SAHA Ýstanbul Yönetim Kurulu Baþkaný ve Baykar Genel Müdürü Haluk Bayraktar, Bayraktar KIZILELMA'ya yönelik çok büyük bir ilginin olduðuna iþaret etti. Bayraktar KIZILELMA'nýn henüz seri üretme geçmemesine raðmen birçok ülke temsilcisinden 'Biz KIZILELMA'yý ilk alan, ilk kullanan ülke olmak istiyoruz.' tekliflerinin geldiðini söyledi.
Turkcell'in katkýlarýyla gerçekleþtirilen Anadolu Ajansý (AA) Teknoloji Masasý, Bayraktar'ýn katýlýmýyla SAHA EXPO'da yapýldý.
Bayraktar, fuarda 4-5 gün içinde çok büyük anlaþmalara imza atýldýðýný söyledi. Þu ana kadar 4,6 milyar dolarlýk ihracat sözleþmesini tespit ettiklerini dile getiren Bayraktar, "Toplamda 6,2 milyar dolarlýk sözleþmelere imza atýldý, 123 imza töreni yapýldý. Biz bu imza törenlerinden bu rakamlarý buluyoruz. Aslýnda gerçek, bu rakamlardan da fazla." diye konuþtu.
Bayraktar, fuarda büyük bir etkileþimin olduðunu ve iþletmeden iþletmeye 3 binden fazla toplantýnýn yapýldýðýný bildirdi.
Türkiye'nin savunma sanayisinde geçen yýl yaptýðý ihracatýn 5,5 milyar dolar olduðunu anýmsatan Bayraktar, þunlarý kaydetti:
"Özellikle son dönemlerde topçu mühimmatlarýnýn üretiminde Türkiye çok ciddi kapasite artýrýmý yaptýrdý. Burada devlet firmalarýnýn yaný sýra özel sektörün de çok ciddi adýmlar attýðýný görüyoruz. Ýþte SAHA EXPO 2024 Fuarý'mýzýn ana sponsoru ARCA firmasý sadece bu fuarda 2 milyar dolarýn üzerinde ihracat sözleþmesi imzaladý. ARCA firmasý tek baþýna bütün Amerika kýtasýnda üretilen top mermisinden bir ayda daha fazla top mermisini sadece bir firma olarak Türkiye'de, Çorum'da üretiyor. Savunma Sanayii Baþkanlýðýnýn imzaladýðý sözleþmeler var. Baykar olarak alt tedarikçilerimiz ile ASELSAN ile imzaladýðýmýz bir sözleþme var kameralar konusunda. TÜBÝTAK, Roketsan ile sözleþme imzalandý."
Haluk Bayraktar, savunma sanayisindeki firmalar için ihracatýn önem arz ettiðini söyledi.
Baykar'ýn son 4 yýldýr Türkiye'de ihracat birincisi olduðuna iþaret eden Bayraktar, þirketin gelirlerinin yüzde 95'nin ihracattan geldiðini vurguladý.
Bayraktar, ihracatýn güçlü olmasýnýn savunma sanayisi firmalarýnýn sürdürülebilirliði için önemli olduðunu ifade etti.
Bayraktar, TB2'nin ilk ihraç ettikleri ürün olduðunu ve bu konuda ilk sözleþmenin 2018'de imzalandýðýný dile getirerek, aradan geçen 6 yýlda 35 ülkeye ihracat gerçekleþtirdiklerini söyledi.
Bayraktar Akýncý'nýn ilk uçuþunu 2021'de gerçekleþtirdiðini ifade eden Bayraktar, þu deðerlendirmede bulundu:
"TB2, ilk uçuþunu 2014'te yapmýþtý, ihracatý 2018'deydi. Akýncý'ya baktýðýmýz zaman ilk uçuþuyla ilk ihracatý arasýnda çok daha kýsa bir süre olduðunu görüyoruz. TB2'nin diðer ülkelerdeki baþarýsý... Çok büyük baþarýlara imza attý her yerde, gittiði her yerde, gerçekten, önemli katkýlar sundu, kuvvet çarpaný oldu. Onu alan ülkeler, kullanan ülkeler, adeta bizlere, Türkiye Cumhuriyeti Devleti'ne güvenlerini de bir yandan artýrdý. Çünkü destek verilmiþ oluyordu ayný zamanda. Bu, tabii, diðer ürünlere, Akýncý'nýn daha hýzlý þekilde ihraç edilmesine katký saðladý. Akýncý da 10 ülkeye ihraç edildi."
Haluk Bayraktar, geliþtirdikleri Bayraktar TB3'ün de seri imalat aþamasýna ulaþtýðýný belirterek, bu ürünün birçok ülkeye ihracatýnýn gündemde olduðunu söyledi. Bayraktar, "Belki bu sene içerisinde, birkaç ay gibi bir sürede, belki 5-6 aylýk süreçte bir haber duyabiliriz ihracat anlamýnda." dedi.
