TRT 1'de yayýnlanan Uyanýþ Büyük Selçuklu dizisinde Batýniler ele alýndý. Dizide Selçuklu Devleti'nin çöküþüne neden olan Batýnilik (Haþhaþilik) ele alýndý. Ýzleyiciler konu hakkýnda araþtýrmaya koyuldu. Batýni, “Gizli olmak; bir þeyin iç yüzünü bilmek” anlamýndaki batn veya butün kökünden türeyen bir terimdir. Batýniler, gerçeði yalnýz imamýn bildiðini ve ümmete onun vekilleri tarafýndan bildirileceðini kabul ederler. Peki Batýnilerin yüce imamý kimdir? Batýniler neye inanýr? Ýþte konu hakkýnda detaylý bilgi
BATINÝLER NEYE ÝNANIR?
Ýslamda Kur'an ayetlerinin görünür anlamlarýnýn dýþýnda, daha derinde gerçek anlamlarý bulunduðu inancý, ayetleri buna göre yorumlayan akýma Batýnilik, bu düþünceyi benimseyen kiþiye de Batýni denir.
Batýniler tarafýndan Budizm’in düþünce yapýsý tasavvuf yolundan ayrýlan ayrý bir batýni mezhep halinde sunulurken, Mani ve Mazdek gibi dinlerin temsil ettiði inanca baðlý þiirler Ýbah’iyyün tarafýndan özümsenmekteydi.
Sapkýn ve ne olduðu tam olarak belli olmayan bir inanca sahip olduklarý bilinmektedir.
Tapýnak þövalyelerinin kurulmasýna sebep olan suikastçilerdir. Alamut kalesi adýnda bir yerde karargâhlarý olan Batýniler, suikastçiler eðitiyorlardý. Hançer ise sembolleriydi.
BATINÝLERÝN YÜCE ÝMAMI KÝMDÝR?
Selçuklu Devleti'nin yaþlanmasýna ve hatta çöküþüne neden olan sebeplerden biri olan Batýniliktir (Haþhaþilik olarak da bilinir). Dizi, Haþhaþim'in kurucusu Hassan Sabah'ý ve Batýniliðin kurucusu yüce imam yer almaktadýr.
Þiilikte bu anlamlarý ancak Tanrý ile iliþki kurabilen Batýni imamlarýnýn bilebileceðine inanýlýr. Batýni inancýnda Ýmam sessizdir ve Batýnilerin yüce imamý kendisini gizler.
11. yüzyýlda Hasan bin Sabbah'ýn görüþleri etrafýnda oluþan akým Fatýmiler tarafýndan desteklenmiþtir. Liderleri Hasan Sabbah, Kazvin bölgesindeki Alamut Kalesi'ni kendisine merkez yapmýþ ve fedaileri aracýlýðýyla Nizamülmülk'ün de aralarýnda bulunduðu birçok devlet adamýný suikast yaparak öldürtmüþtür.
Batýni hareketinin en büyük zararý; toplumun Batýni olanlar ve olmayanlar þeklinde iki düþman kampa bölünmesine neden olmasýdýr. Taraftar olanlar devlet idaresi tarafýndan, karþý olanlar da Batýniler tarafýndan her an öldürülme tehlikesi ile karþý karþýya kalmýþlardýr. Batýniler, kendilerine karþý olan herkesi ortadan kaldýrmaya yönelmiþlerdir.
Batýnilik hareketi ile halk arasýnda ikilik meydana geldiði gibi, Devlet teþkilatýnda da büyük sýkýntýlar yaþanmýþtýr. Gerek sivil gerekse askeri teþkilat içinde belli makamlara gelmek isteyenler, rakiplerinin ayaðýný kaydýrmak ve kendilerine ortam saðlamak için, bu kiþileri Batýni olmakla itham etmiþler ve bunlarýn Devlet gücüyle ortadan kaldýrýlmalarýna neden olmuþlardýr. Benzer bir vaka Kirman Selçuklularý'nda yaþanmýþtýr. Batýni olmakla itham edilen, dönemin din ve ilim çevrelerince azline hükmedilen hükümdarlarý Ýranþah tahtýný kaybederek arkasýndan da öldürerek hayatýný kaybetmiþtir.