Türkiye'nin ''dijital birliði'' sahaya çýktý

Kalecik'teki ÝHA Test Merkezi'ndeki testte, belirlenen bir senaryo çerçevesinde 2 Bulut Altý Ýnsansýz Hava Aracý BAHA, 2 Ýnsansýz Kara Aracý BARKAN ve 5 drondan oluþan dron sürüsü birlikte görev yaptý. Tüm araçlar yetenekleri doðrultusunda görev paylaþýmý yaparak kendilerine verilen görevi yerine getirdi.

HAVELSAN Genel Müdürü Mehmet Akif Nacar, AA muhabirine, 2020 yýlýnda baþlayan AR-GE projesiyle sürü insansýz araçlar konusundaki yol haritasýný adým adým gerçekleþtirdiklerini söyledi.

Bu kapsamdaki çalýþmalarýn Ýnsansýz Kara Aracý BARKAN ile baþladýðýný ve aracý otonom görev yapabilir hale getirdiklerini ifade eden Nacar, daha sonra bulut altý insansýz sistemlerle ilgili çalýþmalara baþladýklarýný ve BAHA'yý ortaya çýkardýklarýný belirtti.

Bu araçlar ve sürüye elveriþli dronlar ile otonom þekilde sürü zekasýný uygulamak için çalýþmalar gerçekleþtirdiklerini anlatan Nacar, gelinen noktada birlikte havalanýp farklý formasyonlar çerçevesinde beraber görev yapabilen bir altyapýyý hayata geçirdiklerini ifade etti.

Son saha testinde Karma Sürü Operasyon Merkezi'ni test ettiklerini bildiren Nacar, teste iliþkin þu bilgileri verdi:

"2 öncü ÝHA'mýz havada keþif yapýyorlar. Bunlarýn tespit ettiði hedeflere yerdeki insansýz kara araçlarý yönlendirilebiliyor. Yerdeki insansýz kara araçlarý hedefleri tespit ettikten sonra ayrýca o bölgeye sürü dronlarýmýzý da göndererek bölgedeki keþfi oradan sürdürmeyi saðlýyoruz. Öncü ÝHA'lar görev bölgelerine gidiyorlar, o bölgeye sürü sistemlerimizi göndererek bu senaryoyu, bu operasyonu tamamlamýþ oluyoruz. Bu, dijital birlikler ve sürü teknolojileri anlamýnda gelmek istediðimiz en önemli dönüm noktalarýndan biriydi. Bunu sahada gerçekleþtirerek çok önemli bir adým atmýþ oluyoruz. Bundan sonra gelecek sistemlerde daha farklý senaryolar, daha fazla sayýda insansýz hava aracýnýn, insansýz kara aracýnýn ve sürü dronlarýn olabildiði, birkaç sürü dronun ayný anda faaliyet yapabildiði senaryolar üzerinde çalýþarak bu ekosistemi geliþtiriyor olacaðýz. Bugün önemli bir baþarýyý yerinde gerçekleþtirmiþ olduk."

- "SATABÝLECEÐÝMÝZ ÜLKELER VAR"

Çalýþmalarýnýn semeresini yavaþ yavaþ almaya baþladýklarýný dile getiren Nacar, BAHA'yý ihraç ettiklerini, Türk Silahlý Kuvvetleri bünyesinde kullanýlmasýnýn planlandýðýný, BARKAN'ý da envantere teslim ettiklerini söyledi.

Nacar, "Bu operasyon merkezi sayesinde birden fazla çoklu görevi ayný anda tek bir komuta merkeziyle yapabilme kabiliyetine otonom olarak eriþmiþ olacaðýz. Bundan sonra daha büyük sürüler, daha büyük ekosistemleri gerçekleþtirmek üzere yolumuza devam edeceðiz." dedi.

Mehmet Akif Nacar, sürü konsepti ya da karma sürüyü paket halinde ilk defa satabilecekleri ülkeler olduðunu düþündüklerini, bunu baþardýklarýnda ilklerden birini gerçekleþtireceklerini bildirdi.