Bayraktar, TB3'ün TB2'den elde edilen birikimlerle geliþtirildiðini, ayný zamanda deniz platformlarýna iniþ yapma kabiliyetine sahip olduðunu vurguladý.
Bayraktar, KIZILELMA'ya yönelik de çok büyük bir ilginin olduðuna iþaret ederek, þunlarý kaydetti:
"Her ne kadar seri üretime, imalata girmemiþ olsa da þu ana kadar 4 prototip ürettik. En son geliþtirdiðimiz prototip uçuþ testlerine devam ediyor. Önümüzdeki yýl seri imalata geçmesine çalýþýlýyor ama bu fuarda dahi bizi ziyaret eden ülke temsilcilerinden, üst düzey hava kuvvetleri temsilcilerinden 'Biz KIZILELMA'yý ilk alan, ilk kullanan ülke olmak istiyoruz.' diyen birçok insanla konuþtuk. Onlarýn bunu demesinin sebebi, TB2 veya Akýncý'yý kullanýyorlar. Sonuçta o ürünü kullanmaktan dolayý bir güven iliþkisi oluþmuþ, ürünün performansýný görmüþler, yeni gelen ürüne de artýk o eski tecrübelerine bakarak karar veriyorlar. Bunun çok büyük, muazzam bir etkisi var. O güven iliþkisini oluþturmak zaten en önemli þey. Ondan sonrasý devam ediyor."
Bayraktar, Türk ordusunun insansýz hava aracý teknolojisini dünyada en etkili, en yoðun kullanan ordu olduðunu dile getirdi.
Operasyonel anlamda da Türk ordusunun en çok tecrübeye sahip ordu olduðuna iþaret eden Bayraktar, teknolojiyi geliþtiren firma olarak çok yüksek uçuþ saatine ulaþtýklarýný belirtti.
Bayraktar TB2'nin 1 milyon uçuþ saatini aþtýðýný vurgulayan Bayraktar, sözlerini þöyle sürdürdü:
"Normalde hava aracý platformlarýnýn en az 20-30 yýl sürer 1 milyon saate ulaþmasý. Biz, Bayraktar TB2 ile 10 yýldan kýsa sürede o uçuþ saatine ulaþtýk. Akýncý da çok yoðun bir þekilde uçtu. Dolayýsýyla bir yandan teknoloji geliþtirme kabiliyetimiz var, bir yandan operasyonel tecrübeler de var. Bu konuda bizimle iþbirliði yapan ülkeler ayný zamanda bu teknolojiyi, bu sistemi etkin bir þekilde kullanabilecekleri operasyonel konsepti de almýþ oluyorlar. Yani sadece ihraç edilen bir hava aracý deðil, bunun yer sistemleri, haberleþme sistemleri, bunun network altyapýsý, o network altyapýsýnýn optimize bir þekilde kullanýlmasýný saðlayan yazýlým altyapýsý, komuta kontrol merkezleri... Her ülkenin farklý operasyonel ihtiyaçlarý da var. O ihtiyaçlara yönelik çözümü hýzlý þekilde geliþtirebiliyor olmak gerekiyor. Ayný zamanda o konsepti de biz ihraç etmiþ oluyoruz. Bunun da çok büyük katkýsý var. Ama, tabii ki, her ülkenin de kendi ihtiyaçlarýna göre bir özel, özelleþtirme, konfigürasyonu deðiþtirme ve o konfigürasyonu hýzlý uygulama yetenekleri Baykar'da var, hýzlý þekilde uyguluyoruz. Onun da çok büyük bir artýsý var."
Haluk Bayraktar, Baykar olarak hiçbir zaman dýþ finansman kullanmadýklarýnýn altýný çizerek, iþ ve projeleri þirketin imkanlarýyla yaptýklarýný vurguladý.
Ýhracat tarafýnýn baþarýlý þekilde ilerlediðini ifade eden Bayraktar, ihracat gelirlerinin yüzde 15-20'si ile AR-GE yatýrýmlarýnýn yapýldýðýný bildirdi.
Bayraktar, KIZILELMA'nýn da Baykar'ýn öz sermayesiyle geliþtirildiðini belirterek, "Hiçbir sipariþ almadan, hiçbir geliþtirme kaynaðý almadan, tamamen Baykar'ýn ihracatta elde ettiði gelirlerle gerçekleþtiriliyor." diye konuþtu.
KIZILELMA'yý yüzde 100 yerli yapmak için birçok alana yatýrým yapýlmasý gerektiðini ifade eden Bayraktar, þu deðerlendirmede bulundu:
"Biz hava aracý, aviyonikleri, yazýlým sistemleri, yer sistemi, haberleþme bunlarý þu an halletmiþ durumdayýz. Uçuþ testleri devam ediyor ama bir yandan motor yatýrýmý da devam ediyor. Büyük yatýrým gerçekten ama biz þu an gelirlerimizin çok büyük bir kýsmýný AR-GE'ye de yatýrdýðýmýz için bunu þu an sürdürebiliyoruz. Herhangi bir sýkýntýmýz yok."
