROKETSAN ve BAYKAR mühendislerinin yoðun çabasý sonrasýnda hem füze hem de füzenin ateþleneceði platformla ilgili çalýþmalar hýzla tamamlandý. Ve ortaya 140 kilometrenin üzerinde menzile ulaþabilen ÝHA-230 çýktý.
Tam da bu noktada kýsa bir bilgi daha paylaþalým... ÝHA-230, TRG-230'dan 10 kilogram daha aðýr olmasýna raðmen iki kat daha fazla menzile eriþebiliyor. Bunun temel sebebi, söz konusu füzenin hava aracýndan ateþleniyor olmasý. Yaklaþýk 20-30 bin feet aralýðýndan ateþlenen ÝHA-230 haliyle çok daha hýzlý ve uzun yol alabiliyor.
[Cumhurbaþkanlýðý Savunma Sanayii Baþkaný Prof. Dr. Ýsmail Demir, Türkiye'nin yerli ve milli platform/füze yolculuðunun en önemli mimarlarýndan biri.]
AKINCI'dan atýlan ÝHA-230'u sadece harp sahasý üzerinden stratejik bir kazaným olarak deðerlendirmek genel fotoðrafý eksik ya da yanlýþ görmemize sebep olabilir. Çünkü ÝHA-230'un geliþtirilme süreci aslýnda yerli ve milli savunma sanayiinin neden hayati olduðunu da gözler önüne seriyor.
Kamuoyu ÝHA-230 füzesinin ilk atýþýný Aralýk 2022'de duymuþtu. Sahada ilgili kurumlar tarafýndan kullanýlan füzeyle ilgili kýsa zamanda son derece deðerli geri dönüþler alýndý. ROKETSAN ve AKINCI söz konusu dönüþlere göre bazý düzeltme/iyileþtirmeler yaptý ve nihayetinde ÝHA-230 son derece güçlü bir test atýþýyla daha yeniden kendini gösterdi.
Eðer hem söz konusu füze hem de füzenin atýldýðý platform yerli/milli olmasaydý bu iyileþtirme ve geliþtirmeler yapýlamayacaktý. Türkiye geçmiþ yýllarda bu tür durumlarý tecrübe etmiþ ve istenilen iyileþtirmeler, düzeltmeler, geliþtirmeler ilgili ülkeler tarafýndan ya yapýlmamýþ ya da çok uzun zaman aralýðýna yayýlmýþtý. Ancak gelinen noktada Türkiye kendi ürettiði füzeyi yine kendi ürettiði platformdan atmaya, sahadan yapýlan geri dönüþlere göre de her iki tarafa da hýzla müdahil edip en iyi sonuca ulaþabilecek kabiliyete kavuþtu.
Önce Azerbaycan'ýn Karabað'daki mücadelesi, ardýndan Ukrayna-Rusya savaþý... Bu sahalardan gelen görüntüler ve ortaya çýkan tablolar hem Türkiye hem diðer ülkeler için ciddi dersler barýndýrýyor.
Günümüz muharebe sahasýnda çok sayýda kullanabileceðiniz, maliyeti uygun ve hedef üzerinde etki saðlayabileceðiniz roket/füze gibi mühimmatýn ne kadar önemli olduðu bir kez daha net bir þekilde görüldü.
Bir diðer mesele de 'geliþmiþ' ancak 'pahalý' olan füze stoklarýnýn azalmasýnýn ne anlama geldiði belki de ilk kez böylesine yalýn gözlemlenmiþ oldu.
Þimdi Türkiye, ÝHA-230 ile maliyeti uygun, çok sayýda kullanabileceði, alçak ve orta irtifa düþman hava savunma sistemlerinde müthiþ bir yýkýcý güce ulaþabilecek bir mühimmata kavuþmuþ oldu. ÝHA-230 düþman hedefe son derece hýzlý bir þekilde gidiyor. Yüksek hýza ve irtifaya sahip bir füze düþman radarlarý tarafýndan tespit edildiðinde dahi çoðu zaman iþ iþten geçmiþ oluyor.
Madalyonun bir yüzünde düþman hava savunma sistemleri ve diðer yüzünde çok sayýda üretim kabiliyeti olunca haliyle sürecin baþka bir boyutu daha ortaya çýkýyor... Türkiye, aslýnda hem karadan atýlan TRG-230 hem de hava aracýndan atýlan ÝHA-230 ile düþman savunma unsurlarýný sature edecek, daha net bir ifadeyle çalýþamaz hale getirecek bir konsepte kavuþuyor. Benzer bir yaklaþýmý Ýsrail ve Ýran'ýn da denediði biliniyor.
Peki, ÝHA-230 ile ne gibi yerler hedef alýnabilir? TRG-230-ÝHA'nýn menzili yüksek. Katý yakýtlý olmasý sebebiyle BUK, S-300 ve Patriot gibi hava savunma sistemlerine karþý etkili olacak. Burada BUK ve S-300 çok önemli. Çünkü Türkiye'ye ya da dost ve kardeþlerine hasmane tutum sergileyen çok sayýda ülke bu sistemlere sahip.
Hava savunma sistemleri haricinde düþmana ait kritik üs ve merkezler de TRG-230-ÝHA'nýn hedefi olabilir. Ayrýca gerekli koþullar saðlandýðýnda düþman donanma unsurlarý da yine ayný füzeyle çok ciddi biçimde vurulabilir.
Yerli/milli savunma sanayii ile ilgili geliþmelerde aklýmýza ilk gelen meselelerden biri de 'ihracat' potansiyeli oluyor... ÝHA-230'un ihracat potansiyeli oldukça yüksek. Her ülke bu kadar ucuza böylesine etkin sonuçlar üretebilecek mühimmata mutlaka sahip olmak ister.
Ayrýca AKINCI'nýn dünyanýn dört bir yanýndan talep görmesi de dikkate deðer. AKINCI'ya sahip olmak isteyen ülkelerinde ROKETSAN'dan ÝHA-230 istemesine neredeyse kesin gözüyle bakýlýyor. Günün sonunda yaklaþýk 150 kilometre menzile ulaþan süpersonik bir mühimmata bütün kullanýcýlar sahip olmak ister.