- "ALGORÝTMALARIMIZIN OLGUNLUK SEVÝYESÝNÝ GÖSTERDÝ"

Karma Sürü Operasyon Merkezi ile yapýlan testin "sürü zekasýnýn" algoritma ve yazýlým anlamýnda sahaya çýkabilecek olgunluða geldiðini ortaya koyduðunu vurgulayan Nacar, þu deðerlendirmelerde bulundu:

"Yazýlýmlarýmýzýn ve yapmýþ olduðumuz, geliþtirmiþ olduðumuz algoritmalarýn gerek daðýtýk sistem olsun gerek merkezi sistemle bu sürülerin yönetilmesi olsun ve gerekse de sürü zekasýyla yapmýþ olduðumuz bu karma kombine sistem aslýnda yazýlýmlarýn gelmiþ olduðu olgunluk seviyesini gösteriyor. Dronlarýn birbirine göre göreceli konumlarý, kendi arasýndaki haberleþmeleri, link baðlantýlarý, haberleþme neticesinde konumlarýný deðiþtirmeleri hepsi bu iþin aslýnda birer parçasý. Tabii ki yerden kumanda ediliyor. Sürünün baþýnda bir de komutan var. Komutan yerden komutlarý veriyor, komutlarý ÝHA'lara veriyor. Onlar hedefi bulduðu zaman yere bildiriyor komutana ve o komutan sürüleri oraya intikal ettiriyor. Yerden insansýz kara araçlarýný, havadan da sürü dronlarý oraya intikal ettirerek operasyonu tamamlamýþ oluyor. Bu algoritmalarýmýzýn olgunluk seviyesine gelmiþ olduðunu gösteren bir test oldu. Daha zor þartlarda, daha farklý sahalarda bu testleri sürdüreceðiz ve daha baþarýlý iþler yapacaðýz diye düþünüyoruz."

Mehmet Akif Nacar, farklý firmalarýn insansýz araçlarýný bu sisteme entegre etmeyi hedeflediklerini, bir otonomi modülüyle ya da mevcut otonomisiyle haberleþmeyi saðlayarak bunu baþarabileceklerini düþündüklerini söyledi. Nacar, envanterdeki mevcut ürünlerin de ayný þekilde karma sürüye dahil edilebilmesiyle ilgili bir yol haritalarý bulunduðunu kaydetti.

- YENÝ ÝHRACAT HABERLERÝ YOLDA

HAVELSAN Ürün Geliþtirme ve Üretim Direktörü Veysel Ataoðlu da uzun süredir sahada çeþitli testler yaptýklarýný ve farklý araçlarýn müþterek görev konseptini yerine getirebilmesini saðlamaya çalýþtýklarýný söyledi.

Karma Sürü Operasyon Merkezi ile insansýz hava-kara araçlarýnýn yönetilebildiðini, onlarýn birbiriyle haberleþmesinin saðlanabildiðini, verilen görevlerin yerine getirilebildiðini doðruladýklarýný vurgulayan Ataoðlu, bundan sonra farklý tip araçlarla "dijital birliðin" alanýný geniþletmeye çalýþacaklarýný belirtti. Ataoðlu, þöyle konuþtu:

"Biz bu platformlarýn üreticisi deðiliz, bunlarýn akýl noktasýndayýz. Bu platformlarý üreten firmalar var ve biz bunlarý akýllandýrýyoruz, bunlarý bir robot haline getiriyoruz. Bu robotlar da hem maliyet açýsýndan, hem askeri kayýplarýn azalmasý açýsýndan, hem de yüksek seviyede baþarý oranýyla katký saðlayacaklar. HAVELSAN bünyesinde yapay zeka dediðimiz bir algoritmayý çalýþtýrarak bu sistemleri birbirleriyle hareket edebilir seviyeye getirmiþ bulunmaktayýz."

"Dijital birlik" konseptini müþterilere de anlattýklarýný ve bu ürünlere yönelik ilgi oluþtuðunu dile getiren Ataoðlu, ihracat faaliyetlerine iliþkin þu bilgileri verdi:

"BAHA'yý ihraç ettik. Ýkinci ihracatýmýz da yolda diyebilirim. Orta Asya'da bir ülkeden talep var, yüzde 90 seviyesine geldik diyebiliriz. Hedefimiz BAHA ile birlikte BARKAN'ýn da bu sisteme entegre olabildiðini gösterip, yurt dýþýnda kullanýlabilecek bir konsept oluþturmaya çalýþýyoruz. Hedefimiz yakýn zamanda BARKAN'ýn ihracatýný da gerçekleþtirmek."