Bayraktar, Türkiye'nin güçlü ve baðýmsýz olmasý için insansýz sistemlerine girdiklerinin altýný çizerek, "Bu iþin en üst noktasý olduðunu düþünüyoruz insansýz savaþ uçaðýnýn. O yüzden biz ne kadar imkanýmýz varsa KIZILELMA'nýn geliþtirilmesi için yatýrýyoruz. Bütün imkanlarýmýzý seferber ediyoruz. En büyük yatýrýmýmýz þu an KIZILELMA'ya zaten." ifadesini kullandý.
Bayraktar, geliþtirdikleri ana platform, ürün ve teknolojilerde açýk olan bir yer varsa oranýn tamamlanmasý adýna her türlü yatýrýmý yapmaya çalýþtýklarýný da anlattý. Fuarda ilk defa sergiledikleri lazer güdümleyici ünitesinin buna örnek olduðunu ifade eden Bayraktar, lazer güdümleyicinin dünyada ihracat limitlerine tabi olduðunu bildirdi. Bayraktar, böylece optik ve lazer tarafýnda firmanýn ihtiyacý olan bir alana yatýrým yaptýklarýný kaydetti.
Haberleþme alanýndaki yaptýklarý yatýrýmlara da deðinen Bayraktar, þu ifadeleri kullandý:
"ASELSAN Ku-bant haberleþme sistemi yapýyor ama biz Ku-bant deðil Ka-bant SATCOM sistemi geliþtirdik. Ka-bant daha yeni bir teknoloji, daha maliyet uygun. Yani bizde birkaç kriter var o alana girmemiz için. Bir daha maliyet etkin olmasý. O çok önemli. Tabii maliyet etkinlikten daha önemlisi teknik isterleri karþýlamak. Yani performans anlamýnda teknik isterleri karþýlamak. Onun için mesela farklý haberleþme teknolojileri hem görüþ hattýnda hem de uydu haberleþme sistemlerini geliþtiriyoruz. Bizim ihtiyaçlarýmýz var buna çünkü. Mesela bunlarýn haberleþme tarafýný daha önce yurt dýþýndan ithal ediyorduk. Þimdi onlardan çok daha ileri haberleþme teknolojilerini çok daha düþük maliyetle yapar hale geldik yeni atýlýmlarla. Ayný þekilde ileri seviye aviyonik sistemleri geliþtiriyoruz. Bunlar bir yatýrým gerektiriyor. O yatýrýmý da her zaman dýþarýdan bekleyemezsiniz. Biz imkanlarýmýz olduðu müddetçe kritik gördüðümüz alanlarda o yatýrýmý gerçekleþtiriyoruz."
Bayraktar, SÝHA ve ÝHA'larýn sivil kullanýmýna yönelik çalýþmalarýnýn olduðunu söyledi.
Orman yangýnlarýnýn tespiti veya haritacýlýðýn sivil kullanýmý olan alanlar olduðunu ifade eden Bayraktar, þunlarý kaydetti:
"Tabii sivil havacýlýk, bir yolcu uçaðý, o tarz alanlara girmek çok büyük yatýrýmlar gerektiriyor. Sýfýrdan orada marka inþa etmek kolay deðil. Belli çalýþmalarýmýz var, yaptýðýmýz çalýþmalar var bu alanlara yönelik, yani sivil alana yönelik. Ýþte bizim Cezeri yapay zeka destekli otonom uçan taksi çalýþmasý var. Elde ettiðimiz uçuþ tecrübesiyle geliþtirdiðimiz uçuþ kontrol sistemlerinin kullanabileceði sivil alanlara yönelik de belli çalýþmalar var ama þu an, tabii, belli bir olgunluða ulaþmadan onlarý çok açýklamak istemiyoruz. Ama sýfýrdan sivil havacýlýkta yolcu taþýmacýlýðý, o tarz bir þey þu an için söz konusu deðil. Zaten bizim faaliyet yürüttüðümüz alanda hiç dýþ finansman kullanmadan, kendi imkanlarýmýzla, ihracattan elde ettiðimiz gelirle bu kadar yatýrým yapýyor olmamýz... Zaten çok fazla yatýrým yapmamýz gerekiyor. Bu, þu an onu çevirebilecek pozisyonda. Bu kulvarda en ileride olmak istiyoruz. Burada da önemli ihtiyaçlar var. Yani bir alana giriyorsunuz, sonra o alana girince bambaþka çözmeniz gereken farklý konular oluyor. O alanlara girmeye baþlýyorsunuz. Farklý firmalar o alanlara giriyor. Dolayýsýyla bir ekosistem oluþuyor. Dolayýsýyla biz o þekilde þu an ilerliyoruz."